Thông tin trên được đưa ra trong hội thảo về công tác biên soạn sách giáo khoa, xuất bản và sử dụng sách giáo khoa giáo dục phổ thông diễn ra sáng 29/9 tại Hà Nội.

Sự kiện có sự tham dự của lãnh đạo Chính phủ; Ban Tuyên giáo Trung ương; Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực; lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Tài chính; đại diện lãnh đạo một số trường đại học sư phạm; đại diện 63 sở GD&ĐT và các đơn vị có chức năng, tham gia xuất bản sách giáo khoa.

Về phía Bộ GD&ĐT, tham dự có Thứ trưởng: Nguyễn Hữu Độ, Phạm Ngọc Thưởng; cùng đại diện lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ, Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng cùng các đại biểu tại trưng bày sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Bàn giải pháp để có được bộ sách giáo khoa tốt nhất

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh lại những điểm mới quan trọng khi triển khai đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Theo đó, mục tiêu đổi mới nhằm tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng lực, hài hòa đức, trí, thể, mỹ và phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh.

Xây dựng một chương trình thống nhất cả nước và chương trình được thiết kế theo hướng mở. Có một số sách giáo khoa cho mỗi môn học; thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa. Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt sách giáo khoa trên cơ sở kết quả của Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa.

Về lựa chọn sách, năm đầu tiên thực hiện theo Nghị quyết 88, quyền lựa chọn sách giáo khoa thuộc về cơ sở giáo dục; từ năm sau, thực hiện theo Luật Giáo dục, UBND tỉnh quyết định trên cơ sở đề xuất của cơ sở giáo dục.

Triển khai thực hiện Nghị quyết 88, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết Bộ GD&ĐT đã ban hành khá nhiều Thông tư. Có thể nói đến Thông tư 32 ban hành Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể và chương trình các môn học. Thông tư 33, Thông tư 23 sửa đổi Thông tư 33 và Thông tư 05 là căn cứ pháp lý cho các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn, tổ chức thẩm định sách giáo khoa. Thông tư 01, sau đó là Thông tư 25 quy định lựa chọn sách giáo khoa…

Từ đó, việc triển khai từ biên soạn, thẩm định đến phát hành… sách giáo khoa đang diễn ra theo đúng kế hoạch; bảo đảm kịp thời triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo yêu cầu tại Nghị quyết số 88 và lộ trình thực hiện tại Nghị quyết số 51/2017/QH14 ngày 21/11/2017 của Quốc hội.

Dù còn có những khó khăn, chủ trương xã hội hoá sách giáo khoa đã huy động được nhiều tổ chức, cùng đông đảo đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học, chuyên gia giáo dục tham gia biên soạn sách giáo khoa. Quá trình tổ chức biên soạn, xây dựng bản mẫu, tiến hành thực nghiệm, nghiệm thu, lựa chọn sử dụng được thẩm định và kiểm soát chặt chẽ.

Tuy nhiên, Thứ trưởng cũng chia sẻ vẫn còn những khó khăn, hạn chế trong quá trình triển khai thực hiện, liên quan đến chất lượng sách, giá thành, công tác lựa chọn sách giáo khoa… Do đó, hội thảo được tổ chức với mong muốn cùng đánh giá những kết quả biên soạn, thẩm định, xuất bản, phát hành sách giáo khoa; nhìn nhận khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục tháo gỡ; từ đó, đề xuất định hướng, giải pháp trong những năm tiếp theo; làm sao có được những bộ sách tốt nhất với giá thành phù hợp.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT) phát biểu tại hội thảo.

Trên 2/3 tác giả trình độ từ tiến sĩ trở lên

Theo ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT), chủ trương xã hội hoá sách giáo khoa đã huy động được nhiều tổ chức tham gia biên soạn sách giáo khoa, đông đảo đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học, chuyên gia giáo dục tham gia vào quá trình biên soạn sách giáo khoa.

Cụ thể: Có 6 nhà xuất bản tham gia biên soạn, phát hành sách giáo khoa môn học/hoạt động giáo dục các khối lớp (gồm các nhà xuất bản: Giáo dục Việt Nam, Đại học Sư phạm, Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Vinh, Đại học Huế); 3 tổ chức biên soạn sách giáo khoa, gồm: Công ty Cổ phần Phát triển Giáo dục Việt Nam VPBOX; Công ty Cổ phần Đầu tư Xuất bản Thiết bị Giáo dục Việt Nam VEPIC; Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Xuất bản Giáo dục Việt Nam VICTORIA.

Đông đảo đội ngũ nhà giáo, nhà khoa học có uy tín, có kinh nghiệm thực tế và năng lực biên soạn sách giáo khoa đến từ trường đại học sư phạm, các trường đại học chuyên ngành, viện nghiên cứu, cơ sở giáo dục phổ thông tham gia biên soạn sách giáo khoa. Trong đó có nhiều tác giả là Tổng chủ biên, Chủ biên và thành viên biên soạn Chương trình giáo dục phổ thông 2018; tham gia biên soạn, bồi dưỡng các môđun triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Giáo viên, học sinh tại trưng bày sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Cụ thể, tổng số có 1.574 tác giả tham gia biên soạn sách giáo khoa cho 6 khối lớp. Các tác giả đều đã được tập huấn về biên soạn sách giáo khoa và đạt tiêu chuẩn cá nhân viết sách giáo khoa theo quy định tại Thông tư số 33. Trên 2/3 số tác giả tham gia biên soạn sách giáo khoa có trình độ từ Tiến sĩ trở lên.

Quy trình biên soạn sách giáo khoa được quy định cụ thể tại Thông tư 33, Thông tư 05. Các tổ chức, cá nhân tham gia biên soạn sách giáo khoa cần đảm bảo về hồ sơ biên soạn sách giáo khoa; từ việc xây dựng đề cương tổng thể, đề cương chi tiết, kế hoạch biên soạn; phân công nhiệm vụ của Tổng chủ biên, Chủ biên, tác giả,...

Đến nay, kết quả phê duyệt sách giáo khoa sử dụng trong các cơ sở giáo dục phổ thông của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đối với các khối lớp 1, lớp 2, lớp 3, lớp 6, lớp 7 và lớp 10 đã được phê duyệt và sử dụng. Sách giáo khoa lớp 4, lớp 8, lớp 11 đang được thẩm định. Sách giáo khoa lớp 5, lớp 9, lớp 12 của các tổ chức, cá nhân đang được biên soạn. Kết quả này đã khẳng định thành công của chủ trương xã hội hoá biên soạn sách giáo khoa.

Đại biểu tham dự hội thảo về công tác biên soạn sách giáo, xuất bản và sử dụng sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Tăng cường kiểm soát quá trình biên soạn sách giáo khoa

Nhận định rõ ưu điểm và hạn chế trong chất lượng bản mẫu sách giáo khoa; việc thẩm định, phê duyệt và lựa chọn, cung ứng sách giáo khoa, Bộ GD&ĐT đưa giải pháp triển khai tiếp theo cho vấn đề này.

Theo đó, tăng cường kiểm soát quá trình biên soạn sách giáo khoa theo quy định tại Thông tư số 05 ngay từ việc lựa chọn tác giả, biên soạn và thực nghiệm bài dạy minh hoạ của bản mẫu sách giáo khoa, đảm bảo chủ động về tiến độ chuẩn bị sách giáo khoa theo đúng lộ trình. Tăng cường công tác thực nghiệm sách giáo khoa, khai thác góp ý sau thực nghiệm. Xin ý kiến nội bộ để tăng cường chất lượng bản mẫu sách giáo khoa.

Cùng với đó, tăng cường kiểm soát chất lượng thực nghiệm bản mẫu sách giáo khoa. Đảm bảo bài thực nghiệm đại diện cho các chủ đề trong chương trình môn học/hoạt động giáo dục; đặc biệt đảm bảo tính khả thi của các bài thực hành, thí nghiệm, bài học dự án.

Khai thác hiệu quả hình ảnh và ngữ liệu để đảm bảo hiệu quả bài học và giảm giá thành sách giáo khoa.

Đẩy nhanh tiến độ thẩm định và phê duyệt sách giáo khoa. Dành thời gian để địa phương nghiên cứu, lựa chọn sách giáo khoa đáp ứng với điều kiện, đặc thù của từng vùng, miền. Tăng cường việc tiếp nhận ý kiến đề xuất lựa chọn sách giáo khoa từ các cơ sở giáo dục phổ thông của Hội đồng lựa chọn sách giáo khoa cấp tỉnh.