Bài học rút ra từ thực tiễn của trường bạn
Vừa qua tôi tình cờ được mời tham dự một chương trình ngoại khóa tiếng Anh của một trường đại học ở Hà Nội. Qủa thực, là một giáo viên dạy tiếng Anh tương đối lâu năm, tôi cũng đã được biết nhiều đến các chương trình ngoại khóa tiếng Anh nhưng chưa khi nào tôi thực sự quan tâm đến điều đó lắm bởi vẫn chỉ coi đó là những hoạt động mang tính vui chơi, giải trí ngoài lề, mất thời gian.
Tuy nhiên, sau khi tham dự buổi ngoại khóa tiếng Anh của trường bạn về, tôi đã thấy được rất nhiều điều bổ ích và lí thú. Và rồi, tôi đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn nhận về vấn đề này.
Hôm đó là ngày chủ nhật, buổi ngoại khóa của trường bạn được tổ chức tại một khu du lịch sinh thái ở ngoại thành Hà Nội với chủ đề: “A day to speak English ” (Một ngày nói tiếng Anh). Vì địa điểm tổ chức không xa trung tâm Hà Nội và rất thuận tiện giao thông nên phần lớn các bạn sinh viên đến bằng xe buýt, một số khác đi bằng xe máy và các phương tiện khác…
Tôi cùng cô bạn (giáo viên dạy tiếng Anh của trường bạn) đi từ rất sớm mà tới nơi đã thấy khá đông các bạn sinh viên có mặt ở đó. Từ xa, tôi đã cảm nhận được bầu không khí nhộn nhịp cùng sự háo hức của các bạn sinh viên. Nhìn thấy chúng tôi, các em thi nhau chào: “Good morning, teachers”.
Sau khi chào lại các em, chị bạn giới thiệu tôi với các em bằng tiếng Anh và ngay lập tức những ánh mắt trìu mến, thân thiện hướng về tôi. Không ai bảo ai, các em như đồng thanh nói: “ Pleased to meet you!” . Tôi thật cảm động và một ý nghĩ thoáng hiện trong đầu “ Gía như sinh viên trường Đại học Văn hóa của mình cũng thích được giao tiếp bằng tiếng Anh như vậy...”
Có lẽ đây không phải là hoạt động ngoại khóa tiếng Anh lần đầu tiên đối với các bạn sinh viên này bởi qua quan sát, tôi thấy các bạn có vẻ như rất thành thạo trong mọi công việc. Dưới mái lá của một chiếc lán khá rộng, xung quanh không che chắn để dễ hòa đồng với thiên nhiên cây cỏ xung quanh, các bạn sinh viên mỗi người một việc, người thì căng phông trang trí , bạn thì chuẩn bị loa đài, một số khác kê lại bàn ghế, ...
Ai nấy đều tất bật và đặc biệt tôi để ý thấy các bạn hầu như giao tiếp với nhau chủ yếu bằng tiếng Anh. Tuy khi nói có đúng, có sai, có ngập ngừng, ngắc ngứ nhưng tất cả đều thể hiện sự cố gắng hết sức để tránh không bị bật ra tiếng Việt, để tuân thủ nội dung chủ đề của chương trình ngoại khóa tiếng Anh :
“Một ngày nói tiếng Anh”. Đúng 7 giờ 30 phút sáng, chương trình được khởi động bằng “Màn chào hỏi và tài năng” (Greeting and talent) đến từ các đội chơi. Không khí của chương trình đã sôi nổi ngay từ những phút đầu. Khởi động là một màn chào hỏi cực kì ấn tượng và sáng tạo của các đội chơi với các màn kịch, tiểu phẩm ngắn, giới thiệu một cách đầy đủ các thành viên trong đội mình.
Tiếp đến là một trò chơi vô cùng thú vị “Đi tìm kho báu” (Treasure hunting). Hơn một trăm hai mươi sinh viên được chia làm tám nhóm, mỗi nhóm có một màu sắc đặc trưng riêng. Nhiệm vụ của nhóm là vượt qua ba vòng thử thách để tìm được kho báu của mình.
Tôi thấy các bạn sinh viên rất chăm chú lắng nghe giáo viên phổ biến luật chơi bằng tiếng Anh. Sau khi được chia về các nhóm, các bạn sinh viên cùng với giáo viên hướng dẫn bàn về chiến thuật để giành chiến thắng trong trò chơi này.
Có một đội đã tìm được tấm thẻ đầu tiên của đội mình và sẵn sàng bước vào vòng trả lời câu hỏi tiếng Anh. Tôi nhận thấy sự căng thẳng xuất hiện trên gương mặt các em khi bạn nào cũng muốn vận dụng hết khả năng tiếng Anh của mình để trả lời các câu hỏi. Sau khi trả lời xong, các bạn phải chạy nhanh hết sức có thể để tìm được kho báu của mình.
Bữa trưa cũng là thời gian thật vui nhộn và sảng khoái. Vừa ăn, các bạn vừa bàn luận sôi nổi về trò chơi diễn ra buổi sáng và tất nhiên ai nấy đều vẫn ý thức để nói bằng tiếng Anh càng nhiều càng tốt.
Sau khi ăn trưa và nghỉ ngơi một lúc, buổi chiều vẫn tám nhóm lại bắt đầu một trò chơi mới “Drawing”. Ở trò chơi này, các bạn sinh viên được thỏa sức sáng tạo chủ đề bức tranh trên khổ giấy A1. Điểm đặc biệt của trò chơi này là sau khi hoàn thành tác phẩm, mỗi nhóm phải cử một đại diện lên thuyết trình, hùng biện bằng tiếng Anh về ý nghĩa của bức tranh.
Có thể do đã được trải nghiệm qua không ít lần ở những buổi sinh hoạt ngoại khóa như thế này nên tôi thấy hầu như các em rất hăng hái và sôi nổi vận dụng hết khả năng tiếng Anh của mình để đưa ra ý kiến đóng góp. Các em được khuyến khích phản biện, thảo luận và thể hiện quan điểm cá nhân bằng tiếng Anh.
Còn bạn đại diện thì rất có đầu óc tổng hợp, sáng tạo và trình bầy rất lưu loát, tự tin. Tôi thầm nghĩ, phải chăng thông qua những hình thức hoạt động ngoại khóa hấp dẫn như thế này, các em cảm thấy việc học giao tiếp bằng tiếng Anh không những không bị áp lực mà còn được khích lệ rất nhiều.
Trong lúc các nhóm vẽ tranh, một số sinh viên của các đội lên tranh tài trong phần thi “ Let’s sing”. Các bạn thi nhau thể hiện những bài hát bằng tiếng Anh rất hay và không kém phần chuyên nghiệp.
Để khuyến khích và cộng điểm thưởng cho các đội, ban tổ chức còn đưa ra chương trình đố vui bằng tiếng Anh như “ Who is quicker ?” ( Ai nhanh hơn) hay “ Find the key word” (Tìm từ chìa khóa), hoặc trò chơi lồng ghép các từ vựng, thành ngữ tiếng Anh quen thuộc giúp các em thể hiện sự hiểu biết, sáng tạo và tinh thần đồng đội cao ...
Tôi để ý thấy các em thể hiện rõ sự hồi hộp, hứng thú và bị thu hút bởi những câu hỏi hấp dẫn và lí thú. Những cánh tay hăng hái giơ cao giành quyền trả lời khiến không khí càng thêm sôi nổi. Rất có thể tinh thần này sẽ được cháy âm ỉ trong mỗi sinh viên để nó lại được bùng lên trong mỗi giờ học tiếng Anh trên lớp.
Qủa là tôi đã dần nhận thấy những ưu điểm của các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh mà bấy lâu nay hầu như tôi vẫn xem là điều vô bổ.
Sau cùng là màn tổng kết xem đội nào có tổng số điểm cao nhất và trao giải. Có một điều đặc biệt tôi thấy ở đây là cho dù có được giải hay không, các bạn sinh viên vẫn rất vui và đều coi như mình vừa đã trải qua một ngày vừa được chơi nhưng lại học được nhiều thứ. Khi chương trình kết thúc cũng là lúc mặt trời tắt nắng.
Các bạn sinh viên chia tay trong sự nuối tiếc và mong muốn có thêm nhiều buổi ngoại khóa tiếng Anh như vậy để các em có thêm cơ hội giao lưu, học hỏi và nâng cao khả năng nói, giao tiếp bằng tiếng Anh, mở rộng kiến thức về văn hóa và ngôn ngữ đồng thời trau dồi những kĩ năng cần thiết trong cuộc sống.
Qủa là “Học mà chơi, chơi mà học”. Thông qua những hoạt động trong buổi ngoại khóa tiếng Anh, các em không những tiếp thu thêm những kiến thức không có trong sách vở, trong các bài giảng mà còn lĩnh hội được mọi tri thức từ các vấn đề xã hội, từ cuộc sống xung quanh.
Việc cọ sát, thi đua, thi đấu, ... trong mỗi chương trình làm phát huy tối đa khả năng của bản thân: tính năng động, sáng tạo, tư duy độc lập của mỗi em, giúp cho các em phát triển kĩ năng làm việc theo nhóm, khả năng phân tích, tư duy phê phán, thúc đẩy sự tự tin và tinh thần hợp tác giữa các sinh viên.
Mặt khác, các hoạt động mang tính tập thể như thế này đã để lại trong mỗi em những kỉ niệm đẹp về bạn bè, mái trường, giúp các em sinh viên phát triển tình cảm, đạo đức, tình đoàn kết yêu thương gắn bó, tương thân tương ái, tạo cảm giác gần gũi, thân thiện giữa sinh viên với giảng viên, giữa các sinh viên với nhau ...
Và đặc biệt hơn hết đó là các em được thực hành, phát triển và nâng cao tiếng Anh một cách tự nhiên và hiệu quả qua các trò chơi, bài hát, đố vui, các em được tiếp thu thêm những từ mới với các cách diễn đạt mới, khác nhau cho cùng một vấn đề.
Có thể coi những hoạt động ngoại khóa như những giờ học tiếng Anh ngoài lớp, tạo cho sinh viên cảm giác thoải mái, dễ chịu, đồng thời tạo cho các em động lực học một cách tự giác chứ không phải học theo kiểu đối phó vì tiếng Anh được coi là môn học thiên về năng khiếu nên việc chủ động, tự giác khi học tập sẽ có tác dụng hơn là bị ép buộc.
Chính những buổi ngoại khóa tiếng Anh đã biến tiếng Anh của các em thành một công cụ giao tiếp thực sự chứ không phải là một môn học.
Mặt khác, với những chủ đề cho mỗi buổi ngoại khóa đã được đưa ra từ trước cũng khích lệ các em tăng cường khả năng khai thác, tìm tòi các tài liệu bằng tiếng Anh phục vụ chuyên đề, chuyên ngành hay chuyên môn mà các em theo học.
Xây dựng chương trình ngoại khóa tiếng Anh cho sinh viên
Tôi thiết nghĩ, trong bối cảnh hiện nay, để thu hút được nhiều sinh viên thì mỗi trường đại học đều muốn tạo dựng một môi trường học tập đa dạng và phong phú. Họ cũng coi trọng việc học ngoài lớp ( từ môi trường và cộng đồng xung quanh ) như việc học trong lớp.
Vì vậy họ luôn tạo mọi điều kiện để tổ chức các hoạt động ngoại khóa nói chung và hoạt động ngoại khóa tiếng Anh nói riêng để không những tạo thêm môi trường học tập cho các em mà còn phần nào tô điểm thêm bức tranh nhằm quảng bá những hình ảnh đẹp về trường.
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội từ xưa đến nay vẫn luôn được coi là trường có nhiều những hoạt động ngoại khóa phong phú, đa dạng. Tuy nhiên hoạt động ngoại khóa tiếng Anh thì dường như vẫn còn mới lạ với hầu hết sinh viên trong trường.
Với những ưu điểm, lợi ích không thể phủ nhận mà các hoạt động ngoại khóa tiếng Anh đem lại cho người học tiếng Anh nói chung và sinh viên đại học nói riêng thì theo tôi không có lí do gì mà trường Đại học văn hóa Hà Nội lại không tiến hành xây dựng những chương trình ngoại khóa tiếng Anh - sân chơi lành mạnh cho sinh viên của mình.
Điều đó nhằm kích thích tinh thần học tập và nâng cao ý thức của sinh viên về tầm quan trọng của tiếng Anh trong giai đoạn hiện nay, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú với môn học, rèn luyện kĩ năng và tạo sự tự tin trong giao tiếp tiếng Anh đồng thời giúp cho các em thấy được việc học tiếng Anh là vô cùng thú vị.
Tuy nhiên, để xây dựng được một chương trình ngoại khóa tiếng Anh tốt, chất lượng thì nhất thiết người tổ chức phải xét đến một số yếu tố nhất định, chẳng hạn như: yếu tố ngôn ngữ ( language factors); yếu tố văn hóa ( cultural factors); yếu tố giáo dục ( educational factors); yếu tố người học ( learner’s factors); yếu tố người thầy ( teacher’s factors) ….
