Các bữa ăn từ vùng Địa Trung Hải đầy nắng đã được chứng minh là có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt, ung thư cổ tử cung và ung thư đại trực tràng, đồng thời cũng làm giảm 17% nguy cơ tử vong do bất kỳ loại ung thư nào ở phụ nữ.
Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng giành huy chương vàng về giảm cân lành mạnh và giảm béo phì. Béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ung thư và nhiều bệnh mãn tính khác như tiểu đường loại 2, bệnh tim và thận, đột quỵ, v.v.
Một nghiên cứu mới đây được công bố hôm 25/2 trên tạp chí JAMA Network Open đã làm sáng tỏ cách chế độ ăn Địa Trung Hải có thể làm giảm nguy cơ ung thư.
“Điều này có phần đáng ngạc nhiên. Việc tuân thủ chế độ ăn Địa Trung Hải có liên quan đến nguy cơ ung thư liên quan đến béo phì thấp hơn bất kể BMI (chỉ số khối cơ thể) hay phân bố mỡ”, tác giả đầu tiên Inmaculada Aguilera-Buenosvinos, một nhà nghiên cứu sau tiến sĩ tại khoa y học dự phòng và sức khỏe cộng đồng tại Viện nghiên cứu sức khỏe của Đại học Navarra ở Pamplona, Tây Ban Nha cho biết.
Chế độ ăn dựa trên thực vật
Chế độ ăn Địa Trung Hải có cách nấu ăn đơn giản, dựa trên thực vật, với phần lớn mỗi bữa ăn tập trung vào trái cây và rau, ngũ cốc nguyên hạt, đậu và hạt, với một vài loại hạt và nhấn mạnh nhiều vào dầu ô liu nguyên chất. Các chất béo khác ngoài dầu ô liu, chẳng hạn như bơ, được tiêu thụ rất ít, nếu có, và nên tránh đường và thực phẩm tinh chế.
Lindsey Wohlford, chuyên gia dinh dưỡng sức khỏe tại Trung tâm Ung thư MD Anderson của Đại học Texas ở Houston, người không tham gia vào nghiên cứu này cho biết, các chế độ ăn dựa trên thực vật như chế độ ăn Địa Trung Hải chứa đầy chất xơ.
“Chất xơ góp phần tạo cảm giác no và hỗ trợ hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh. Thực vật cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa và chất dinh dưỡng thực vật, có tác dụng làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể. Chúng ta phải ăn nhiều loại thực vật khác nhau để có được các chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa khác nhau có thể giúp giảm nguy cơ ung thư nói chung”, bà Wohlford cho biết.
Trong chế độ ăn Địa Trung Hải, thịt đỏ được sử dụng một cách hạn chế, thường chỉ để tạo hương vị cho món ăn. Ăn cá béo, lành mạnh, chứa nhiều axit béo omega-3, được khuyến khích, trong khi trứng, sữa và gia cầm được ăn với khẩu phần nhỏ hơn nhiều so với chế độ ăn truyền thống của phương Tây.
Tiến sĩ Neil Iyengar, phó giáo sư y khoa tại Đại học Y Weill Cornell và bác sĩ chuyên khoa ung thư vú tại Trung tâm Ung thư Memorial Sloan Kettering, cả hai đều ở thành phố New York, cho biết: "Thực phẩm chế biến kỹ thường thấy trong chế độ ăn uống của phương Tây có thể chứa hóa chất và chất phụ gia gây ra tổn thương oxy hóa có thể dẫn đến ung thư".
Iyengar, người không tham gia vào nghiên cứu mới này, lưu ý: "Những gì chúng ta đưa vào cơ thể hàng ngày có thể tác động đến hầu hết mọi chức năng của cơ thể thông qua hormone, mô mỡ và cơ, cũng như sự cân bằng tinh tế của vi khuẩn trong ruột. Ăn chế độ ăn ít chế biến, thiên về thực vật có thể giúp giảm hoặc thậm chí đảo ngược tổn thương oxy hóa mà chế độ ăn kém có thể gây ra cho cơ thể chúng ta".
"Chúng tôi cũng bắt đầu thấy một số bằng chứng cho thấy loại chế độ ăn này - ít chế biến, nhiều chất xơ và thiên về thực vật - có thể giúp một số liệu pháp điều trị ung thư”, ông Iyengar viết.
Mẹo để bắt đầu chế độ ăn Địa Trung Hải
Người Mỹ đã quen với việc ăn thực phẩm siêu chế biến, chiếm tới 70% các kệ hàng tạp hóa, vì vậy việc chuyển sang chế độ ăn dựa trên thực vật có thể khó khăn lúc đầu.
"Sẽ rất khó khăn nếu bạn không quen với chế độ ăn Địa Trung Hải hoặc thực vật nói chung. Hãy đặt ra những mục tiêu nhỏ. Một bước đầu tiên tốt là xem chế độ ăn của bạn có thể thiếu những gì thay vì tập trung vào việc loại bỏ những thực phẩm bị cấm", bà Wohlford gợi ý, và nói thêm:
"Hãy thêm quả việt quất vào bữa sáng, ăn một nắm hạt làm đồ ăn nhẹ và ăn salad vào bữa trưa là những cách tốt để bắt đầu. Sau đó, hãy cố gắng lấp đầy đĩa ăn tối của bạn bằng rau, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu, và cân nhắc đến một miếng trái cây cho món tráng miệng".
"Chúng tôi thực sự muốn có một chế độ ăn uống nhất quán có thể duy trì theo thời gian. Bạn hãy thử chế độ ăn theo kiểu Địa Trung Hải trong ba hoặc bốn tháng để đạt được một số chỉ số nhất định. Bạn nên áp dụng chế độ ăn uống này một cách nhất quán trong suốt quãng đời còn lại của mình", bà Wohlford khuyên.
