“Đây chính là những dự án thí điểm có thể nhân rộng giúp các nhà trường sẵn sàng tự chủ đại học” – Vị chuyên gia Australia phấn khởi trao đổi với báo GD&TĐ.
3 vấn đề cần làm ngay
* Nhìn tổng thể các dự án, bà có thể hình dung ra được những gì cần khắc phục, bổ sung cho trường đại học khu vực miền núi, cụ thể là Trường Đại học Tây Bắc?
- Tôi thấy trường cũng đã hiểu được những thách thức và hạn chế của mình. Tuy nhiên, bài toán tự chủ đại học sẽ khiến trường cần phải làm nhiều hơn nữa. Bởi câu hỏi đặt ra là khi tự chủ rồi liệu trường có khả năng làm tất cả những điều mình mong muốn không? Đây là một tương lai mới và rất khác so với những gì trường đã và đang làm. Bây giờ không thể chậm trễ được nữa, trường phải đi rất nhanh để đáp ứng được những yêu cầu liên quan đến tự chủ đại học.
Trong các dự án ứng dụng các cán bộ, giảng viên của trường xây dựng có những dự án hướng vào giải quyết trực tiếp các vấn đề như mối quan hệ của doanh nghiệp, sự tham gia của doanh nghiệp, làm thế nào để sinh viên có cơ hội việc làm tốt hơn khi có sự hợp tác của các doanh nghiệp...
Chính vì vậy điều chúng ta cần chú trọng phát triển là khi có sự tham gia của doanh nghiệp, chất lượng đào tạo sẽ nâng lên, theo đó sẽ thu hút được nhiều sinh viên đến trường hơn. Để thấy rằng chúng ta có thể giải quyết bài toán tự chủ đại học từ nhiều góc độ khác nhau. Mục đích cuối cùng là hướng đến một trường đại học mạnh hơn, tốt hơn.
* Tự chủ đại học đang là xu hướng tất yếu. Với một trường đại học vùng núi còn nhiều khó khăn, theo bà, việc gì cần ưu tiên thực hiện đầu tiên?
- Theo tôi, đầu tiên trường cần có một kế hoạch để giải quyết vấn đề tự chủ. Phải thực tiễn khi nhìn vào những mặt mạnh của mình, đặt mục tiêu 5 năm tới trường sẽ như thế nào? Từ đó xây dựng kế hoạch chiến lược để có hướng đi đúng đắn. Điều này cần được nhanh chóng thực hiện, không thể mất quá nhiều thời gian, lần chần chậm trễ.
Thứ hai, họ cần phải tập trung vào nguồn nhân lực, phát triển đội ngũ. Cần tạo điều kiện, hỗ trợ cho những học viên tham gia khóa học ngắn hạn ở UQ để họ phát triển tiềm năng lãnh đạo của mình, trở thành những người đi đầu trong sự thay đổi. Như hình ảnh ươm mầm, hãy tạo cơ hội cho họ phát huy vai trò lãnh đạo.
Thứ ba, cần có những kế hoạch, hoạt động trong việc giảng dạy để có thể thu hút, phát triển, hỗ trợ sinh viên nhiều hơn. Chỉ có như vậy mới nâng cao được chất lượng giảng dạy, từ đó tăng khả năng thu hút, tuyển sinh đầu vào và giữ chân sinh viên để họ ở lại với trường. Củng cố đội ngũ không chỉ đến từ việc tuyển dụng mà còn đến từ việc hỗ trợ khi sinh viên ở trường nữa.
 |
| TS Tricia Roessler |
Cần hoàn thiện kỹ năng tạo ra sự thay đôi
* Theo bà, cán bộ, giảng viên tại các trường đại học ở Việt Nam cần hoàn thiện những kỹ năng gì để thích ứng với giai đoạn tự chủ mà theo bà nói là vận hành và hoạt động rất khác so với những gì các trường đã và đang làm ?
- Theo tôi, các cán bộ, giảng viên tại các trường đại học ở Việt Nam hiện nay cần hoàn thiện thêm kỹ năng tạo ra sự thay đổi. Bởi hệ thống trường đại học Việt Nam nhiều năm nay nhìn chung còn “cứng nhắc” và theo phong cách hành chính. Chính vì vậy ngay lập tức đòi hỏi phải thay đổi thì rất khó. Theo đó, rất cần các cán bộ, giảng viên, các nhà lãnh đạo dẫn dắt sự thay đổi.
* Bà có thể chia sẻ một kinh nghiệm từ chính các trường đại học Úc mà theo bà sẽ có ích cho các trường đại học Việt Nam trong quá trình chuyển sang tự chủ đại học?
- Điều quan trọng nhất là làm sao tăng cường khả năng lãnh đạo. Trường đại học cần có khả năng lãnh đạo và có tinh thần cấp tiến, sáng tạo giống như một doanh nghiệp. Các trường đại học không nên chờ đợi cấp quản lý nói trường nên làm gì mà cần chủ động hơn nữa trong việc triển khai tự chủ, linh hoạt nắm bắt những cơ hội sẵn có ngoài cánh cổng nhà trường.
Như Trường Đại học Tây Bắc hiện có rất nhiều cơ hội, trường cần làm sao để phối hợp với cộng đồng, với sinh viên, doanh nghiệp để tận dụng những cơ hội đó một cách tốt nhất.
* Các học viên sẽ tiếp tục triển khai dự án của mình trong thời gian tới. Bà có những hỗ trợ gì cho các học viên của mình để các dự án có tính bền vững?
- Tôi cho rằng điều quan trọng nhất là các học viên cần luôn hỗ trợ nhau. Nếu chỉ có một mình thì có thể sẽ lúng túng, không biết ứng dụng những gì đã học trong thực tiễn. Nhưng nếu có một nhóm, một cộng đồng không chỉ ở trường mình mà còn là phối hợp với trường bạn trong cùng khóa học hỗ trợ nhau thì họ có thể duy trì và phát triển dự án một cách bền vững.
Bên cạnh đó, các cán bộ, giảng viên cần nêu cao tính chủ động, tự tin đề đạt với lãnh đạo nhà trường. Họ phải luôn khí thế với tinh thần: “Chúng tôi ở đây. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ khi cần thiết!” chứ không phải chờ đợi được yêu cầu thì mới bắt tay làm.
* Xin cảm ơn bà về cuộc trao đổi!
Thành lập vào năm 1909, ĐH Queensland - Australia (UQ) là một trong những đại học lâu đời, uy tín và chất lượng bậc nhất của Úc, đồng thời luôn nằm trong top 1% của các bảng xếp hạng ĐH toàn cầu. Việc một nhóm cán bộ, giảng viên các trường đại học khu vực miền núi phía Bắc được tập huấn về Quản trị và lãnh đạo trường ĐH tại UQ thông qua Chương trình Aus4Skills được coi là cơ hội quý giá bồi dưỡng nguồn lực, chuẩn bị cho bước tự chủ trong thời gian tới.
