Các hãng sãn xuất đã tốn quá nhiều không gian cho trải nghiệm vô ích này và đôi lúc chúng còn gây khó chịu cho người sử dụng.
Tại sao cả Google và nhiều hãng điện thoại vẫn sử dụng?
Tất cả bắt đầu từ các điện thoại Galaxy Nexus và hệ điều hành Ice Cream Sandwich (Android 4.0) khi Google cho rằng điện thoại chạy hệ điều hành Android sẽ trở nên đẹp mắt hơn nếu không có nút vật lý nào ở phần mặt trước của chiếc smartphone. Microsoft sau đó cũng đã học hỏi thiết kế này cho những chiếc Windows Phone của hãng.
Thời điểm đó, đây dường như là sáng kiến đáng chú ý. Bởi điều đó nghĩa là bạn sẽ chẳng bao giờ phải lo các nút vật lý hỏng nữa (phím mềm cũng hỏng nhưng ít bị hơn phím cứng). Ngoài ra, Google còn luôn khẳng định chắc nịch rằng các phím ảo sẽ cho phép việc chuyển đổi và tiếp nhận ứng dụng dễ dàng hơn khi người sử dụng cần.
Cuối cùng các nhà sản xuất cũng cảm thấy điện thoại Nexus như là sản phẩm mẫu rất đáng để tham khảo ở cả hình thức lẫn trải nghiệm, vì vậy xu hướng dùng phím điều hướng ảo trở nên thịnh hành.
Có thể vì lẽ đó mà cho đến tận năm 2016, một nửa số lượng điện thoại đều có thanh điều hướng ảo trên màn hình và phải thừa nhận là chúng thực sự quá tệ so với bàn phím trên viền.
Các phím điều hướng ảo tệ như thế nào?
Trên Android, các phím điều hướng ảo hữu dụng nhất là khi bạn đang mở bàn phím. Nút "back" được thiết kế trỏ xuống phía dưới nhằm ám chỉ rằng khi nhấn vào phím này sẽ làm ẩn bàn phím đi, và biểu tượng bàn phím được hiển thị ngay bên tay phải giúp bạn thay đổi hoàn toàn phương thức nhập.
Nhưng liệu chỉ với một tiện ích như thế có đáng để ngốn 10% màn hình điện thoại không? Các điện thoại Android luôn tự hào sở hữu màn hình lớn nhưng thực tế điều này chỉ đúng khi nhà sản xuất thu nhỏ thanh điều hướng hoặc làm chúng biến mất hoàn toàn.
Bạn có thể dễ dàng nhận ra vấn đề trên khi lướt web hay sử dụng thanh cuộn dọc. Thực tế, càng ngày smartphone càng có xu hướng to quá mức cần thiết và rất nhiều điện thoại Android gây khó khăn cho người dùng khi cầm hay sử dụng bằng một tay.
Điện thoại Samsung như Galaxy S5 chẳng hạn sử dụng không gian một cách hiệu quả hơn nhiều so với LG G5 nhờ vào các nút điện dung phía dưới và không đi kèm bất kỳ thanh điều hướng nào.
Vấn đề đơn giản là một ứng dụng hay một bài báo sẽ có nhiều "đất" sử dụng hơn nếu không có 3 cái nút phiền phức kia.
Đó chính là lí do tại sao điện thoại Samsung thường có cảm giác nhỏ hơn so với kích cỡ màn hình, chính nhờ sử dụng dãy phím cảm ứng điện dung nằm trên viền đã giúp màn hình của hãng được tận dụng tối đa.
Chiếc Moto Z có thanh điều hướng ảo nằm trên màn hình và phím home cứng trông có phần không hợp lý cho lắm
Tất nhiên, thanh điều hướng sẽ ẩn đi nếu người dùng xem ảnh hay video nhưng dù vậy vẫn tạo cảm giác vướng víu, thường phải nhấn vào màn hình mới có thể làm chúng xuất hiện trở lại. Và trong một số ứng dụng, điều này dẫn tới một số lỗi kỳ quặc như ứng dụng đang cố gắng thu nhỏ lại chẳng hạn.
Có lẽ hiểu được sự bất tiện do thanh điều hướng ảo mang lại nên một số điện thoại Android hiện nay như LG đã cho phép người dùng tùy chỉnh các phím này nhưng đó không phải là lựa chọn mặc định chung của Android.
Ngoài ra, một số điện thoại Android co phép người dùng thiết lập chức năng cho phím ảo như nhấn lâu hơn hoặc nhấn hai lần để cải thiện hiệu quả sử dụng của các phím này cũng không gian mà phím ảo chiếm dụng.
Lí do chính đáng duy nhất để thanh điều hướng vẫn còn tồn tại đến ngày nay là do hệ thống loa stereo làm phần viền màn hình trở nên quá mảnh, khiến các nút cảm ứng điện dung khó lòng "chen chân" vào được.
Google nên làm gì?
Thực tế, thanh điều hướng ảo chỉ nên áp dụng với những dòng điện thoại có phần viền cực mảnh. Với những điện thoại thông thường khác, Google có hai lựa chọn: phải làm một cái gì đó thú vị hơn với các phím ảo (tăng thêm các điều khiển cử chỉ hữu ích với khu vực đặt phím ảo hoặc những nút này chỉ xuất hiện khi chúng ta cần chúng) hoặc tốt nhất nên "tống khứ" chúng đi.
Google hiện nay được coi là người tạo ra nền tảng cho mọi thế hệ phần cứng cũng như phần mềm Android nhưng các phím điều hướng ảo giống như một tàn dư lười biếng còn sót lại.
