Hội thảo do Dự án Tủ sách Lam Sơn phối hợp cùng Sở Văn hóa -Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa, Hội khuyến học và Thư viện tỉnh Thanh Hóa tổ chức.
Tình trạng “đói sách”, lười đọc sách của trẻ em nông thôn, miền núi
Tại Hội thảo, các khách mời đã cùng tham luận về tình trạng “đói sách” và nhu cầu đọc sách của trẻ em nông thôn miền núi, nhấn mạnh ý nghĩa của việc đọc sách đối với thế hệ trẻ - “một thế hệ trẻ cúi đầu” đang dành phần đa thời gian cho điện thoại.
Theo số liệu của Cục Xuất bản, riêng năm 2016 Việt Nam đã xuất bản 330.952.500 bản sách. Trong đó, sách giáo khoa chiếm hơn 80%, phục vụ cho khoảng 22 triệu học sinh, sinh viên. Số còn lại khoảng 67.250.000 bản sách thuộc các lĩnh vực khác phục vụ cho 90 triệu người dân. Bình quân mỗi người dân được khoảng 0,75 bản/người, một tỷ lệ hưởng thụ sách quá thấp.
Thực tế, ở thư viện các trường học nông thôn, miền núi chỉ có sách giáo khoa, thậm chí sách giáo khoa cũng chưa đủ cho học sinh mượn học. Đơn cử như tại thư viện huyện Mường Lát (tỉnh Thanh Hoá), sách giáo khoa không đủ, sách tài trợ của nhà xuất bản hàng năm gửi về vẫn nguyên xi, các em không đọc được vì sách dày, nội dung chưa hấp dẫn.
Việt Nam là một đất nước ham học nhưng lại không ham đọc sách. Đa phần trẻ em Việt Nam chú trọng học để vượt qua các kỳ thi hơn là đọc để hiểu biết về thế giới xung quanh. Chia sẻ câu chuyện văn hoá đọc của người Nhật Bản, dịch giả Nguyễn Quốc Vương - Nghiên cứu sinh giáo dục tại Nhật Bản - đề cập nhiều bài học kinh nghiệm để phát triển văn hoá đọc cho trẻ em Việt Nam.
Các đại biểu tham gia hội thảo |
Mang sách về với trẻ em miền núi
Hội thảo đã có dịp được lắng nghe chia sẻ của những người đi trước trong phong trào xây dựng văn hóa đọc ở nông thôn, như chị Vũ Hà – Người khởi lập Tủ sách phụ huynh tại Nam Trực, Nam Định; hay kinh nghiệm quản lý tủ sách lớp học và kỹ thuật giúp thúc đẩy việc đọc sách cho trẻ em nông thôn và miền núi của PGS.TS. Nguyễn Thị Ngọc Minh – Khoa Ngữ văn, Trường ĐHSP Hà Nội, cùng rất nhiều ý kiến của lãnh đạo các nhà trường nơi được trao tặng sách trong thực tiễn quản lý hiểu quả các tủ sách được trao…
Kế thừa những kinh nghiệm này, Tủ sách Lam Sơn được khởi xướng từ tháng 10/2016, là dự án thiện nguyện nhằm hỗ trợ để phát triển hệ thống thư viện sách quy mô nhỏ - dạng mô hình “Tủ sách lớp học” - đến với tất cả học sinh Tiểu học và Trung học cơ sở trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.
Trải qua hơn 1 năm hoạt động, Tủ sách Lam Sơn đã trao tặng được hơn 400 tủ sách đến với các trường tiểu học thuộc ba huyện Tĩnh Gia, Hoằng Hóa và Đông Sơn với tổng trị giá gần 1 tỉ đồng và các điểm dừng chân tiếp theo sẽ là Mường Lát, một trong số những huyện miền núi nghèo nhất tỉnh Thanh Hóa, đời sống người dân ở đây gặp rất nhiều khó khăn, trẻ em hầu như rất ít được tiếp xúc với các đầu sách, có chăng cũng chỉ là những quyển sách giáo khoa.
"Nhà trường từ lâu rồi đã được xác định không chỉ là nơi trao cho học sinh kiến thức sách giáo khoa. Thông qua những tủ sách như Tủ sách Lam Sơn, các trường có thể giúp học sinh có thể tìm đến kiến thức ngoài sách vở, giúp hình thành văn hóa đọc, văn hóa tự học suốt đời, chính là cơ hội để trao chìa khóa mở ra kho tàng kiến thức của con người" - TS. Vũ Dương Thúy Ngà, Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ VH,TT&DL chia sẻ tại Hội thảo.
Dự án Tủ sách Lam Sơn kêu gọi những người làm chuyên môn, các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương, các bậc phụ huynh và các Mạnh Thường Quân cùng chung tay phát triển văn hoá đọc, xây dựng, quản lý và phát triển tủ sách cho trẻ em nông thôn miền núi nói chung và và tỉnh Thanh Hoá nói riêng…