Hôm 4/3, Bệnh viện Đa khoa Cái Nước (Cà Mau) đã cấp cứu cho 4 trường hợp bị ngộ độc cá nóc, trong đó 2 người bị nặng phải thở máy. Hầu như năm nào cũng xảy ra các vụ ngộ độc cá nóc, nhẹ thì gây choáng hoặc buồn nôn và khó thở, nặng thì tử vong. Cư dân ven biển các địa phương phía Nam - nơi có mật độ cá nóc sinh sống khá dày nên thường hay bị ngộ độc do ăn phải loài cá này.
Theo số liệu của Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, mỗi năm cả nước có khoảng 150 vụ với trên 500 trường hợp bị ngộ độc, nhiều trường hợp phải cấp cứu, thậm chí tử vong do ăn cá nóc. Ở Việt Nam có 66 loại cá nóc, trong đó 40 loại gây độc tố, trên 20 loại còn lại ít có khả năng gây độc.
Chính điều này dẫn đến nhiều người chủ quan “vì cũng ăn cá nóc mà có làm sao!”. Ở những loại cá nóc có chứa độc tố, chỉ 1 - 2mg là có thể gây chết người. Do không biết loại cá nóc nào có chứa độc tố nên nhiều người chủ quan, dùng cá nóc làm nguyên liệu nấu cháo hoặc nấu canh chua. Các trường hợp ở Cà Mau mới đây bị ngộ độc là do ăn canh chua nấu với cá nóc.
Bị ngộ độc, thậm chí chết người do ăn cá nóc nhưng nhiều người vẫn ăn, vì sao? Có nhiều lý do, chẳng hạn như thịt cá nóc rất ngon, nếu bỏ bộ lòng như ruột, gan - nơi chứa độc tố sẽ không bị ngộ độc.
Tuy nhiên, hầu hết những con cá nóc được làm “quà biếu” thường bị chết trước khi mổ thịt nên toàn bộ độc tố đã nhiễm ra cơ thể con cá, ăn vào là bị ngộ độc ngay. Còn ngư dân đánh cá trên biển, họ giết thịt ngay khi con cá nóc vừa vớt lên, độc tố chưa nhiễm ra cơ thể con cá nên hiếm khi ngư dân bị ngộ độc.
Chính vì thịt cá nóc ngon nên ngư dân thường dùng làm quà tặng cho người thân, vô tình gây ra tai họa. Kinh nghiệm của nhiều người sống ở ven biển vẫn thường ăn cá nóc do bạn chài biếu là sau khi nấu chín con cá, vớt một ít cho chó ăn trước.
Nếu thấy chó có dấu hiệu bị ngộ độc thì bỏ cả nồi cá, còn chó không việc gì thì cứ ăn! Khổ nỗi, “bài học” này không phải ai cũng “thuộc” mà thường là nấu xong, vớt cá nóc ra tô là… nhậu luôn!
Cách đây hơn 10 năm, có một số doanh nghiệp bên Hàn Quốc và Nhật Bản có đặt vấn đề với nước ta là họ sẽ nhập khẩu cá nóc sau khi được sơ chế tại Việt Nam. Vài doanh nghiệp ở Khánh Hòa và Kiên Giang đã đầu tư mua máy móc thiết bị để sơ chế cá nóc trước khi xuất khẩu.
Ngư dân hai tỉnh này cũng không vứt cá nóc xuống biển khi cá mắc lưới mà mang về bán cho doanh nghiệp sơ chế. Những tưởng con cá nóc đã có “đầu ra” ổn định. Tuy nhiên, vụ xuất khẩu cá nóc này đã không thành hiện thực, các doanh nghiệp đầu tư máy móc để sơ chế cá nóc thua lỗ nặng nên chấm dứt luôn chuyện khai thác cá nóc.
Chuyên gia y tế một lần nữa khuyến cáo người dân rằng, cá nóc chứa độc tố cực mạnh, có thể tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Người dân tuyệt đối không chế biến hoặc sử dụng loại cá này làm thực phẩm để tránh những hậu quả đáng tiếc.
