(GD&TĐ) - Ứng phó với biến đổi khí hậu dựa vào cộng đồng không chỉ là biện pháp hiệu quả mà còn thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội và được coi là một biện pháp bền vững.
 |
| Ứng phó với biến đổi khí hậu cần dựa vào cộng đồng |
Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu ngày càng rõ
Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu cũng ngày càng thể hiện rõ hơn trên tất cả các mặt của đời sống kinh tế - xã hội đất nước.
Theo báo cáo của Ủy ban Quốc gia về biến đổi khí hậu, biến đổi khí hậu gây tử vong và bệnh tật thông qua hậu quả của các dạng thiên tai như sóng nhiệt nóng, bão, lũ lụt, hạn hán...
Bên cạnh đó, nhiều bệnh, dịch gia tăng dưới tác động của sự thay đổi nhiệt độ và hoàn cảnh sống, nhất là các bệnh truyền qua vật trung gian, như sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não, các bệnh đường ruột và các bệnh khác...
Các hiện tượng thiên tai như bão, lũ lụt, mưa lũ tạo nguy cơ ngập lụt đối với các vùng đất thấp, điển hình như đồng bằng sông Cửu Long, cũng xuất hiện với tần suất ngày càng nhiều. Tình trạng nhiễm mặn, nhiễm phèn trên diện rộng làm thiệt hại đến mùa màng; hạn hán thường xảy ra vào mùa khô, nắng nóng, lượng bốc hơi lớn hơn lượng mưa nhiều lần đã làm cây trồng khô héo nhanh chóng, có thể dẫn tới làm chết cây trồng hàng loạt...
Chính vì vậy, một trong những nhiệm vụ quan trọng được nhấn mạnh trong Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức và trách nhiệm cho toàn xã hội về biến đổi khí hậu, với mục tiêu đến năm 2015 có trên 80% cộng đồng dân cư và 100% công chức, viên chức nhà nước có hiểu biết cơ bản về biến đổi khí hậu và các tác động của nó.
Dựa vào cộng đồng - Biện pháp bền vững
Theo TS Lương Quang Huy, Cục Khí tượng thủy văn & Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên & Môi trường), quần chúng là lực lượng đông đảo, có khả năng huy động nhanh chóng để ứng phó với những trường hợp cấp bách. Các cộng đồng có sự am hiểu rõ về khu vực, có khả năng đánh giá tác động tại chỗ của biến đổi khí hậu thông qua quan sát hàng ngày và tự tìm biện pháp đối phó. Tuy nhiên, để tránh được những hoạt động thích ứng sai, họ cần được cung cấp đầy đủ thông tin về biến đổi khí hậu cũng như chiến lược thích ứng ở quy mô lớn và toàn diện.
Nói về tác dụng của việc ứng phó với biến đổi khí hậu dựa vào cộng đồng, Chương trình Phát triển Liên hiệp quốc cho rằng, đây không chỉ là biện pháp hiệu quả mà còn thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế - xã hội và được coi là một biện pháp bền vững.
Để biện pháp này đạt hiệu quả, việc nâng cao nhận thức của cộng đồng cũng như các cấp quản lý về biến đổi khí hậu và các biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu cần được thực hiện ở quy mô rộng rãi và thường xuyên hơn từ Trung ương tới địa phương. Các nghiên cứu khoa học, hoạch định chính sách cần chỉ ra các đối tượng bị tổn thương lớn nhất trong cộng đồng cũng như tìm ra các giải pháp hay từ chính các thành phần trong cộng đồng.
Thu Giang
