Theo Bộ Y tế, hiện mỗi năm Việt Nam có khoảng 22.000 trường hợp ung thư phổi được phát hiện mới và 19.000 trường hợp tử vong do căn bệnh này. Trong đó, gần 90% trường hợp mắc ung thư phổi là do hút thuốc lá. Ngoài ra còn một số nguyên nhân có thể gây ung thư phổi là do ô nhiễm môi trường, hóa chất, hoặc do hít phải khí radon.
Theo PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó Giám đốc Bệnh viện K Trung ương, ung thư phổi là “một nhóm bệnh” chứ không phải một bệnh. Hiện hơn 80% bệnh nhân ung thư phổi phát hiện khi đã ở giai đoạn muộn. Nguyên nhân là bởi nhiều triệu chứng của ung thư phổi mới đầu rất mập mờ. Do đó, người bệnh dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh khác, gây khó khăn trong việc phát hiện sớm. Ung thư phổi sớm có thể không có triệu chứng đặc hiệu.
Tuy nhiên, khi bị ung thư phổi, bệnh nhân thường có triệu chứng là những cơn ho khan thường xuyên. Sau đó, từ ho khan, bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn đầu có thể ho ra đờm, đặc biệt ho nhiều vào lúc gần sáng, đôi khi đờm dính thêm chút máu. Khi bệnh đã phát triển đến một mức nào đó, người bệnh thường xuyên bị viêm phế quản, viêm phổi, dẫn đến suy nhược cơ thể.
Khi bệnh phát triển nặng hơn, có thể có các triệu chứng như sưng phổi, nặng ngực, thở thấy nặng nhọc, thường xuyên thấy mệt mỏi, dễ bị chảy máu, nuốt khó, buồn ngủ, chóng mặt.
“Khoảng 13% bệnh nhân không biểu hiện bất cứ một dấu hiệu ung thư phổi nào như trên khi khối u của họ được phát hiện”, TS Thuấn cho biết.
Hầu hết bệnh nhân phát hiện muộn
Cũng theo TS Thuấn, ung thư phổi rất nguy hiểm, tỉ lệ tử vong cao. Hầu hết trường hợp ung thư phổi được phát hiện tại Việt Nam ở giai đoạn muộn, không còn chỉ định phẫu thuật. Thời gian sống sau khi được phát hiện rất ngắn. Do vậy, việc phát hiện và điều trị sớm ung thư phổi đóng vai trò rất quan trọng.
Hút thuốc lá là nguyên nhân chủ yếu gây ung thư phổi
Để phát hiện ung thư phổi, bác sĩ phải xem xét tiền sử của người bệnh, tiền sử hút thuốc, tiếp xúc với các chất ở môi trường tự nhiên và môi trường lao động, tiền sử ung thư của gia đình. Bác sĩ khám bệnh, có thể cho chụp X-quang lồng ngực và làm các xét nghiệm khác. Nếu nghi ngờ ung thư phổi thì sẽ chỉ định làm thêm xét nghiệm tế bào trong đờm (quan sát dưới kính hiển vi những tế bào lấy từ mẫu dịch nhầy ở phổi khi ho) là một xét nghiệm đơn giản có thể có ích cho việc phát hiện ra bệnh ung thư. Để chẩn đoán xác định ung thư phổi, phải sinh thiết mô nhỏ ở phổi.
Để phòng bệnh, cách tốt nhất là giữ cơ thể khỏe mạnh, ăn uống điều độ và ăn đủ loại thực phẩm vì mỗi loại thức ăn có những yếu tố dinh dưỡng khác nhau, đều cần thiết cho cơ thể. Không hút thuốc lá, nếu hút thì cần bỏ ngay; tránh bị hút thuốc lá thụ động.
Ngoài ra, cần khám bệnh định kỳ; khi có các dấu hiệu như trên, mọi người cần đến bệnh viện để được kiểm tra, chẩn đoán sớm.
Ngày 28/5, tại Hà Nội, Bộ Y tế đã tổ chức mít tinh hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ quốc gia không thuốc lá từ 25 đến 31/5, với chủ đề "Sử dụng thuốc lá - mối đe dọa sự phát triển bền vững của các quốc gia”.
