Vào ngày 14 tháng 5 năm 2025, Bộ trưởng Hải quân Hoa Kỳ John Phelan đã có mặt tại phiên điều trần của quốc hội, chỉ trích gay gắt tình trạng của hạm đội, gọi tình hình này là "cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia".
Ông cho biết Hải quân Hoa Kỳ (USN) đang phải chịu đựng nhiều năm quản lý kém, bộ máy quan liêu cồng kềnh và phân bổ ngân sách không hợp lý, dẫn đến sự chậm trễ đáng kể trong việc đóng tàu và chi phí vượt mức.
Bộ trưởng Phelan khẳng định trong lời nói trước Ủy ban Quân lực Hạ viện rằng: "Thông thường, tiền thuế của người dân bị lãng phí trong khi khối lượng công việc bảo trì và hiện đại hóa quan trọng ngày càng tăng".
Bình luận của ông Phelan được đưa ra trong bối cảnh Lầu Năm Góc và Quốc hội ngày càng lo ngại về tình trạng của USN, vốn đang phải đối mặt với sự cạnh tranh từ lực lượng hải quân đang hiện đại hóa nhanh chóng của Trung Quốc.
Theo báo cáo tháng 3 năm 2025 từ Văn phòng Trách nhiệm Giải trình của Chính phủ Hoa Kỳ (GAO), các dự án đóng tàu chủ chốt, bao gồm khinh hạm lớp Constellation và tàu khu trục lớp Zumwalt, đang chậm tiến độ từ 18 đến 24 tháng.
Chi phí cho chương trình tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Gerald R. Ford đã tăng 27% so với ước tính ban đầu, đạt 13,3 tỷ đô la mỗi tàu. Chương trình tàu ngầm lớp Virginia cũng phải đối mặt với dự toán vượt mức 1,2 tỷ đô la do vấn đề cung cấp linh kiện và thiếu hụt lao động lành nghề tại các xưởng đóng tàu.
Ông Phelan nhấn mạnh rằng các vấn đề hiện nay không chỉ giới hạn ở vấn đề sẵn sàng chiến đấu.
“Không chỉ là vấn đề tàu của chúng ta có sẵn sàng chiến đấu hay không. Đây là cuộc khủng hoảng an ninh quốc gia đe dọa khả năng thể hiện sức mạnh và bảo vệ lợi ích của Hoa Kỳ ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, Đại Tây Dương và Trung Đông".
Bộ trưởng Hải quân chỉ ra sự chậm trễ trong việc hiện đại hóa cơ sở hạ tầng của các căn cứ hải quân như Norfolk, Virginia và Trân Châu Cảng, Hawaii, nơi các bến tàu không được trang bị để tiếp nhận những con tàu mới nhất.
Theo Hải quân Mỹ, khoảng 40% tàu khu trục và tàu tuần dương của họ cần phải sửa chữa khẩn cấp và thời gian chờ bảo dưỡng trung bình đã tăng lên 14 tháng.
Các vấn đề của Hải quân Hoa Kỳ trở nên phức tạp hơn do số lượng tàu giảm. Tính đến tháng 5 năm 2025, USN có 294 tàu sẵn sàng chiến đấu, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 355 tàu được đặt ra vào năm 2016.
Để so sánh, theo Lầu Năm Góc, Trung Quốc có khoảng 370 tàu, bao gồm 140 tàu chiến lớn, và tiếp tục phát triển hạm đội của mình với tốc độ vượt xa Hoa Kỳ. Năm 2024, Trung Quốc đưa vào biên chế 3 tàu khu trục Type 055 mới và 2 tàu ngầm hạt nhân, trong khi Hoa Kỳ chỉ hạ thủy 1 tàu khu trục lớp Arleigh Burke.
Ông Phelan cũng chỉ trích chương trình Tàu chiến ven biển (LCS), gọi đó là "thất bại tốn kém". Các tàu lớp này có giá khoảng 500 triệu đô la mỗi chiếc, đã chứng tỏ là không đáng tin cậy trong điều kiện chiến đấu cường độ cao và cần phải sửa chữa liên tục.
Theo GAO, 6 trong số 35 tàu LCS đã phải nghỉ hưu sớm do sự cố kỹ thuật. Đổi lại, Quốc hội cắt giảm kinh phí cho chương trình, chuyển hướng kinh phí cho các khinh hạm Constellation tiên tiến hơn.
Mọi việc càng trở nên phức tạp hơn do tình hình chính trị trong nước. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump, nhậm chức vào tháng 1 năm 2025, đã hứa sẽ tăng ngân sách của Hải quân lên 250 tỷ đô la vào năm 2027, nhưng kế hoạch đó đang gặp phải sự phản đối tại Quốc hội, nơi đảng Dân chủ đang yêu cầu cắt giảm chi tiêu quân sự để ủng hộ các chương trình xã hội.
Vào tháng 4 năm 2025, Quốc hội đã phê duyệt ngân sách năm tài chính 2026 của Hải quân Mỹ là 230 tỷ đô la, ít hơn 10 tỷ đô la so với yêu cầu của Lầu Năm Góc. Điều này buộc USN phải tạm dừng việc đóng 2 tàu hỗ trợ và thu hẹp chương trình hiện đại hóa tàu sân bay.
Ông Phelan cũng chỉ ra tình trạng thiếu hụt nhân sự khiến việc vận hành đội tàu trở nên khó khăn. Theo Hải quân Mỹ, tính đến tháng 5 năm 2025, tình trạng thiếu hụt thủy thủ là khoảng 12 nghìn người và tỷ lệ luân chuyển đã đạt 18% mỗi năm.
Mức lương thấp và điều kiện làm việc khó khăn làm nản lòng những người trẻ tuổi, mặc dù có tiền thưởng khi ký lại hợp đồng. Bộ trưởng đã đề xuất tăng kinh phí cho các chương trình đào tạo và tăng lương 15%, nhưng các biện pháp này vẫn chưa được chấp thuận.
