Tận dụng tự do hóa để tạo thương hiệu cá nhân
Những giáo viên có thương hiệu, một cụm từ có thể nhiều người đã từng nghe đến đâu đó trong một số bài viết về giáo dục thế giới.
Tuy nhiên, khác với những giáo viên xây dựng thương hiệu cá nhân của mình trở thành một “siêu giáo viên” hay “giáo viên ngôi sao” tại Singapore hay Hong Kong (TQ), mô hình này lại phát triển theo một hướng hoàn toàn khác tại Phần Lan, một cường quốc giáo dục của thế giới trong nhiều năm qua.
Theo đó, việc xuất hiện các giáo viên ngôi sao tại Hong Kong (TQ) hay Singapore xuất phát từ việc thi cử ở các quốc gia này rất khắc nghiệt và áp lực.
Những giáo viên này có thể đảm bảo kết quả thi cử tốt nhất cho những học viên mà mình nhận dạy kèm. Với cách giảng dạy khác biệt so với những giáo viên khác trong nước nhưng họ giúp học sinh của mình đạt kết quả tốt nhất trong các kỳ thi.
Nhưng những giáo viên xây dựng thương hiệu cá nhân tại Phần Lan thì hoàn toàn khác. Dù là một phần trong hệ thống đánh giá chất lượng giáo dục nhưng các kỳ thi tại Phần Lan vốn không được xem là thước đo duy nhất để xem xét hiệu quả của công tác đào tạo.
Vì vậy những trung tâm dạy kèm, cũng như số lượng của các giáo viên ngôi sao cũng gần như rất ít. Thay vào đó, những giáo viên mang thương hiệu cá nhân tại Phần Lan lại tập trung vào việc tạo ra những phương pháp học tập mới mẻ, mang tính thể nghiệm nhưng lại có hiệu quả cao để tạo ra danh tiếng cho mình trong cả lĩnh vực giáo dục.
Tận dụng tính tự do hóa rất cao mà giáo dục Phần Lan trao cho nhà trường, hay nhà trường trao cho các giáo viên, những thương hiệu giáo viên được ra đời với những phương pháp, công cụ giảng dạy hay thậm chỉ là những chương trình học vô cùng đặc biệt, khác hẳn với những gì thuộc về giáo dục truyền thống do Bộ Giáo dục vạch sẵn.
Đơn cử như Pekka Peura, giáo viên bộ môn toán tại một trường trung học, một trong những giáo viên có “thương hiệu cá nhân” khá tốt tại Phần Lan và được xem là một trong những giáo viên tiên phong thành công trong việc xây dựng cho mình danh tiếng thông qua phương pháp giáo dục khác biệt.
Theo đó, Peura không ngừng thử nghiệm các ý tưởng mới của mình trong lớp học, như việc thay đổi tần suất giao bài tập về nhà mỗi ngày thành mỗi 7 tuần và cho học sinh của mình toàn quyền quyết định thời gian, cũng như cách thức hoàn thành những bài tập đó.
Bên cạnh đó, Peura cũng không tiến hành bất cứ bài thi hay kiểm tra, một trong những hoạt động cần thiết bắt buộc đối với bộ môn toán và cũng không hề đánh giá hay chấm điểm học viên của mình.
Thay vào đó, ông sẽ để các học viên tự đánh giá chính mình và tự đánh giá lẫn nhau, phương pháp mà theo ông sẽ giúp thúc đẩy các học sinh của mình nỗ lực không chỉ trong học tập mà ngay cả trong các hoạt động nhóm.
 |
Chia sẻ để phát triển
Tuy nhiên, việc xây dựng thương hiệu của Peura cũng như các giáo viên khác tại Phần Lan không chỉ gói gọn trong khuôn khổ khu vực, vốn nhằm vào mục đích thu hút học viên, mà nó còn bao gồm các hoạt động “quảng bá thương hiệu” ấy đến các giáo viên cả nước lẫn quốc tế.
Theo đó, những giáo viên này sẵn sàng chia sẻ, phân tích các phương pháp hay công cụ giảng dạy của mình trên mạng xã hội, như Facebook hay những đoạn phim chia sẻ trên YouTube.
Hiện tại, trang Facebook của Peura đã có hơn 13.000 thành viên theo dõi và ông cũng thường xuyên được mời diễn thuyết chia sẻ các phương pháp giảng dạy tại các trường, các hội đồng giáo dục tại Phần Lan hay tại các quốc gia khác.
Các hoạt động quảng bá để tạo ra danh tiếng, theo Peura cũng như các giáo viên đang xây dựng thương hiệu cá nhân khác tại quốc gia này, không phục vụ cho mục đích thu hút thêm học viên hay để nhằm vào các mục tiêu thương mại.
Sở dĩ các hoạt động này được thực hiện rầm rộ là do tại Phần Lan, dù là một quốc gia khuyến khích những tiến bộ trong giáo dục, nhưng các giáo viên thường hạn chế chia sẻ các phương pháp hay công trình nghiên cứu của mình một cách công khai vì cho rằng đây là một cách làm đi ngược lại với văn hóa giáo dục lâu đời, không chỉ tại Phần Lan, mà cả ở khu vực Bắc Âu.
Chính vì vậy, dù là quốc gia có sự tự do hóa trong giáo dục rất cao nhưng Phần Lan lại ít có những công cụ hay phương pháp giáo dục tiến bộ được công bố hay giới thiệu công khai.
Vì thế, Peura thông qua các hoạt động quảng bá thương hiệu cá nhân của mình, ông có thể tiếp cận với các nhà giáo dục trên toàn cầu, bao gồm những nhà lãnh đạo giáo dục có tầm ảnh hưởng đến định hướng giáo dục của một quốc gia.
Từ đó, ông sẽ thực hiện những mục tiêu lớn hơn thông qua việc chia sẻ các phương pháp hay công cụ giáo dục mới mẻ của mình.
“Tôi mong muốn các chia sẻ của mình có thể giúp thay đổi cách thức tổ chức và vận hành giáo dục theo phương thức truyền thống tại một số trường ở Phần Lan cũng như trên toàn thế giới.
Qua đó, tôi sẽ sử dụng thương hiệu giáo dục mà mình xây dựng để các nhà giáo dục nhận thức được rằng sự tự do hóa trong giáo dục, vốn đã được áp dụng tại Phần Lan, sẽ mang lại những lợi ích to lớn như thế nào đối với quá trình dạy và học.
Và trên hết, tôi rất mong thông qua những hoạt động thương hiệu hóa công tác giảng dạy của mình, tôi sẽ truyền cảm hứng cho nhiều giáo viên khác xây dựng hệ thống thương hiệu giáo dục tương tự để mang đến nhiều hơn các phương pháp và công cụ giáo dục tiến bộ”, Peura chia sẻ.
Không thể áp dụng ngoài Phần Lan?
Tuy là một phương pháp để giúp các phương pháp và công cụ giáo dục tiến bộ đến gần hơn với việc được áp dụng đại trà và tạo ra sự phát triển chung cho giáo dục nhưng một số nhà giáo dục, đặc biệt là các chuyên gia nghiên cứu giáo dục Mỹ cho rằng việc giáo viên xây dựng thương hiệu giáo dục cá nhân rất khó có thể thực hiện tại các quốc gia khác, nhất là tại Mỹ, nơi mà giáo viên không có tiếng nói và tầm ảnh hưởng lớn như tại quốc gia Bắc Âu.
Đứng trước nhận định này, Peura cho rằng không chỉ tại Phần Lan mà một số quốc gia khác, các giáo viên cũng thành công trong việc xây dựng thương hiệu cá nhân thông qua các phương pháp và công cụ giáo dục của mình.
Điểm mấu chốt quyết định lòng tin và sự thành công của công tác này là việc các giáo viên tại Phần Lan thường không nhanh chóng nhận lời mời quảng bá cho một phần mềm hay công cụ giáo dục mà chưa có những đánh giá chính xác về các phần mềm ấy, việc làm có thể ảnh hưởng đến mức độ tin tưởng và uy tín của một giáo viên đang xây dựng thương hiệu cá nhân.
Ngoài ra, các giáo viên này cũng chỉ nhận lời quảng bá cho các giải pháp giáo dục miễn phí hoặc có giá thành thấp bên cạnh các yếu tố liên quan đến chất lượng và mức độ áp dụng của những giải pháp ấy.
Việc xây dựng thương hiệu giáo dục cá nhân của giáo viên tại Phần Lan hay tại một số quốc gia khác đang được xem là một xu hướng mới trong thời điểm mà giáo dục toàn cầu đang có xu hướng bão hòa.
Nhưng phương pháp hay cách thức giảng dạy mới mẻ được giới thiệu từ những cái tên uy tín, có tầm ảnh hưởng trong cộng đồng giáo dục quốc gia hay thậm chí là quốc tế đang cho ra đời những “sản phẩm” giáo dục chất lượng, có tính ứng dụng thực tế cao và từ đó cũng mở ra những cơ hội phát triển mới cho giáo dục toàn cầu.
 |
