- Ông đánh giá thế nào về sự việc máy bay của Vietjet Air chở hành khách từ Hà Nội đến Đà Lạt (Lâm Đồng) nhưng đã hạ cánh ở Cam Ranh (Khánh Hòa)?
- Đây là lần đầu tiên ở Việt Nam xảy ra sự cố máy bay nhầm sân bay. Cục Hàng không đánh giá, sự việc này chưa trực tiếp uy hiếp an toàn bay, do việc điều hành bay vẫn diễn ra bình thường, cơ trưởng thực hiện theo kế hoạch bay mà họ tưởng đó là đúng. Tuy nhiên, mọi sự cố về mặt khai thác đều có yếu tố tiềm ẩn yếu tố uy hiếp an toàn bay.
- Theo kết quả điều tra của Cục, nguyên nhân của sự việc là gì?
- Nguyên nhân khiến máy bay nhầm sân bay khởi nguồn từ việc kế hoạch bay của hãng có sự thay đổi. Do một tàu bay hỏng nên Vietjet đổi phương tiện. Tàu bay đáng lẽ dùng để đi từ Hà Nội đến Cam Ranh được đổi sang lộ trình Hà Nội - Đà Lạt. Tất cả mọi khâu, mọi người đều được thông báo về sự thay đổi này, ngoại trừ cơ trưởng.
Trước mỗi chuyến bay, nhân viên điều phái viên của hãng có trách nhiệm đưa kế hoạch bay cho cơ trưởng ký. Trong trường hợp này, nhân viên điều phối đã không đưa kế hoạch cho cơ trưởng. Còn cơ trưởng cũng không có thắc mắc gì. Do không biết kế hoạch thay đổi, phi công cầm lái chiếc máy bay đi Đà Lạt nhưng vẫn cứ tưởng là mình đang có lộ trình đi Cam Ranh.
Ngoài ra, trong tổ bay, giữa phi công và tiếp viên không có quá trình trao đổi với nhau trước chuyến . Do đó, trong khi cơ trưởng đi Cam Ranh, tiếp viên vẫn nghĩ mình đang đi Đà Lạt. Cục xác định các bộ phận khác như mặt đất không có lỗi gì.
- Vậy Cục quy trách nhiệm và xử lý những người liên quan như thế nào?
- Với hai người có lỗi đầu tiên là điều phái viên và phi công, Cục đã chỉ đạo tạm rút giấy phép cho đến khi có kết luận tiếp theo. Sau đó, Cục có thể thực hiện các biện pháp xử lý hành chính theo quy định. Nếu cần, phi công sẽ được đưa đi đào tạo lại.
Ngoài ra, Cục cũng phải rà lại quy trình kế hoạch bay của hãng, xem đã đầy đủ và chi tiết chưa, kiểm tra toàn bộ hệ thống từ trước đến nay hãng có thực hiện việc chuyển giao kế hoạch bay đầy đủ không. Nếu quy trình có lỗ hổng, đó cũng còn là lỗi của Cục, chứng tỏ việc phê duyệt quy trình chưa chặt chẽ.
Bên cạnh đó, sự việc này xảy ra do yếu tố con người. Trong mọi trường hợp, lỗi do yếu tố con người chứng tỏ công tác đào tạo huấn luyện có vấn đề.
- Quyền lợi của khách hàng trong vụ việc này được đảm bảo như thế nào?
- Về mặt lý thuyết, khách hàng hoàn toàn có thể khởi kiện. Vì theo hợp đồng vận chuyển, hãng phải đưa khách đến đúng giờ. Nếu khách có thể chứng minh được thiệt hại của họ do hãng chậm giờ, hãng có thể thua kiện.
- Cục đánh giá như thế nào về cách xử lý, cụ thể là việc ra thông cáo giải thích lý do hạ cánh vì thời tiết?
- Kết quả điều tra cho đến nay cho thấy nguyên nhân sự việc không phải do thời tiết như hãng nói. Thời điểm xảy ra, thời tiết tại Đà Lạt vẫn tốt, đủ tầm nhìn.
Sau khi sự việc xảy ra, Thứ trưởng Phạm Quý Tiêu cũng đã có chỉ đạo đối với hãng là phải ngay lập tức ra văn bản xin lỗi hành khách, đồng thời phải xử phạt nghiêm những người có liên quan.
Theo các nhà chức trách, đối với các sự cố hàng không, hãng có quyền không thông tin, nhưng không có quyền đưa thông tin sai lệch, không bao giờ được lấp liếm. Nếu nhà chức trách chỉ cần bỏ qua một lần lấp liếm đó sẽ là sự nguy hại cho cả một hệ thống.
Tôi cũng không hiểu tại sao hãng lại đưa ra lý do là thời tiết, chẳng lẽ họ cho rằng Cục không có khả năng điều tra nguyên nhân. Sau sự việc này, Cục sẽ phải yêu cầu hãng giải trình tại sao lại đưa ra thông tin sai lệch. Đó không chỉ là thông cáo báo chí dành cho dư luận, đó còn là bản thông báo với các nhà chức trách.
Về mặt cá nhân, tôi đánh giá với cách giải quyết như của hãng chứng tỏ ý thức chưa được tốt.
