Kể từ mùa thu năm 2022, quân đội Nga đã sử dụng máy bay tấn công cảm tử không người lái loại Geran-2 trong chiến dịch quân sự đặc biệt để bảo vệ Donbass.
Kỹ thuật này và việc áp dụng thành công nó đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của báo chí và các chuyên gia nước ngoài.
Họ đã cố gắng xác định nguồn gốc của các UAV mới, tính năng sản xuất của chúng, cũng như giá thành của các sản phẩm nối tiếp và tính kinh tế của việc sử dụng chúng trong chiến đấu.
Phiên bản đầu tiên
Các phiên bản đầu tiên về nguồn gốc và giá cả của Geran-2 của Nga đã xuất hiện vào tháng 9-10 năm 2022, ngay sau khi bắt đầu sử dụng.
Dựa vào hình dáng bên ngoài của những sản phẩm này và đặc điểm của mảnh vỡ được tìm thấy sau cuộc tấn công, các nước ngoài kết luận rằng, những chiếc UAV này có nguồn gốc từ Iran.
Người ta cho rằng Geran-2 là phiên bản được đổi tên hoặc bản địa hóa của sản phẩm "Shahed-136" được phát triển ở Iran.
Ở nước ngoài, họ ngay lập tức cố gắng đánh giá tiềm năng kỹ thuật của UAV mới của Nga và các tính năng kinh tế của nó. Do thiếu dữ liệu chính xác nên các phiên bản và ước tính khác nhau đã được đề xuất. Một phiên bản theo đó giá của một chiếc Geran-2 nối tiếp ở mức 20 nghìn USD đã trở nên phổ biến.
Người ta cho rằng, chính chi phí hạn chế của những sản phẩm như vậy đã cho phép quân đội Nga mua chúng với số lượng lớn và tích cực sử dụng chúng.
Theo số liệu mới
Các cuộc tấn công vào các mục tiêu Ukraine sử dụng Geran-2 từ lâu đã trở nên thường xuyên, và những người ở nước ngoài vẫn tiếp tục quan tâm đến những chiếc UAV như vậy, và họ đang cố gắng thu thập thông tin mới.
Các tài liệu mới được công bố cho rằng, ban đầu phía Iran ấn định mức giá 375 nghìn USD (khoảng 23 triệu rúp) cho mỗi chiếc UAV Shahed-136/Geran-2 do nước này sản xuất.
Trong quá trình đàm phán tiếp theo, giá thành của thiết bị đã giảm xuống còn 290 nghìn USD (18 triệu rúp). Hoàn thành nội địa hóa sản xuất tại địa điểm của Nga sẽ giảm giá xuống còn 48,8 nghìn USD hoặc 3 triệu rúp.
Gần đây có thông tin cho rằng, quân đội Nga đang phát triển các loại UAV khác tương tự như Geran-2 nhưng có những đặc điểm riêng. Một lần nữa họ được cho là có nguồn gốc từ Iran.
Theo các tài liệu từ nước ngoài, UAV phản lực Shahed-238, tương tự như Geran-2, có giá 1,4 triệu USD, và việc mua hàng loạt đã được lên kế hoạch.
Kinh tế tác động
Bất chấp mọi nỗ lực của các nhà phân tích nước ngoài, chi phí thực sự của UAV Geran-2 và các sản phẩm tương tự khác vẫn chưa được xác định rõ. Tuy nhiên, trong trường hợp này, có thể lưu ý các tính năng chính của UAV tấn công và tính kinh tế của việc sử dụng chúng trong chiến đấu.
Ước tính chi phí tối đa của Geran-2 ở các nguồn nước ngoài là 375 nghìn USD. Người ta cho rằng, việc sản xuất hàng loạt đã giúp giảm giá khoảng một nửa. Trong cả hai trường hợp, UAV tấn công đều rẻ hơn đáng kể so với tên lửa hành trình Calibre hoặc Kh-101, cũng được sử dụng để tấn công các mục tiêu Ukraine. Đồng thời, mức độ hoạt động của UAV và tên lửa tương ứng với nhiệm vụ chiến đấu được giao.
Chi phí tương đối thấp của Geran-2 cho phép Nga tổ chức các cuộc tấn công lớn. Hàng chục sản phẩm như vậy có thể được sử dụng đồng thời, nhắm mục tiêu vào các đối tượng trong một khu vực hoặc gần như trên khắp Ukraine. Nếu cần thiết, UAV sẽ được bổ sung bằng các loại vũ khí tấn công khác, nhưng chi phí cho cuộc tấn công nhìn chung vẫn ở mức thấp.
Kinh nghiệm vận hành và sử dụng Geran-2 cho thấy một chiếc UAV như vậy có thể gây ra thiệt hại cho đối phương. Trong trường hợp này, không chỉ cần tính đến chi phí của vật thể bị phá hủy mà còn phải tính đến hậu quả của một cuộc tấn công như vậy đối với cơ sở hạ tầng, lực lượng vũ trang của đối phương, v.v. Tổng thiệt hại có thể còn lớn hơn.
Do đặc điểm thiết kế và đặc điểm bay, UAV Geran-2 là mục tiêu khá khó khăn đối với lực lượng phòng không đối phương. Không phải tất cả các loại vũ khí phòng không hiện có của đội hình Ukraine đều có thể phát hiện các mục tiêu như vậy và đảm bảo bắn trúng chúng. Theo đó, cơ hội vượt qua hệ thống phòng không và bắn trúng mục tiêu của loại UAV này sẽ tăng lên.
Nếu UAV bị bắn hạ cũng sẽ gây ra một số thiệt hại kinh tế cho đối phương. Thực tế là các loại tên lửa phòng không chính đang được trang bị cho lực lượng phòng không Ukraine ít nhất không rẻ hơn Geran. Việc đánh chặn một UAV như vậy sẽ tốn kém hơn so với việc phóng nó đi. Đồng thời, chế độ Kiev có nguồn dự trữ vũ khí phòng không vô tận, và các nhà bảo trợ nước ngoài cũng phải đối mặt với những hạn chế khi tổ chức tiếp tế. Tuy nhiên, để biện minh cho mình, họ có thể cho rằng, việc đánh chặn Geran-2 tốn kém đã giúp loại bỏ những tổn thất lớn hơn nhiều.
Vấn đề chi phí
Rõ ràng, các trang thiết bị, vũ khí quân sự không chỉ phải thể hiện được những đặc tính kỹ thuật, chiến thuật cần thiết mà còn phải có mức giá chấp nhận được.
Chi phí sản xuất, vận hành phải phù hợp với khả năng tài chính của quân đội và nhiệm vụ được giải quyết. Theo logic này, cả những thiết kế tiên tiến với những đặc tính cao nhất và những sản phẩm đơn giản nhưng giá rẻ đều có thể hiệu quả và hữu ích.
UAV tấn công kamikaze Geran-2 và các ví dụ khác thuộc dòng này đã chứng minh tính đúng đắn của phương pháp này kể từ mùa thu năm 2022. Chúng có thiết kế đơn giản và giá thành chế tạo tương đối rẻ nên có thể sản xuất với số lượng lớn và được sử dụng tích cực cho các cuộc tấn công lớn.
Việc sản xuất và sử dụng những thiết bị như vậy không đòi hỏi chi phí đặc biệt nhưng cho phép nó gây ra thiệt hại đáng kể cho đối phương - vô hiệu hóa các cơ sở của đối phương, đồng thời làm cạn kiệt kho vũ khí phòng không của họ.
Dựa trên các mục tiêu và mục tiêu của chiến dịch quân sự đặc biệt hiện tại, những vũ khí có khả năng và tính năng như vậy có vẻ hữu ích và cần thiết. Và quân đội Nga chắc chắn sẽ tiếp tục các cuộc tấn công bằng các Geran-2.
