Trong chương trình làm việc, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày báo cáo sửa đổi toàn diện Luật Giáo dục, giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 5; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình báo cáo thẩm tra dự án Luật Giáo dục (sửa đổi). Các đại biểu dành thời gian còn lại của buổi chiều để thảo luận về dự thảo Luật tại tổ.
Tán thành đề xuất chính sách tiền lương và nâng chuẩn giáo viên mầm non
Báo cáo do Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trình bày cho biết, Quốc hội đồng ý với quy định về lương nhà giáo tại Điều 76 của dự thảo Luật. Quy định này đã phù hợp với Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo chính sách tiền lương đối với nhà giáo theo quy định của Luật, đề nghị Chính phủ nghiên cứu, xây dựng đề án tiền lương.
Tiếp thu điều này, ngày 16/8/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 107/NQ-CP về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW. Ban soạn thảo sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu Chính phủ về chính sách tiền lương đối với nhà giáo trong quá trình xây dựng đề án tiền lương mới nhằm thực hiện quy định của Luật.
Về vấn đề này, trong báo cáo thẩm tra, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, quy định cụ thể trong dự thảo Luật về chính sách lương bảo đảm tương xứng với đặc thù nghề nghiệp, vị trí, vai trò của nhà giáo; về trách nhiệm quản lý Nhà nước của các Bộ chức năng trong xây dựng chính sách tiền lương và quản lý biên chế.
Liên quan đến chính sách nâng chuẩn trình độ giáo viên mầm non, dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi) quy định trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non tại Khoản 1 Điều 72: “Có bằng tốt nghiệp cao đẳng sư phạm đối với giáo viên mầm non”. Để đảm bảo tính khả thi, dự thảo Luật bổ sung quy định chuyển tiếp tại Khoản 1 Điều 119: “Các quy định về trình độ chuẩn của giáo viên mầm non, tiểu học, THCS quy định tại điểm a, b Khoản 1 Điều 72 của Luật này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2026. Chính phủ quy định lộ trình thực hiện việc đào tạo, bồi dưỡng đối với nhà giáo chưa đạt chuẩn”.
 |
|
Ủng hộ đề xuất không thu học phí như trong dự thảo Luật
Dự thảo Luật đã bổ sung quy định không thu học phí đối với trẻ mầm non 5 tuổi, học sinh THCS trường công lập và hỗ trợ đóng học phí cơ sở ngoài công lập đối với trẻ em, học sinh diện phổ cập. Ban soạn thảo đã sửa đổi Khoản 1 Điều 97 theo nguyên tắc đối với chính sách không thu học phí trường công lập và hỗ trợ đóng học phí đối với trẻ em mầm non 5 tuổi trường dân lập, tư thục sẽ thực hiện ngay sau khi Luật Giáo dục có hiệu lực để đảm bảo thực hiện Nghị quyết 29 về nâng cao chất lượng phổ cập trong những năm tiếp theo và miễn học phí trước năm 2020.
Đối với chính sách không thu học phí học sinh trường THCS công lập và hỗ trợ đóng học phí đối với học sinh THCS trường tư thục: Dự thảo Luật quy định trước mắt ưu tiên thực hiện chính sách này đối với người học ở vùng miền núi, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn và giao Chính phủ quy định lộ trình thực hiện trên cơ sở cân đối ngân sách Nhà nước.
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội tán thành với việc bổ sung chính sách không thu học phí đối với HS diện phổ cập như trong dự thảo Luật và ủng hộ việc giao Chính phủ quy định lộ trình thực hiện chính sách không thu học phí đối với HS THCS trường công lập và hỗ trợ đóng học phí đối với HS THCS trường tư thục; trước mắt ưu tiên triển khai thực hiện chính sách này ở vùng miền núi, vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn.
Tuy nhiên, cần quy định trong dự thảo Luật điều khoản chuyển tiếp về thời điểm thực hiện, cũng như các chính sách phát triển xã hội hóa tương ứng. Có ý kiến đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu quy định Chính phủ có lộ trình mở rộng đối tượng, không thu học phí đối với trẻ em dưới 5 tuổi khi cân đối được nguồn lực.
Luật hóa chính sách “tín dụng sư phạm” và chương trình, SGK
Quy định không thu học phí của sinh viên ngành sư phạm theo Luật Giáo dục hiện hành đã không còn phù hợp với điều kiện thực tiễn do nhu cầu của thị trường lao động đã có sự thay đổi, số sinh viên sư phạm trên cả nước ra trường chưa có việc làm hoặc làm không đúng ngành sư phạm còn nhiều, có tình trạng đi làm trái ngành, nghề gây lãng phí lớn nguồn nhân lực sư phạm. Nếu thu học phí của sinh viên sư phạm giống như các ngành học khác thì nhà trường sẽ có thêm nguồn thu để bù đắp chi phí đào tạo, tăng cường cơ sở vật chất và các điều kiện khác để bảo đảm chất lượng giáo dục.
Ban soạn thảo đã bổ sung quy định về việc hoàn trả đối với những trường hợp người học không có nhu cầu sử dụng tín dụng sư phạm nhưng ra trường vẫn làm trong ngành Giáo dục vào Khoản 3 Điều 83 dự thảo Luật. Mặt khác, Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để đề xuất các chính sách nhằm thu hút sinh viên giỏi vào ngành sư phạm.
 |
|
Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cơ bản tán thành với dự thảo Luật về chính sách tín dụng dành cho HS, sinh viên sư phạm và bổ sung quy định về việc hoàn trả đối với những trường hợp người học không có nhu cầu sử dụng tín dụng sư phạm nhưng ra trường vẫn làm trong ngành Giáo dục.
Tuy nhiên, để thu hút sinh viên giỏi vào ngành sư phạm và đảm bảo đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn tới, đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, quy định rõ việc quy hoạch mạng lưới các trường sư phạm, chương trình đào tạo, quy mô đào tạo gắn với điều kiện bảo đảm chất lượng; dự báo nhu cầu sử dụng nguồn nhân lực; tạo điều kiện cho sinh viên sư phạm ra trường có cơ hội tìm được việc làm. Có ý kiến đề nghị giữ lại quy định miễn học phí cho HS, sinh viên sư phạm và chế độ phân công công tác theo kết quả đầu ra để thể hiện chính sách ưu tiên, quy hoạch của Nhà nước trong việc đào tạo, bồi dưỡng nhà giáo.
Về chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, Ban soạn thảo đã rà soát và luật hóa một số quy định về chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông tại Nghị quyết số 88; quy định cụ thể việc lựa chọn sách giáo khoa theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT.
Theo đó các cơ sở giáo dục phổ thông lựa chọn sách giáo khoa để sử dụng trên cơ sở tham khảo ý kiến của giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh; nâng một số quy định trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 88 thành các quy định của Luật.
Đồng thời, dự thảo Luật đã luật hóa các quy định tại văn bản dưới luật về tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; việc lựa chọn, sử dụng sách giáo khoa; sách giáo khoa điện tử, học liệu; Hội đồng quốc gia thẩm định chương trình giáo dục, sách giáo khoa; bổ sung quy định thực hiện giáo dục hướng nghiệp, phân luồng học sinh; bổ sung quy định giao Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quy định việc thực nghiệm một số nội dung, phương thức giáo dục mới trong cơ sở giáo dục phổ thông.
Liên quan đến nội dung này, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cơ bản đồng tình với việc luật hóa các quy định trong Nghị quyết 88 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Tuy nhiên, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, quy định cơ chế tài chính để bảo đảm công bằng trong việc biên soạn và sử dụng sách giáo khoa, trách nhiệm Nhà nước trong đảm bảo cung cấp sách giáo khoa cho vùng dân tộc thiểu số; quy định cụ thể về việc các tổ chức, cá nhân biên soạn sách giáo khoa; về Hội đồng và quy trình thẩm định, bảo đảm công bằng trong thẩm định, phê duyệt sách giáo khoa.
