Theo thống kê của Bộ Xây dựng, đến tháng 6/2024, cả nước đã có 503 dự án nhà ở xã hội (NƠXH) đã được triển khai với quy mô 418.200 căn, tăng 4 dự án với 6.950 căn so với thời điểm báo cáo ngày 15/3.
Có 75 dự án hoàn thành với quy mô 39.884 căn, số dự án đã khởi công xây dựng là 128 với quy mô 115.379 căn và số dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư là 300 với quy mô 262.937 căn.
Như vậy có thể thấy, việc phát triển NƠXH đã có những chuyển biến tích cực tuy nhiên để thực hiện được mục tiêu xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030 còn rất nhiều việc phải làm.
Thực tế, việc phát triển NƠXH đang gặp phải nhiều rào cản dẫn đến việc khó thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư, đồng nghĩa với việc nguồn cung hạn chế, không đáp ứng được nhu cầu.
Những rào cản này một lần nữa được nêu ra tại cuộc họp về tình hình triển khai, thực hiện Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030 diễn ra hồi giữa tháng 5 vừa qua.
Cụ thể, về cơ chế, chính sách, dù Luật Nhà ở 2023 và Luật Kinh doanh Bất động sản 2024 đã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, có thêm các chính sách ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NƠXH; thủ tục và các điều kiện để được mua, thuê, thuê mua NƠXH đã được đơn giản... nhưng hiện Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 chưa có hiệu lực thi hành.
Nhiều địa phương chưa quyết tâm, chủ động trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao tại Đề án. Chưa ban hành kế hoạch triển khai nhằm bảo đảm hoàn thành mục tiêu đề ra.
Chưa kịp thời điều chỉnh chương trình, kế hoạch phát triển NƠXH cho phù hợp. Một số địa phương có nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa quan tâm, tạo điều kiện trong lựa chọn chủ đầu tư dự án để triển khai; còn hiện tượng sợ sai, sợ trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ...
Đối với các doanh nghiệp, còn nhiều khó khăn trong tiếp cận đất đai như quy hoạch bố trí quỹ đất, việc công khai dự án thu hút đầu tư. Một số dự án đã chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn chủ đầu tư nhưng việc triển khai còn chậm.
Nhiều doanh nghiệp khó khăn về nguồn vốn trong khi việc giải ngân nguồn vốn tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng chậm so với mong muốn và nhu cầu thực tiễn, ít ngân hàng tham gia cho vay hỗ trợ phát triển NƠXH…
Để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc này, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành có liên quan xây dựng quy trình rút gọn các thủ tục hành chính trong lựa chọn nhà đầu tư, triển khai dự án NƠXH để tiết kiệm thời gian, khuyến khích, huy động các nguồn lực xã hội.
Xây dựng và cung cấp gói tín dụng mới cho người mua; nghiên cứu, xem xét hạ mức lãi suất cho vay từ nguồn vốn hỗ trợ 120.000 tỷ đồng… Các địa phương cần thực hiện tốt việc quy hoạch, bố trí quỹ đất để phát triển NƠXH, nhà ở công nhân.
Đặc biệt, theo dự kiến, vào cuối Kỳ họp thứ 7 này, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai số 31/2024/QH15, Luật Nhà ở số 27/2023/QH15, Luật Kinh doanh Bất động sản số 29/2023/QH15, Luật Các tổ chức tín dụng số 32/2024/QH15 sẽ góp phần quan trọng giải phóng nguồn lực đất đai, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển và đẩy nhanh thực hiện các dự án đầu tư công, NƠXH.
Phát triển NƠXH là nội dung quan trọng của các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, góp phần ổn định chính trị, bảo đảm an sinh xã hội, là trách nhiệm của Nhà nước, của xã hội và của người dân.
Bởi vậy, như ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thì cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành cần quán triệt quan điểm này, từ đó xác định nhiệm vụ phát triển NƠXH là nhiệm vụ chính trị quan trọng của địa phương, đơn vị để tập trung hơn nữa, quyết liệt hơn nữa, phấn đấu hoàn thành mục tiêu số lượng NƠXH trên địa bàn đã đề ra.
