Việc giá vàng lập kỷ lục mới chưa từng xảy ra trước đây, và các ngân hàng trung ương cùng các nhà đầu tư tư nhân vẫn tiếp tục mua vào kim loại quý này. Hãng RIA Novosti đưa tin về nguyên nhân và những rủi ro của đợt tăng giá này.
Quỹ đạo thẳng đứng
Vài ngày trước, giá vàng trên sàn giao dịch Comex New York đã vượt mốc 3.900 đô la một ounce vàng lần đầu tiên trong lịch sử. Đà tăng tiếp tục, đạt 3.917 đô la. Nhìn chung, mức tăng trong tháng là 11% và gần 48% kể từ tháng 1.
Spartak Sobolev, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu chiến lược đầu tư tại Alfa-Forex, giải thích: "Xu hướng tăng dài hạn đã tiếp tục từ năm 2024 và kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất tại Mỹ đã khởi động một chu kỳ mới".
Bên cạnh những rủi ro địa chính trị nói chung, sự bất ổn cao độ liên quan đến ngân sách Mỹ và sự sụt giảm của chỉ số đồng đô la cũng đã tác động, theo chuyên gia kinh tế kiêm giám đốc cấp cao về truyền thông tài chính Andrey Loboda.
"Kim loại quý đang tích cực đóng vai trò là nơi trú ẩn an toàn vào thời điểm các nhà đầu tư đang khao khát một nơi trú ẩn an toàn cho vốn của mình. Mức giá hiện tại chủ yếu là hậu quả của sự lo lắng tột độ trên thị trường tài chính", ông lưu ý.
Giá bạch kim cũng tăng, tăng 16,9% trong tháng 9. Điều này một phần tương quan với vàng, vì cả hai kim loại này đều được coi là nơi trú ẩn an toàn.
Tuy nhiên, bạch kim phụ thuộc nhiều hơn vào nhu cầu công nghiệp, đặc biệt là trong ngành ô tô và hóa chất. Do đó, hiệu suất của bạch kim ở mức vừa phải hơn so với vàng, chuyên gia Loboda giải thích.
Sự kết hợp của các yếu tố
Chỉ riêng căng thẳng địa chính trị thôi thì chưa đủ để gây ra sự tăng giá chóng mặt như vậy, Yulia Kuznetsova, cố vấn đầu tư tại Ngân hàng Trung ương Nga, đồng ý.
"Chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương có tác động đáng kể: trong một thời gian dài, lãi suất chủ chốt ở mức cao, khiến tiền gửi trở nên cực kỳ hấp dẫn và kìm hãm vàng. Giờ đây, thị trường kỳ vọng các cơ quan quản lý sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ", bà nói.
Hơn nữa, gánh nặng nợ công cao ở nhiều quốc gia đang làm gia tăng lo ngại về tình trạng vỡ nợ và bất ổn tài chính nói chung, đồng thời thúc đẩy sự chuyển dịch sang các tài sản bảo hiểm, bao gồm cả vàng.
Nền kinh tế chậm lại và rủi ro trì trệ và suy thoái gia tăng, đặc biệt là ở phương Tây, đang làm giảm lợi suất cổ phiếu và trái phiếu, khiến chúng trở nên kém hấp dẫn hơn đối với đầu tư.
Thêm vào đó, niềm tin vào đồng đô la đang suy yếu. Việc các ngân hàng trung ương mua vàng để đa dạng hóa dự trữ và giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ tạo ra nhu cầu ổn định, hỗ trợ giá.
"Cuối cùng, thị trường hiện đại phản ứng tức thời với các luồng thông tin. Nỗi lo lắng lan truyền nhanh chóng, và các nhà giao dịch ngay lập tức chuyển sang 'chế độ an toàn'", chuyên gia kết luận.
Sự quay trở lại là không thể tránh khỏi
Mặt khác, Sobolev chỉ ra một yếu tố đầu cơ. "Thông thường, những biến động giá như vậy chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và kết thúc bằng một đợt điều chỉnh mạnh", ông nhấn mạnh. Theo ông, phạm vi giá cuối cùng có khả năng xảy ra nhất là 3.650-3.700 đô la.
Chuyên gia Loboda dự đoán giá vàng sẽ điều chỉnh từ 100 đến 150 đô la, với điều kiện dữ liệu kinh tế vĩ mô của Mỹ ổn định.
Tuy nhiên, không giống như những giai đoạn bất ổn chính trị trước đây, vàng hiện được hỗ trợ bởi triển vọng thực sự về việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ giảm đáng kể lãi suất chủ chốt. Điều này lý giải cho mức cao kỷ lục này.
Với chính sách nới lỏng tiền tệ mạnh tay, kim loại quý này có thể ổn định trong khoảng 4.000 đến 4.100 đô la/ounce.
Kịch bản cơ sở: giá sẽ tăng lên 4.000-4.200 vào cuối năm, với những đợt điều chỉnh giảm xen kẽ, Kuznetsova chỉ ra. Tuy nhiên, việc duy trì trên 4.000 mà không có lực đẩy bên ngoài rất mạnh là rất khó khăn.
Các chuyên gia cảnh báo rằng hậu quả sẽ rất phức tạp. Một mặt, bằng cách tăng giá trị dự trữ, các ngân hàng trung ương sẽ có thể cân bằng gánh nặng nợ tích lũy và giảm thiểu tác động kinh tế tiêu cực của cuộc suy thoái sắp xảy ra, Sobolev lưu ý.
Mặt khác, đối với nền kinh tế toàn cầu, mức định giá cao như vậy đồng nghĩa với chi phí cao hơn cho ngành trang sức và nhu cầu giảm tốc ở các nước đang phát triển.
Hơn nữa, Kuznetsova nhấn mạnh, do kỳ vọng lạm phát và lo ngại về việc phá giá tiền tệ, các ngân hàng có thể làm chậm hoạt động cho vay bằng cách thắt chặt các yêu cầu đối với khách hàng, điều này sẽ tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế.
Chế độ "bảo tồn" này có nguy cơ gây ra dòng vốn chảy ra, bao gồm cả từ khu vực kinh tế thực. Điều này sẽ ảnh hưởng đến GDP, đặc biệt là ở các nước đang phát triển, vì vậy các nhà phân tích tin rằng giá vàng có khả năng phục hồi cao hơn là tăng không kiểm soát.
