Vì sao cần nắm vững trọng âm?
Theo cô Thảo, trọng âm là một bộ phận cấu thành nên Tiếng Anh. Việc nắm vững trọng âm giúp người học tiến gần hơn tới khả năng sử dụng Tiếng Anh một cách trôi chảy, lưu loát, giúp cho quá trình giao tiếp diễn ra một cách tự nhiên hơn, tránh được những hiểu lầm và sai sót đáng tiếc trong giao tiếp.
Ngoài ra, với học sinh trung học phổ thông, việc thành thạo trong phát âm đúng trọng âm còn giúp các em làm đúng các câu hỏi về kiến thức trọng âm trong các bài kiểm tra, bài thi học kì, thi tốt nghiệp hoặc thi đại học, cao đẳng .
Học trọng âm như thế nào?
Giống như mọi kiến thức ngôn ngữ, trọng âm cũng có những quy tắc riêng của nó. Người học có thể tìm mua những cuốn sách viết về trọng âm và học theo các quy tắc trong đó.
Với các quy tắc cố định, người học chỉ cần học thuộc lòng và làm thật nhiều bài tập thì sẽ thành thạo. Tuy nhiên các quy tắc đều có ngoại lệ. Người học cần chú ý hơn tới các ngoại lệ này.
Ngoài ra, người học có thể học trọng âm bằng nhiều cách khác nhau như: Học trong quá trình giao tiếp, học khi lắng nghe giáo viên giảng bài, học khi nghe các chương trình phát bằng Tiếng Anh, hoặc bằng cách tra từ điển.
Và chỉ có luyện tập và thực hành thường xuyên mới giúp cho mọi người học thành công trên con đường chinh phục ngoại ngữ.
Luôn lưu ý đến trọng tâm của từ khi dạy
Cô Thảo cho biết, khi dạy từ mới, mình luôn chú trọng đến trọng âm của các từ bằng cách sử dụng dấu nhấn trọng âm cho các từ mới đó và yêu cầu học sinh phải ghi cả phần này vào vở.
Khi cho học sinh đọc từ, chú ý sửa cho học sinh nếu thấy các em đọc chưa đúng trọng âm bằng cách phát âm lại chính xác từ bị các em đọc sai và yêu cầu đọc lại cho đúng.
Bên cạnh đó, khi sử dụng Tiếng Anh, giáo viên cần chú ý nói đúng trọng âm và ngữ điệu để hướng và tạo cho học sinh thói quen nghe một cách chính xác.
Để làm được điều này, giáo viên cần tự rèn luyện kĩ năng nói của mình sao cho thật chuẩn bằng nhiều cách như: nghe và luyện theo băng, sử dụng từ điển để tra những từ mình chưa chắc chắn, nghe các chương trình phát bằng Tiếng Anh trên truyền hình…
Các bước tiến hành dạy phần trọng âm được cô Thảo tiến hành như sau:
Cho học sinh nghe băng 1 lần để nhận biết trọng âm của các từ sau đó yêu cầu học sinh nhắc lại theo băng 2 lần.
Kiểm tra lại xem học sinh đã nắm được vị trí trọng âm của các từ chưa.
Cho học sinh nghe phần “Practise reading the sentences” và gọi một số học sinh đọc lại.
Sau cùng, tổ chức cho các nhóm trao đổi bảng phụ với nhau, làm bài tập trên các bảng phụ đó.
Chú trọng thực hành
Biện pháp quan trọng nhất được cô Thảo áp dụng dựa theo câu thành ngữ “Practice makes perfect”. Trước mỗi tiết học, cô chuẩn bị trước 2 câu hỏi trắc nghiệm về trọng âm với yêu cầu “Choose the word whose stress is differently placed from the others” ( Chọn từ có vị trí trọng âm khác với các từ còn lại).
Các từ được chọn trong 2 câu hỏi này là những từ sẽ được sử dụng trong giờ học đó. Hai câu hỏi này có thể viết trước ở bảng phụ, hoặc soạn trên bài giảng điện tử để trình chiếu trên máy chiếu.
Cuối mỗi giờ học, dành từ 30 giây đến 1 phút để học sinh trả lời hai câu hỏi đó và phát âm những từ ở trong hai câu hỏi đó.
Học sinh nào có đáp án đúng và phát âm chính xác trọng âm của các từ đó sẽ nhận được một phiếu điểm thưởng.
Phiếu này dùng để cộng điểm cho học sinh vào các bài kiểm tra 15 phút, 1 tiết hay kiểm tra học kì theo tỉ lệ: 3 phiếu = 1 điểm bài kiểm tra 15 phút; 6 phiếu = 1 điểm bài kiểm tra 45 phút; 9 phiếu = 1 điểm bài kiểm tra học kì.
Biện pháp này được thực hiện trong các giờ dạy của 14 đơn vị bài học và các bài Test yourself. Như vậy sau mỗi tiết học, học sinh sẽ nắm được trọng âm của 8 từ và sau các tiết học của 14 đơn vị bài học và 6 bài Test yourself, học sinh đã được luyện tập trọng âm của rất nhiều từ.
Hầu hết giáo viên không có thời gian hoặc không chú ý hướng dẫn cho học sinh về kiến thức này. Giáo viên khi sửa lỗi cho học sinh chỉ chú ý đến cách dùng từ, lỗi ngữ pháp hoặc lỗi phát âm sai chứ không sửa lỗi về nhấn trọng âm. Hầu hết học sinh không có khái niệm về nhấn trọng âm khi phát âm Tiếng Anh.
Học sinh có thể biết về trọng âm khi xem phần Glossary ở cuối sách giáo khoa. Tuy nhiên rất nhiều học sinh không xem đến phần này hoặc có xem nhưng chỉ chú ý nghĩa của từ mà không chú ý đến cách phát âm hay trọng âm của từ.
Đặc biệt là có một số giáo viên chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc phát âm đúng trọng âm từ Tiếng Anh trong giao tiếp nên chưa chú trọng đến việc rèn luyện để nói cho đúng trọng âm" - Cô Nguyễn Thị Thảo.
