Thế giới ngày càng trở nên ồn ào hơn. Tăng trưởng dân số đồng nghĩa với việc gia tăng lượng phương tiện giao thông và công trình xây dựng.
Sự phát triển ngày càng tăng của công nghệ đồng nghĩa với việc có thêm nhiều âm thanh từ các thiết bị cả cố định và di động.
Nhà vi khuẩn học đoạt giải Nobel Robert Koch từng nói: “Sẽ đến ngày con người phải chống chọi với tiếng ồn cũng như bệnh dịch tả và bệnh dịch hạch”.
Ngày đó có thể đã đến: Cơ quan Môi trường châu Âu (EEA) ước tính rằng, ít nhất 1/5 người dân châu Âu hiện đang phải tiếp xúc với mức độ tiếng ồn được coi là có hại cho sức khỏe của họ và con số đó dự kiến sẽ tăng lên.
Vậy vấn đề thực sự của việc “âm lượng xã hội” ngày càng tăng là gì?
Mối nguy hiểm của máy khoan khí nén và còi báo động của các dịch vụ khẩn cấp là rất rõ ràng: cả hai đều hoạt động gần mức 120 decibel có thể gây tổn hại thính giác trong thời gian phơi sáng rất ngắn.
Điều nguy hiểm hơn là những tiếng ồn xung quanh mà nhiều người trong chúng ta phải học cách sống chung, từ đường bộ, đường sắt và thậm chí cả dàn âm thanh lớn, tất cả đều có thể gây ra vấn đề theo thời gian.
Charlotte Clark, giáo sư dịch tễ học môi trường tại Đại học Luân Đôn cho biết: “Gần đây EEA ước tính rằng, ở Anh, 9,5 triệu người phải tiếp xúc với mức độ có hại của tiếng ồn trên đường, 1,2 triệu người phải tiếp xúc với tiếng ồn có hại từ đường sắt và 1 triệu người tiếp xúc với tiếng ồn có hại do máy bay.
Ở Anh, mức độ này ước tính gây ra hơn 6.000 trường hợp mắc bệnh thiếu máu cơ tim, 1.000 ca tử vong sớm và 750.000 trường hợp rối loạn giấc ngủ mỗi năm. Đây có thể là những đánh giá chưa đầy đủ”.
Một phần của vấn đề chỉ đơn giản là mức độ căng thẳng khi phải sống chung với tiếng ồn liên tục, ngay cả khi ở mức độ tương đối thấp.
Chúng ta thường bất lực trước tiếng ồn, cho dù đó chỉ là tiếng nhạc bật to bên nhà người hàng xóm, tiếng ai đó đang xem TikTok trên xe buýt hay tiếng quạt gió từ các căn nhà thổi ra đường phố bên ngoài - và điều đó có thể kéo theo một loạt hiệu ứng.
Giáo sư Clark cho biết: “Sống với tiếng ồn hàng ngày thật khó chịu và sự khó chịu tạo phản ứng căng thẳng.
Nếu trải qua thời gian dài, các hormone căng thẳng được giải phóng sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng và có thể gây ra một loạt thay đổi sinh học đối với cơ thể, ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch".
"Về lâu dài, việc tiếp xúc với tiếng ồn mãn tính cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ tăng huyết áp, đột quỵ và mất trí nhớ. Người ta ước tính rằng tiếng ồn giao thông đường bộ, đường không và đường sắt có liên quan đến việc tăng 2-3% nguy cơ trầm cảm trên mỗi mức tăng 10 decibel".
Decibel được đo theo logarit, vì vậy nếu âm lượng của thứ gì đó tăng thêm 10dB thì thực tế nó sẽ to gấp đôi.
Ngay cả khi chúng ta đang ngủ, tiếng ồn cũng có thể ảnh hưởng đến chúng ta. Rõ ràng, tiếng ồn ảnh hưởng đến khả năng buồn ngủ, làm gián đoạn giấc ngủ, khiến thời lượng ngủ chập chờn gia tăng.
Giáo sư Clark nói: “Tiếng ồn làm tăng nhịp tim và góp phần gây ra các vấn đề khác – nếu xảy ra trong một thời gian dài sẽ gây ra những nguy cơ tim mạch ”.
Vậy giải pháp là gì? Thật không may, không có câu trả lời dễ dàng nào và rất khó để giảm mức tiếp xúc với tiếng ồn.
Tắt các thiết bị vào ban đêm là cách đơn giản nhất để giảm bớt tình trạng gián đoạn giấc ngủ không cần thiết; nút tai, tai nghe chống ồn đều có thể hữu ích khi ngủ hoặc ở nơi công cộng, còn nếu bạn lo lắng về mức decibel trong thiết bị âm nhạc của mình, có sẵn các ứng dụng để kiểm soát điều đó.
Ở phạm vi rộng hơn, giải pháp làm giảm “âm lượng” xã hội, có thể là tạo nên nhiều “bộ đệm tiếng ồn”- chính là cây cối và bụi rậm.
Các tán cây có thể giảm tiếng ồn từ 5-10dB cho mỗi chiều rộng 30m của rừng. Ngoài ra, cũng có thể áp dụng một số quy định, chế tài để làm giảm tiếng ồn của xã hội công nghiệp.
Công bằng mà nói, ô nhiễm tiếng ồn đang là một vấn đề nghiêm trọng hơn mức mà hầu hết chúng ta sẵn sàng chấp nhận. Có lẽ đã đến lúc phải bắt đầu nhìn nhận nghiêm túc về vấn đề này.
