Chìa khóa để khắc phục tình trạng buồn ngủ quá mức là xác định nguyên nhân của nó. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể giúp bạn khám phá các triệu chứng khác, nguyên nhân có thể xảy ra và các bước tiếp theo để tăng cường năng lượng cũng như mức độ tỉnh táo của bạn.
Bất kỳ tình trạng nào khiến bạn không có được giấc ngủ đủ số lượng và chất lượng tối ưu đều có thể dẫn đến buồn ngủ quá mức.
Nhìn chung, buồn ngủ quá mức vào ban ngày chưa chắc là triệu chứng duy nhất bạn gặp phải. Những triệu chứng khác đi kèm bao gồm ngáy, bồn chồn khi bạn đang ngủ. Bạn có thể không nhận thức được một số triệu chứng này.
Một số nguyên nhân gây buồn ngủ quá mức thường không liên quan đến sự rối loạn trong chu kỳ ngủ-thức nhưng cũng dẫn đến cảm giác buồn ngủ vào ban ngày. Ví dụ, rối loạn tuyến giáp hoặc ung thư.
Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây buồn ngủ quá mức:
Chứng ngưng thở lúc ngủ
Ngưng thở khi ngủ là một tình trạng nghiêm trọng, trong đó bạn liên tục ngừng thở và bắt đầu thở suốt đêm. Tình trạng này là một trong những nguyên nhân khiến bạn cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày.
Các triệu chứng ngưng thở khi ngủ bao gồm:
- Ngáy to và thở hổn hển khi ngủ
- Đau họng và đau đầu khi thức dậy
- Giảm sự chú ý và tập trung
- Cáu gắt
Chứng ngưng thở khi ngủ làm tăng nguy cơ bạn gặp phải:
- Huyết áp cao
- Bệnh tim
- Bệnh tiểu đường loại 2
- Béo phì
Chứng ngưng thở khi ngủ có thể gây buồn ngủ quá mức vì nó khiến bạn không ngủ đủ giấc.
Trầm cảm
Sự thay đổi đáng chú ý trong thói quen ngủ của bạn là một triệu chứng phổ biến của bệnh trầm cảm. Bạn có thể ngủ nhiều hơn hoặc ít hơn so với trước đây.
Các triệu chứng khác của trầm cảm bao gồm động lực thấp, thường xuyên cáu kỉnh, thay đổi khẩu vị, cảm thấy tuyệt vọng và không còn hứng thú với các hoạt động yêu thích của mình.
Nếu bạn không ngủ ngon vào ban đêm, bạn có thể sẽ buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Đôi khi thay đổi giấc ngủ là dấu hiệu sớm của bệnh trầm cảm. Đối với những người khác, những thay đổi trong thói quen ngủ xảy ra sau khi các dấu hiệu trầm cảm khác xuất hiện.
Trầm cảm có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, bao gồm mức độ bất thường của một số chất hóa học trong não, các vấn đề với các vùng não kiểm soát tâm trạng và các sự kiện gây chấn thương tinh thần.
Tác dụng phụ của thuốc
Nếu bạn cho rằng thuốc kê đơn khiến bạn buồn ngủ, hãy trò chuyện với bác sĩ để tìm giải pháp hữu ích. (Ảnh: ITN) |
Một số loại thuốc có tác dụng phụ gây buồn ngủ quá mức, có thể bao gồm các loại thuốc để điều trị:
- Huyết áp cao
- Trầm cảm
- Nghẹt mũi (thuốc kháng histamine)
- Buồn nôn và nôn (thuốc chống nôn)
- Rối loạn tâm thần
- Bệnh động kinh
- Sự lo lắng
Nếu bạn cho rằng thuốc kê đơn khiến bạn buồn ngủ, hãy trò chuyện với bác sĩ để tìm giải pháp hữu ích. Điều quan trọng là không ngừng sử dụng bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự giám sát của chuyên gia chăm sóc sức khỏe của bạn.
Sự lão hóa
Người lớn tuổi thường có nhu cầu ngủ nhiều hơn nhưng có chất lượng giấc ngủ thấp nhất. Theo giới chuyên gia, lão hóa liên quan đến những thay đổi trong chu kỳ sinh học dẫn đến thời gian dành cho giai đoạn ngủ sâu của chu kỳ ít hơn và thức dậy thường xuyên hơn vào giữa đêm.
Tình trạng thể chất và tinh thần mãn tính cũng có thể khiến bạn khó ngủ suốt đêm và dẫn đến buồn ngủ quá mức vào ban ngày.
Chứng mất ngủ vô căn
Khi chuyên gia chăm sóc sức khỏe không thể xác định nguyên nhân rõ ràng khiến bạn buồn ngủ quá mức, họ có thể đưa ra chẩn đoán chứng mất ngủ vô căn (IH). Vô căn có nghĩa là không có nguyên nhân rõ ràng gây ra các triệu chứng.
IH là một chứng rối loạn giấc ngủ mãn tính liên quan đến tình trạng buồn ngủ quá mức liên tục mặc dù đã ngủ đủ giấc hoặc thậm chí trong thời gian dài. Bạn cũng có thể gặp khó khăn khi bị đánh thức khỏi giấc ngủ.
Cơ thể thiếu hụt chất gì gây buồn ngủ quá mức?
Tình trạng thể chất và tinh thần mãn tính cũng có thể khiến bạn khó ngủ suốt đêm và dẫn đến buồn ngủ quá mức vào ban ngày. (Ảnh: ITN) |
Nồng độ phức hợp sắt và vitamin B trong máu thấp đôi khi có thể dẫn đến buồn ngủ và mệt mỏi quá mức. Chế độ ăn kiêng hạn chế các chất dinh dưỡng thiết yếu - như protein, chất béo lành mạnh và carbohydrate - cũng có thể khiến bạn cảm thấy buồn ngủ và thiếu năng lượng.
Chỉ chuyên gia chăm sóc sức khỏe mới có thể đánh giá xem các triệu chứng của bạn có liên quan đến sự thiếu hụt dinh dưỡng hay không.
Cách khắc phục tình trạng buồn ngủ quá mức
Quản lý tình trạng buồn ngủ quá mức bắt đầu bằng việc tìm ra những nguyên nhân có thể xảy ra. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe sẽ hỗ trợ bạn. Tùy thuộc vào kết quả phát hiện, họ sẽ đề xuất các lựa chọn quản lý cụ thể bao gồm dùng thuốc, thay đổi chế độ ăn uống, hoạt động thể chất nhiều hơn hoặc trị liệu bằng trò chuyện, cùng những phương pháp khác.