(GD&TĐ) – Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã dùng chuyến thăm tới Việt Nam hôm qua (3.6) để làm rõ ý định của Washington muốn hỗ trợ các liên minh trong khu vực châu Á Thái Bình dương để phát triển và đảm bảo các quyền ở biển Đông – nơi mà Trung Quốc cho rằng phần lớn là của mình - AP đưa tin.
 |
| Ông Panetta thăm thủy thủ trên tàu Byrd |
Theo AP, trong một chuyến thăm lịch sử tới vịnh Cam Ranh, một cảng chiến lược từng là căn cứ của Mỹ trong thời chiến tranh Việt Nam, trên con tàu USNS Richard E.Byrd, ông Panneta có thể nhìn ra xa biển, thấy được tầm quan trọng của cảng này.
“Chiến lược quốc phòng mới mà chúng tôi thực hiện cho Mỹ thể hiện một số yếu tố chính sẽ được thử nghiệm tại khu vực châu Á – Thái Bình dương” – ông Panetta nói với các phóng viên đứng dưới cái nóng thiêu đốt trên bong tàu chở hàng.
Ông nói rằng Mỹ sẽ “làm việc với các đối tác của mình như Việt Nam để có thể sử dụng những cảng như thế này khi di chuyển tàu từ cảng của Mỹ từ bờ biển phía Tây đi về những căn cứ của mình ở Thái Bình dương”.
Ông Panetta chưa bao giờ đề cập tới Trung Quốc khi nói với các thủy thủ trên tàu Byrd hay với các phóng viên sau đó. Tuy nhiên, với tầm quan trọng của biển Đông, ông không nghi ngờ gì rằng Mỹ sẽ duy trì sự hiện diện mạnh mẽ trong khu vực và muốn giúp các liên minh tự bảo vệ mình và quyền về biển của mình.
 |
| Ông Panetta nói chuyện với các thành viên trên tàu |
Tuy nhiên, chuyến thăm của ông Panetta có thể chọc tức các nhà lãnh đạo Trung Quốc những người không vui vẻ với bất kỳ hành động tăng cường sự hiện diện nào của Mỹ trong khu vực và coi đây là một mối đe dọa tiềm tàng.
“Việc những tàu hải quân của Mỹ tiếp cận được nơi đây là một yếu tố quan trọng của mối quan hệ (với Việt Nam) và chúng tôi thấy ở đây có một tiềm năng to lớn cho tương lai” – ông nói.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Panetta tới Việt Nam và ông là quan chức cao cấp nhất của Mỹ tới Cam Ranh kể từ khi chiến tranh Việt Nam chấm dứt.
Hiện tại, các tàu chiến Mỹ không vào vịnh Cam Ranh nhưng các tàu hải quân khác, ví dụ như Byrd có tới đây. Byrd là tàu chở hàng, được dùng để chuyển thiết bị quân sự cho các lực lượng Mỹ trên khắp thế giới. Các tàu chiến Mỹ tới những cảng khác của Việt Nam, ví dụ như Đà Nẵng.
Vịnh Cam ranh được cho là một biểu tượng thể hiện mối quan hệ quân sự đang lớn mạnh của Mỹ với Việt Nam, nó cho thấy mong muốn xây dựng quan hệ đối tác của Washington trong khu vực nhằm đối phó với sự leo thang của Trung Quốc.
 |
| Ông Panetta đánh giá cao tầm quan trọng của Vịnh Cam Ranh |
Ông Panetta cũng phục vụ trong quân đội trong thời kỳ diễn ra cuộc chiến tranh ở Việt Nam, nhưng ông không có mặt tại Việt Nam và lần thăm này đã đem lại cho ông sự xúc động.
“Về cá nhân tôi, đây là khoảnh khắc rất xúc động” – ông nói và cho biết rằng vào Ngày tưởng niệm, ông đã ở đài tưởng niệm Việt Nam tại Washington – “Hôm nay tôi đứng trên một tàu của Mỹ tại Cam Ranh để kỷ niệm 17 năm bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam”.
Theo ông Panetta: “Chúng tôi có một mối quan hệ phức tạp nhưng không bị trói buộc bởi lịch sử”.
Chiến lược mới của Mỹ đối với vùng châu Á Thái Bình Dương bao gồm một kế hoạch lớn nhằm giúp các nước biết cách bảo vệ mình tốt hơn và, điều này đòi hỏi “chúng ta phải có khả năng bảo vệ các quyền trọng yếu về biển cho tất cả các quốc gia ở biển Đông và ở nơi khác” – ông Panetta nói.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã kêu gọi các quốc gia châu Á thành lập bộ quy tắc ứng xử biển Đông để từ đây tạo một diễn đàn giải quyết các tranh chấp.
Phương Hà (Theo AP)
