Nâng dễ, khó hạ
Việc cấp sao cho KS hiện đang được áp dụng theo TCVN 4391:2015 của Bộ KH&CN, trong đó quy định 5 tiêu chí với từng chi tiết, hạng mục mà cơ sở lưu trú phải có để được công nhận KS từ 1 - 5 sao. Song qua tìm hiểu một số KS trên địa bàn Hà Nội, không ít KS tự quảng cáo là 3 sao nhưng lại thiếu quá nhiều so với chuẩn chung.
Chẳng hạn như một số KS trên những phố cổ của Hà Nội như: Hàng Bạc, Hàng Bè, Hàng Bồ, Hàng Buồm..., mặc dù được giới thiệu là KS 3 sao, đã được cơ quan quản lý nhà nước công nhận từ nhiều năm, song số phòng KS tại đây không đạt tiêu chuẩn (KS chỉ có 30 phòng, trong khi đó theo quy định, muốn được công nhận là 3 sao, phải có quy mô 50 phòng)...
Bên cạnh đó, theo quy định, để được công nhận là KS 3 sao, KS phải có chỗ lưu giữ xe cho khách tại chỗ hoặc cách khu vực KS tối đa 200m, song hầu hết KS tại đây không có chỗ để xe ô tô mà chỉ có thể giải quyết được nhu cầu gửi xe máy cho khách, muốn gửi ô tô, khách phải mang xe tới địa điểm khác nhờ trông với giá lên tới vài trăm ngàn/đêm...
Việc một số KS tự phong sao hay quảng cáo quá mức dịch vụ hiện có không chỉ gặp phải ở Thủ đô mà đây còn là tình trạng chung của nhiều khu du lịch trên cả nước. Đã từng đi du lịch ở nhiều địa phương trên cả nước, chị Trần Thị Thu Hằng ở Phan Bội Châu (Hoàn Kiếm, Hà Nội) không khỏi bức xúc bởi nhiều KS ở TP Hạ Long, Đà Nẵng, Nha Trang hay TPHCM... mang danh là KS 3 - 4 sao, nhưng không gian nội thất không tương xứng, thái độ phục vụ của nhân viên thiếu tận tình, không giải thích cụ thể rõ ràng khi khách có yêu cầu hay thắc mắc, mạng Internet thì sóng yếu, không thể truy cập, danh nghĩa là có bể bơi song lại không bơi được...
Nói về nguyên nhân của tình trạng “loạn” sao KS hiện nay, không ít công ty du lịch cho rằng, mặc dù cơ quan quản lý nhà nước đã ban hành quy chuẩn chung về việc công nhận sao cho các KS song vẫn có tình trạng mỗi nơi thực hiện một kiểu, chuẩn sao ở Hà Nội lại khác chuẩn sao ở một số địa phương khác do tình trạng “nể nhau” của cán bộ khi tiến hành thanh, kiểm tra công nhận sao đối với các KS. Bên cạnh đó, việc lên sao, công nhận sao KS được thực hiện khá dễ nhưng việc hạ sao, xuống sao dường như rất khó khăn. Thực tế cho thấy, cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này chưa từng hạ sao một KS cụ thể nào nên nhiều DN chưa lấy đó làm sợ, cứ thế họ càng làm tới. Chính tình trạng lập lờ, ghi không rõ ràng đang là một trong những điều khiến nhiều khách du lịch mất tiền oan.
Cần chế tài xử phạt nghiêm
Thừa nhận hiện có tình trạng lộn xộn trong việc quảng cáo, tự phong sao KS và một số KS mặc dù đã được công nhận sao song trong quá trình hoạt động lại chạy theo lợi nhuận, đánh mất thương hiệu bản thân, ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch cho rằng, đã đến lúc phải chấn chỉnh lại tình trạng “loạn sao” KS.
Theo ông Tuấn, thời gian qua, thanh tra du lịch đã kiểm tra nhiều công ty du lịch quảng cáo sai sự thật, mập mờ chất lượng, gian lận khách hàng, tuy nhiên, chưa có mức xử phạt cụ thể và mạnh tay đối với hành vi này. Trong khi xếp hạng sao được coi là tiêu chuẩn đầu tiên để khẳng định thương hiệu và chất lượng dịch vụ, thì ngày càng có nhiều KS lợi dụng điều này để tự quảng cáo, gian lận.
Nói về vấn đề này, nhiều DN kinh doanh KS và du lịch kiến nghị các cơ quan quản lý cần phải thực hiện nghiêm việc thẩm định để công nhận sao KS, đồng thời tiến hành thống nhất tại các địa phương bởi đã là chuẩn 3 sao thì phải chuẩn chung cho tất cả các tỉnh, thành địa phương cả nước. Bởi không thể như hiện nay là cứ điều kiện kinh tế tỉnh này, tỉnh kia khó khăn hơn những thành phố lớn mà có thể hạ chuẩn, tặc lưỡi thông qua dù còn thiếu nhiều yếu tố.
Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý cũng nên thường xuyên kiểm tra giám sát, mạnh tay hạ sao nếu KS không giữ được thương hiệu, và phạt thật nặng nếu DN vi phạm... Vì mãi cứ để tình trạng KS loạn sao như hiện nay vậy thì chỉ “lừa” được du khách một lần, khó có lần thứ hai. Vậy nên, muốn tạo dựng thương hiệu, uy tín, các KS nên quảng cáo trung thực đúng với bản chất và giá cả để du khách có nhu cầu ở mức nào lựa chọn mức đó chứ không nên đánh mất niềm tin của du khách...
