Tại phiên tòa, 2 bị cáo là Phạm Công Danh (nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng Việt Nam – VNCB) và Phan Thành Mai (nguyên Tổng Giám đốc VNCB) cũng được triệu tập đến tham dự phiên tòa với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Dự kiến phiên tòa sẽ xét xử từ ngày 2 đến 4/5.
Theo hồ sơ điều tra, Ngân hàng thương mại cổ phần Đại Tín tiền thân là Ngân hàng Nông thôn cổ phần Rạch Kiến có trụ sở tại tỉnh Long An.
Tháng 6/2010, ngân hàng được nâng vốn điều lệ lên 3.000 tỷ đồng, trong đó đại gia Hứa Thị Phấn (đại diện nhóm cổ đông Phú Mỹ) nắm 85% cổ phần và giữ chức vụ cố vấn cấp cao. Đại diện theo pháp luật gồm ông Hoàng Văn Toàn - Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc Trần Sơn Nam.
Ông Phạm Công Danh đại diện cho nhóm cổ đông Thiên Thanh, sau đó mua lại Ngân hàng Đại Tín từ nhóm cổ đông Phú Mỹ do bà Phấn làm đại diện và đổi tên thành Ngân hàng Thương mại cổ phần Xây dựng Việt Nam VNCB.
Cuối tháng 12/2012 (thời điểm trước khi chuyển giao quyền điều hành TrustBank cho Phạm Công Danh), ông Toàn và dàn lãnh đạo cấp dưới đã thẩm định, phê duyệt cấp tín dụng cho Công ty Thịnh Quốc vay 370 tỷ đồng và Công ty Đại Hoàng Phương vay 280 tỷ đồng với lãi suất 15% trong thời hạn 12 tháng.
Hai công ty này là sân sau của ông Danh thành lập nhưng không hoạt động kinh doanh. Với mục đích vay để mua lại lô đất hơn 5.000 m2 tại khu vực Sân vận động Chi Lăng (Đà Nẵng) thuộc một công ty khác của Phạm Công Danh trị giá gần 940 tỷ đồng. Tài sản bảo đảm chính là giá trị lô đất này; tiền giải ngân được chuyển về tài khoản của Tập đoàn Thiên Thanh cho Phạm Công Danh sử dụng để trả nợ các khoản vay trước đó.
Tuy nhiên, khi phê duyệt cấp tín dụng cho 2 công ty của Phạm Công Danh vay vốn, các thành viên hội đồng tín dụng đã không thực hiện đúng quy định như: hồ sơ vay vốn không có báo cáo tài chính, không đánh giá chính xác năng lực tài chính của khách hàng, rủi ro…Trên thực tế, các doanh nghiệp này không hoạt động kinh doanh, hồ sơ vay vốn đều lập khống.
Khi cấp tín dụng, ông Toàn và cấp dưới đã căn cứ vào chứng thư thẩm định tài sản hình thành trong tương lai với giá trị được đẩy lên nhiều lần. Tuy nhiên, trên thực tế, lô đất tại Sân vận động Chi Lăng chưa giải tỏa xong, chưa được cấp giấy chứng nhận và cũng không có bất cứ hoạt động đầu tư nào.
Hai khoản vay đều đã quá hạn tất toán từ ngày 28/3/2014 nhưng VNCB không thể thu hồi. Theo hồ sơ điều tra, trừ đi giá trị tài sản đảm bảo, VNCB bị thiệt hại hơn 470 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra xác định, trách nhiệm bồi thường thiệt hại của vụ án này thuộc về Phạm Công Danh, đã được tuyên tại bản án hình sự sơ thẩm ngày 9/9/2016 của Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và bản án hình sự phúc thẩm ngày 24/1/2017 của Tòa án Nhân dân cấp cao tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Trước đó, vào tháng 9/2016, khi xét xử giai đoạn 1 đại án Phạm Công Danh và đồng phạm gây thiệt hại hơn 9.000 tỷ đồng cho VNCB, Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã khởi tố tại tòa vụ án vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng đối với các thành viên hội đồng tín dụng của Ngân hàng Đại Tín.
Đến đầu năm 2017, ông Toàn bị bắt, sau đó các cán bộ liên quan lần lượt bị khởi tố. Từ khi bị bắt đến quá trình điều tra, Hoàng Văn Toàn và đồng phạm đồng loạt kêu oan, cho rằng đã làm đúng trình tự thủ tục.
