Các mẹ nuôi con nhỏ sẽ chẳng lạ gì nỗi khổ khi cho con uống thuốc. Cả nhà cùng vật lộn để con uống từng chút thuốc rồi bé phun phèo phèo, khóc đã đời ói ra hết, rồi lại điệp khúc uống và ói, uống và ói. Tưởng tượng một ngày uống 3-4 lần như vậy, thêm vào sự lo lắng, trăn trở không biết con uống đủ liều hay không, con có hết bệnh không hay bị tác dụng phụ gì không?
Đối với các bé thì uống thuốc trở thành cuộc tra tấn về tinh thần và thể xác, ám ảnh cho tới lớn.
Dưới đây là 1 số mẹo mà bác sĩ Trương Hoàng Hưng - bác sĩ nhi khoa người Việt đang sinh sống và làm việc tại bệnh viện của bang Texas (Mỹ), gợi ý để bố mẹ cho trẻ uống thuốc dễ dàng:
1. Chuẩn bị tâm lý cho trẻ
Một cách chuẩn bị tâm lý rất tốt là cho con chơi trò làm bác sĩ, khám bệnh cho búp bê, búp bê đã bị bệnh và cần phải uống thuốc, bác sĩ sẽ cho búp bê uống thuốc và búp bê sẽ hết bệnh sau khi uống thuốc.
Con sẽ hiểu khi bệnh thì có lúc cần phải uống thuốc và dễ chấp nhận hơn khi uống thuốc thật sự.
2. Tươi cười khi cho con uống thuốc
Cho dù con đang bệnh, cho dù bạn đang rầu rĩ vì mới phải trả bội tiền cho mớ thuốc, đừng bao giờ cho con uống thuốc với một gương mặt buồn bã, lo lắng, một thái độ tiêu cực hay ép buộc. Cho dù là còn rất nhỏ, con bạn sẽ cảm nhận được thái độ này và sợ thuốc. Thay vào đó hãy "giả bộ" như uống thuốc là một chuyện vui, một điều có ích.
Một bà mẹ chia sẻ khi cho đứa con 10 tháng uống thuốc, chị cho thuốc vào một bơm tiêm hay ống bơm, chị chơi trò cút bắt với con bằng cách bịt mắt, vài lần thì chị bơm thuốc vào hai bên miệng của con trong lúc bịt mắt, đứa con 10 tháng nuốt ngay vì đang mê chơi và còn không biết là mình vừa uống thuốc, có người thì chơi trò lái máy bay để cho con uống thuốc.
Vừa cười vừa cho con uống thuốc thì uống thuốc sẽ là chuyện nhẹ nhàng với con. Nhẹ nhàng, tươi vui và kiên nhẫn.
3. Vòng qua lưỡi
Khi cho con uống thuốc, nhất là thuốc có vị đắng, không nên cho vào giữa miệng, nên dùng một bơm tiêm hay ống nhỏ, trẻ há miệng hay nhéo nhẹ vào má trẻ kéo ra và cho bơm tiêm hay ống thuốc vào hai bên má tới phía sau miệng và bơm từ từ vào để tránh lưỡi tiếp xúc trực tiếp với thuốc. Trẻ nhỏ có thể cho ngậm ống bơm thuốc và mút từ từ nếu thuốc ngọt.
4. Cải thiện mùi vị
Nên chọn thuốc có mùi vị thơm ngọt sẽ khiến trẻ thích uống hơn. Nên nói với bác sĩ để bác sĩ có thể giúp bạn, nếu không có thuốc dễ uống hay không thể thêm mùi vị, có thể dùng các loại nước ép trái cây bé thích thêm vào thuốc cho bé dễ uống, chú ý không dùng quá nhiều bé sẽ không uống hết.
Có thể dùng các loại nước ép trái cây bé thích thêm vào thuốc cho bé dễ uống (Ảnh minh họa).
5. Cho thuốc vào thức ăn
Hầu hết các loại viên nén có thể được tán nhuyễn ra và cho vào thức ăn trẻ ưa thích. Nhớ là nên hỏi bác sĩ trước khi dùng cách này vì một số thuốc dạng phóng thích chậm sẽ làm thay đổi tác dụng thuốc nếu tán nhuyễn ra. Khi tán nhuyễn có thể cho vào bọc nylon và nghiền bằng muỗng lớn.
6. Cho trẻ quyền kiểm soát
Bạn có thể cho trẻ được chọn lựa chọn việc uống thuốc như là: uống trong ly nhỏ hay từ ống nhỏ thuốc, uống trước hay sau khi tắm, chọn loại mùi vị gì. Trẻ thường sẽ dễ chấp nhận và hợp tác hơn khi được chọn lựa.
7. Uống thuốc lạnh
Uống thuốc lạnh sẽ làm tê vị giác và không bị khó chịu vì đắng. Bố mẹ có thể cho trẻ ngậm viên nước đá nhỏ trước khi uống, hay để thuốc trong tủ lạnh trước khi uống, nhất là các thuốc như corticoid rất đắng.
8. Làm ấm thuốc nhỏ mắt
Thuốc nhỏ mắt thường được bảo quản trong tủ lạnh, nếu đem ra nhỏ ngay sẽ rất khó chịu cho trẻ, nên cầm trong lòng bàn tay làm ấm 5-10 phút trước khi nhỏ vào mắt. Tốt nhất nhỏ khi ngủ và nên nhỏ vào góc trong của mắt, thuốc sẽ phát tán ra cả mắt khi trẻ mở mắt hay chớp mắt.
9. Đánh lừa cái lưỡi
Cho trẻ ăn hay uống chút thức ăn lỏng mà lạnh ngọt như siro đá, chocolate lỏng trước khi uống thuốc sẽ làm lưỡi bị bao phủ bởi vị ngọt, giúp trẻ uống dễ hơn mà không bị đắng.
10. Trao phần thưởng
Khi trẻ lớn hơn thì có thể dùng phần thưởng để khích lệ. Phần thưởng có thể là món đồ chơi nhỏ trẻ thích, có thể dùng những miếng dán có hình nhân vật hoạt hình trẻ thích dán vào lịch để trẻ thấy sự tiến triển của mình.
Phần thưởng đầu tiên không nên quá khó sau đó có thể tăng độ khó từ từ như là uống hết một hay vài ngày thuốc mới có phần thưởng.
Đừng bao giờ gạt trẻ bằng cách bảo là thuốc ngọt, dễ uống nếu thật sự không phải vậy (Ảnh minh họa).
11. Tập uống thuốc viên
Khi trẻ từ 5-6 tuổi trở lên, bạn có thể tập cho uống thuốc viên, bắt đầu bằng tập nuốt những viên kẹo nhỏ như một trò chơi. Có thể áp dụng vài mẹo nhỏ, như nhúng thuốc viên nang vào nước lạnh trước khi cho uống để làm trơn hơn, hay bẻ nhỏ viên nang cho vào rau câu và uống nhiều lần.
12. Không lừa gạt trẻ
Đừng bao giờ gạt trẻ bằng cách bảo là thuốc ngọt, dễ uống nếu thật sự không phải vậy, trẻ có suy nghĩ từ rất sớm và bạn sẽ làm trẻ rối loạn trong tư duy, mất lòng tin vào chính bạn.
Giải thích cho trẻ uống thuốc sẽ làm trẻ bớt đau, thoải mái hơn và trẻ sẽ cám ơn và tin bạn khi hết bệnh hay cảm thấy tốt hơn. Đừng bao giờ gạt trẻ rằng thuốc là kẹo, con bạn sẽ tìm thuốc uống thay cho ăn kẹo và sẽ bị quá liều thuốc.
13. Nhờ bác sĩ
Bố mẹ có thể tâm sự cùng bác sĩ để có sự giúp đỡ. Sự giúp đỡ có thể là:
- Dùng thuốc có nồng độ cao hơn để làm giảm lượng thuốc phải uống, thay vì phải uống 10ml (500mg) thuốc Amoxicillin 250/5ml, thì chỉ cần uống 6.25ml loại 400mg/5ml thôi.
- Dùng thuốc uống ít lần trong ngày hơn, 1-2 lần thay vì 3-4 lần.
- Dùng thuốc dạng syrup cho trẻ nhỏ, thêm mùi vị.
- Thay bằng thuốc nhét hậu môn, hoặc thuốc tiêm tùy trường hợp cụ thể.
Cho con uống thuốc là một kiến thức cần phải học và chuẩn bị, chứ không phải đợi tới con sốt rồi mới nháo nhào đè con ra mà bơm thuốc vào, trẻ không chống đối mới lạ.
Mẹ hoảng thì con sợ thôi! Bạn có thể tập cho con uống thuốc bằng cách cho uống vitamin, để khi con bệnh thực sự, uống thuốc không còn là nỗi sợ cho cả mẹ lẫn con.
