Khi đi học và lớn hơn, những đứa trẻ này thường tinh tế, sống tình cảm, nhạy cảm hơn; biết yêu thương bạn bè và những người yếu thế hơn mình.
Dạy con biết yêu thương động vật chính là cách cha mẹ khiến trẻ trở thành những người có lòng nhân ái, tôn trọng và sẻ chia tình yêu với mọi người. Đối xử tốt với thú cưng, cha mẹ cũng có thể dạy con lên án những hành vi ngược đãi động vật.
Có trách nhiệm với vật nuôi
Các nhà tâm lý học chứng minh rằng, những biểu hiện ở trẻ nhỏ có thể là bằng chứng dự đoán tính cách của chúng trong tương lai. Ở Mỹ, thông thường với những vụ nổ súng trong trường học do học sinh gây ra, thì đứa trẻ đó từng được ghi nhận có biểu hiện đánh đập, bạo hành và giết hại động vật.
Theo FBI, chuyên gia tâm lý, chuyên gia nghiên cứu và giáo dục trẻ nhỏ, những kẻ bạo hành với động vật khi còn nhỏ thường dẫn đến việc bạo hành, đánh đập con người khi chúng lớn lên. Bạo hành động vật được coi là một trong ba biểu hiện để suy đoán về hành vi con người và sự phát triển tâm lý có toàn diện hay không. Bạo hành động vật được liệt vào một trong những dấu hiệu của việc tâm lý phát triển không toàn diện và không ổn định của Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ (American Psychiatric Association).
Nghiên cứu cũng cho thấy, những người bạo hành động vật có tâm lý phát triển không toàn diện và không ổn định. Khu vực phát nhận cảm giác và sự đồng cảm của họ kém phát triển hơn ở người bình thường. Vì thế, những người này không nhận ra, không hiểu được những hành động họ đang gây ra làm tổn hại đến người khác và động vật xung quanh ra sao. Không có sự đồng cảm, họ dễ dàng nghĩ rằng vạn vật và sự sống xung quanh chỉ là những cỗ máy vô cảm.
Theo anh Lê Huy Tùng - bác sĩ thú y tại Lucky Pet (Ba Đình, Hà Nội), trước khi để trẻ nuôi thú cưng, cha mẹ cần giúp trẻ hiểu rằng, việc nuôi động vật không chỉ đơn thuần là cho ăn và dẫn đi dạo. Thực tế, đây là việc đòi hỏi nhiều công sức, thời gian để có thể chăm sóc thú cưng khỏe mạnh và trở thành người bạn đồng hành của gia đình.
“Vì thế, việc hỗ trợ trẻ học tính có trách nhiệm với thú cưng rất quan trọng. Cha mẹ hãy chắc chắn rằng, cả gia đình bao gồm cả trẻ nhỏ đã tìm hiểu rất kỹ về loại thú cưng mà mình muốn nuôi trước khi bắt đầu hành trình này. Ngoài ra, trước khi quyết định nuôi thú cưng, cha mẹ hãy cùng trẻ tìm hiểu về chế độ ăn dành cho con vật”, anh Huy Tùng đưa ra lời khuyên.
Theo anh Huy Tùng, không ít phụ huynh nghĩ rằng, việc cho vật nuôi ăn là điều rất đơn giản. Tuy nhiên, thực tế, một số loài động vật cần những loại thức ăn riêng biệt để phát triển tốt và khỏe mạnh. Việc cùng trẻ tìm hiểu trước cũng tạo cơ hội cho bé học hỏi và chịu trách nhiệm trong việc cho thú cưng ăn. Ngoài ra, cha mẹ và trẻ cũng cần tìm hiểu kỹ những đặc điểm khi ăn của con vật, để đảm bảo an toàn cho cả gia đình.
Bác sĩ thú y này cũng cho biết, bất kỳ loại thú cưng nào, nếu không được vận động thường xuyên thì sẽ không khỏe mạnh hoàn toàn. Do đó, cha mẹ cần đảm bảo rằng, trẻ sẽ sẵn sàng cùng thú cưng vận động, vui chơi hoặc tạo điều kiện cho con vật được vận động. Ngoài ra, cả trẻ và cha mẹ cần dành tình yêu thương để mang lại cho động vật một mái nhà khỏe mạnh.
“Nuôi và chăm sóc thú cưng không chỉ đơn thuần là một sở thích, mà còn là trách nhiệm lớn đòi hỏi sự tận tâm, kiên nhẫn. Khi cả gia đình cùng nhau chăm sóc và yêu thương thú cưng, không chỉ sức khỏe của thú cưng được đảm bảo mà mối quan hệ của các thành viên cũng trở nên gắn kết hơn. Trẻ sẽ học được tính trách nhiệm, lòng nhân ái và biết trân trọng những gì mình có.
Vì thế, hãy chắc chắn rằng mọi thành viên trong gia đình đều sẵn sàng và đã chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi đón nhận thành viên mới. Thú cưng khỏe mạnh và hạnh phúc sẽ mang lại nhiều niềm vui, tiếng cười, trở thành người bạn đồng hành đáng quý của gia đình”, bác sĩ thú y Huy Tùng chia sẻ.
Khi gia đình mất đi người bạn thú cưng
Tuy nhiên, những người nuôi thú cưng thường phải đối mặt với nỗi đau lớn khi con vật qua đời.
Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Dung - Đơn vị tâm lý, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TPHCM), con vật cưng có thể là một người bạn tuyệt vời. Ngay cả khi chúng ta đang có một ngày tồi tệ, gặp những khó khăn trong công việc, học tập hay các mối quan hệ khác, con vật cưng vẫn yêu quý và bên cạnh người chủ. Đối với trẻ em cũng vậy, con vật cưng không chỉ là động vật, mà còn là thành viên của gia đình và cũng là những người bạn tốt nhất.
“Ở đâu đó mỗi ngày, đều có nhiều người phải trải qua nỗi đau buồn khi mất đi một người bạn là con vật cưng của mình. Cho dù đó là lúc già, bệnh tật, hay một tai nạn, động vật - như con người - sẽ chết một lúc nào đó. Mặc dù không thể che chở cho trẻ khỏi sự mất mát của một con vật cưng, nhưng cha mẹ có thể giúp trẻ ứng phó với nó. Bởi vì cái chết của một con vật cưng có thể là lần đầu tiên trẻ mất đi một người thân yêu. Quá trình đau buồn có thể giúp trẻ học cách ứng phó với những mất mát khác trong cuộc đời”, chuyên gia cho biết.
Một trong những phần khó khăn nhất khi mất vật cưng đó là cha mẹ cần thông báo tin này cho trẻ. Cha mẹ nên thực hiện từng việc ở nơi mà trẻ cảm thấy an toàn, thoải mái và đánh giá khả năng của trẻ về độ tuổi, sự hiểu biết khi nhận thông tin.
Nếu con vật cưng của gia đình đã quá nhiều tuổi hoặc mắc bệnh lâu năm, hãy cân nhắc trò chuyện với trẻ trước khi cái chết xảy ra. Nếu con vật cưng của gia đình có sự hỗ trợ của bác sĩ thú y, cha mẹ nên giải thích rằng, các bác sĩ đã làm mọi thứ mà họ có thể, đây là cách tốt nhất để xoa dịu nỗi đau cho con vật cưng. Nếu cái chết của con vật cưng đột ngột, cha mẹ hãy giải thích những gì đã xảy ra. Lời giải thích nên ngắn gọn.
Tuy nhiên, phụ huynh nên tránh cố gắng che đậy sự thực bằng lời nói dối. Việc nói với trẻ rằng, thú cưng của gia đình đã bỏ trốn hoặc “du ngoạn” không phải là một ý kiến hay. Bởi lời nói dối có lẽ sẽ không làm giảm bớt nỗi buồn khi trẻ mất con vật cưng. Nếu biết sự thật, trẻ có thể sẽ tức giận vì cha mẹ đã nói dối.
Phụ huynh cũng nên giúp trẻ hiểu rằng, việc cảm nhận tất cả những cảm xúc đó là điều tự nhiên. Có thể ban đầu, trẻ không muốn nói về cảm xúc. Do đó, cha mẹ cần ở bên cạnh khi trẻ sẵn sàng chia sẻ. Cha mẹ không cần phải che giấu nỗi buồn của mình về việc mất con vật cưng. Nên thể hiện cảm xúc và nói về điều mình cảm nhận một cách cởi mở, làm gương cho trẻ. Những đứa trẻ sẽ cảm thấy được an ủi khi biết rằng, mình không cô đơn nếu đang cảm thấy buồn. Cha mẹ có thể chia sẻ câu chuyện về những con vật cưng mà mình từng có và đã mất - khi phụ huynh còn nhỏ.
Sau khi cú sốc về thông tin con vật cưng mất, điều quan trọng là giúp trẻ chữa lành và tiếp tục. Cha mẹ có thể giúp trẻ tìm ra những cách đặc biệt để ghi nhớ một con vật cưng.
Có thể tổ chức một buổi lễ chôn cất con vật cưng của mình hoặc chia sẻ những kỷ niệm về khoảng thời gian vui vẻ mà gia đình đã có với nhau. Cùng nhau viết lời cầu nguyện hoặc đưa ra những suy nghĩ về ý nghĩa của con vật cưng đối với mỗi thành viên trong gia đình. Chia sẻ những câu chuyện về khoảnh khắc vui nhộn của con vật cưng trong gia đình. Trao cho nhau nhiều cái ôm yêu thương. Cũng có thể làm một cuốn sổ lưu niệm về những khoảnh khắc vui vẻ của trẻ và con vật cưng.
“Hãy nhớ rằng đau buồn vì mất một con vật cưng, đặc biệt là đối với một đứa trẻ, tương tự như đau buồn vì một người. Đối với trẻ em, mất đi một con vật cưng từng yêu thương và bầu bạn có thể rất khó khăn. Cha mẹ có thể phải giải thích điều đó với bạn bè, thành viên gia đình hoặc những người khác không nuôi con vật cưng hoặc không hiểu điều đó”, chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Dung giải thích.
Ngoài ra, điều quan trọng là hãy nói về con vật cưng của gia đình với tình yêu thương. Hãy cho trẻ biết rằng, mặc dù nỗi buồn sẽ qua, nhưng những kỷ niệm vui vẻ về con vật cưng sẽ luôn đọng lại. Khi đến thời điểm thích hợp, cha mẹ có thể cân nhắc việc nhận nuôi một con vật cưng mới.
Con vật mới không phải để thay thế, mà là một cách để chào đón một người bạn, thành viên mới trong gia đình. Nếu nỗi buồn, sự đau khổ của trẻ kéo dài hoặc khiến trẻ không thể tham gia những hoạt động trong cuộc sống hằng ngày, cha mẹ cần đưa con đến gặp bác sĩ nhi khoa và chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ.
