Ngay sau Hội nghị An ninh Munich, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đề xướng và chủ trì cuộc gặp cấp cao khẩn cấp của một số nước thành viên EU và NATO.
Ông Macron vốn thường rất sốt sắng với việc đưa ra những ý tưởng giúp xây dựng cho mình hình ảnh về phất cờ tiên phong trong việc tập hợp lực lượng, chỉnh đốn hàng ngũ trong EU và NATO.
Những bên tham dự cuộc gặp với ông Macron ở Paris là thủ tướng các nước Đức, Anh, Italia, Tây Ban Nha, Ba Lan, Hà Lan, Đan Mạch, Chủ tịch Ủy ban EU, Chủ tịch Hội đồng EU và Tổng Thư ký NATO. Tổng thống Ukraine V.Zelensky không được mời tham dự. Xem ra, ông Macron chủ ý thảo luận và tham vấn ở diện hẹp trước.
Mục đích cuộc gặp là tìm kiếm đối sách chung cho châu Âu ứng phó chính quyền của Tổng thống Donald Trump nói chung và hệ lụy của kịch bản ông Trump đi đêm với Tổng thống Nga Vladimir Putin về thỏa hiệp trên đầu Ukraine, EU và NATO nhằm chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine nói riêng.
Đấy là những hệ lụy của việc EU và Ukraine bị loại ra ngoài các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga về chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine.
Đấy là hệ lụy của việc Mỹ chủ ý đáp ứng gần như mọi điều kiện tiên quyết của Nga cho hòa bình với Ukraine mà trong đó bao hàm cả hai điều kiện khó nhằn nhất đối với Ukraine, EU và NATO là Ukraine phải chấp nhận buông bỏ những phần lãnh thổ nhất định cũng như không có triển vọng gia nhập NATO.
Đấy là hệ lụy của việc Mỹ không còn chia sẻ hệ giá trị và đồng hành với các nước châu Âu về chính trị an ninh cho châu Âu. Cụ thể ở đây là Mỹ chủ ý châu Âu phải tự lo liệu đảm bảo an ninh cho nhau và cho Ukraine. Mỹ sẽ không triển khai binh lính đến Ukraine và thậm chí còn có thể rút bớt số lượng đang đồn trú ở châu Âu.
Các bên tham dự sự kiện này muốn thảo luận, thống nhất với nhau về chiến lược cũng như sách lược ứng phó tình huống mới là Mỹ xa lánh, khác biệt các đồng minh cũng như đối tác truyền thống ở châu Âu về ý thức hệ, hệ giá trị; ưu tiên chính trị an ninh và đối ngoại; xác định kẻ thù và đối thủ.
Cuộc gặp này, tuy thành phần tham dự chưa thật sự toàn diện, trở nên cần thiết, cấp thiết, quan trọng đối với châu Âu sau những động thái đối ngoại trong những ngày vừa qua từ phía ông Trump và cộng sự liên quan đến việc phía Mỹ chủ động tìm kiếm giải pháp giúp chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine; đến an ninh của châu Âu và Ukraine ở thời hậu chiến. Một lý do khác nữa là Mỹ và Nga đã bắt đầu quá trình chuẩn bị cho cuộc gặp trực tiếp của ông Putin và ông Trump ở Ả-rập Xê-út.
Cuộc gặp này là bằng chứng đầu tiên cho thấy châu Âu phải nhanh chóng thật sự tự thân vận động để tránh phải gánh chịu hậu quả tiêu cực từ việc ông Trump và ông Putin thỏa thuận giải quyết riêng với nhau các vấn đề an ninh ở châu Âu liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine và sau cuộc chiến tranh này.
Châu Âu phải tự tăng cường năng lực quốc phòng và đảm bảo an ninh sao cho không còn bị lệ thuộc vào Mỹ. Châu Âu phải tự kiến tạo giải pháp giúp chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine để tránh bị áp đặt giải pháp mà ông Trump và ông Putin đã thỏa hiệp với nhau. Châu Âu phải xác định và thể hiện ra được những lằn ranh đỏ cho ông Trump và ông Putin.
Mãi đến tận bây giờ mới tự thân vận động như thế quả thật muộn màng đối với châu Âu, nhưng thà muộn vậy vẫn còn đỡ hơn không.
