Ủy ban Tư pháp muốn "mổ xẻ" vụ nữ sinh giao gà, vụ Nguyễn Hữu Linh

Sáng nay 19-4, Ủy ban Tư pháp Quốc hội họp với các cơ quan chức năng để đánh giá việc thực hiện các kiến nghị nhằm nâng cao công tác đấu tranh phòng chống tội phạm xâm hại tình dục trẻ em.

Tại cuộc họp, Ủy ban Tư pháp đã yêu cầu cơ quan chức năng giải trình 6 vụ, trong đó có 2 vụ đang được dư luận đặc biệt quan tâm.

Đối với vụ ông Nguyễn Hữu Linh có hành vi ôm hôn, sàm sỡ bé gái trong thang máy, nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp bày tỏ: "Vụ việc xảy ra từ 2-4, đến nay vẫn chưa có quyết định của cơ quan điều tra. Cử tri cho rằng giải quyết như vậy là chậm trong khi vụ việc không phức tạp, không phải xác minh tại nhiều nơi".

Đại biểu Nguyễn Đức Sáu (TP.HCM) chia sẻ: "Tôi sinh sống tại TP.HCM, ở chung cư gần đó, tôi được biết một số tổ chức đã lên tiếng. Có những chứng cứ trực tiếp, chứng cứ sống chứ không phải là bức xúc thiếu căn cứ. Camera quay rất rõ người gây hại cố tình kéo cháu bé để thực hiện hành vi. Tôi cho rằng vụ việc đủ hành vi để khởi tố vụ án".

Vụ sát hại nữ sinh giao gà ở Điện Biên, nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp đề nghị Bộ Công an giải trình với ý kiến cử tri cho rằng với hiện trường vụ án, tử thi và tình trạng quần áo của nạn nhân nữ trẻ khi được phát hiện, "tại sao không triển khai các biện pháp để xác định có hay không hành vi xâm hại tình dục, mà sau đó phải khai quật tử thi thì mới có quyết định khởi tố bổ sung về tội hiếp dâm".

Vụ "cưỡng hôn" trong thang máy ở một chung cư tại Hà Nội, người vi phạm là ông Đỗ Mạnh Hùng chỉ bị xử phạt vi phạm hành chính 200.000 đồng, theo nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp là "không có tính răn đe, gây bức xúc dư luận".

Theo TS Nguyễn Đình Quyền - nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp, những vụ việc này khiến người dân bức xúc là vì xử lý chưa nghiêm, người thực thi công vụ chưa làm hết trách nhiệm. "Xử phạt 200.000 đồng thì như là coi thường dư luận trước một vấn đề như vậy", ông Quyền nói.

Nhận thức nâng lên, pháp luật còn "khoảng trống"

Vẫn theo báo cáo của Ủy ban Tư pháp, nhận thức của người dân về phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em đã được nâng lên một bước, các gia đình có ý thức cao hơn về việc bảo vệ con, em mình trước nguy cơ xâm hại tình dục.

Học sinh các cấp, tùy theo lứa tuổi, cũng được học các bài giảng, nghe các chương trình ngoại khóa về sức khoẻ sinh sản, kỹ năng bảo vệ bản thân.

Tuy nhiên, qua phân tích một số vụ việc, có thể thấy khoảng trống trong pháp luật xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi xâm hại tình dục dẫn đến việc áp dụng, xử lý khiên cưỡng, thiếu chính xác, mức xử phạt chưa nghiêm.

Ví dụ vụ dùng vũ lực, dùng tay giữ má nạn nhân để ép hôn trái ý muốn trong thang máy chung cư tại Hà Nội, áp dụng Điều 5 Nghị định số 167/2013NĐ-CP của Chính phủ để xử phạt về hành vi vi phạm quy định về trật tự công cộng.

"Đây là những hành vi có tính chất quấy rối tình dục, xâm hại tình dục, nhưng do Luật xử lý vi phạm hành chính và các văn bản hướng dẫn không quy định rõ về các hành vi này, nên các cơ quan phải vận dụng để xử phạt về hành vi vi phạm trật tự công cộng "nói chung", ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp Nguyễn Thị Thủy chỉ ra.

Trong khi đó, báo cáo của Bộ Công an và VKSND tối cao nêu: Một số cán bộ, điều tra viên, kiểm sát viên chưa được đào tạo, tập huấn về  kỹ năng làm việc với trẻ em dẫn đến kết quả điều tra, xử lý vụ việc chưa đạt yêu cầu.

Một số điều tra viên, kiểm sát viên còn thụ động trong việc điều tra; xác định, thu thập chứng cứ còn sơ sài, nên dẫn đến việc đánh giá chứng cứ không chính xác, không sát với hành vi phạm tội mà bị can đã thực hiện.

Thượng tướng Lê Quý Vương - thứ trưởng Bộ Công an - cho rằng một phiên họp như thế này là rất cần thiết.

"Chống các loại tội phạm xâm hại trẻ em, đặc biệt là các tội xâm hại tình dục, là mối quan tâm của toàn thế giới, không chỉ riêng Việt Nam", ông Vương đề nghị Ủy ban Tư pháp sau cuộc họp này rút ra các kết luận, kiến nghị cụ thể để có giải pháp rõ ràng, thực hiện hiệu quả hơn.