Tỷ giá đô la bắt đầu tăng trở lại: 'Phép thuật' không giúp ích được đồng rúp?

Trong khi đó tỷ giá đổi đồng euro tại thời điểm nói trên đã tăng lên 100 rúp lần đầu tiên kể từ tháng 10/2023. Lý do có thể là bất cứ điều gì, nhưng tỷ giá hối đoái của đồng rúp, đã được chứng minh qua nhiều thập kỷ, đang theo hướng suy yếu.

Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov cho biết vào đầu tháng 11/2023 rằng tỷ giá hối đoái đã ổn định và sẽ duy trì trong các thông số hiện tại. Theo ông, các biện pháp kiểm soát tiền tệ do chính phủ thực hiện đóng một vai trò quan trọng trong việc này.

Ngược lại, người đứng đầu ngân hàng Sberbank - ông German Gref đã xác định tỷ giá hối đoái cơ bản của đồng rúp trong vùng 85 - 90 rúp đổi một đô la: “Chúng tôi không kỳ vọng rằng nó sẽ tiến xa hơn mức này”.

Ngoài ra nhà kinh tế trưởng của Ngân hàng Alfa - bà Natalia Orlova dự đoán vào tháng 12, đồng rúp Nga sẽ tiếp tục suy yếu, nằm trong hành lang 90 - 95 đổi 1 đô la và sang năm 2024, nó sẽ giao dịch trong phạm vi 100 - 110.

Tuy vậy đây chỉ là dự báo, đừng quên rằng ít chuyên gia lường trước được từ tháng 1 năm 2023 đến tháng 12, tỷ giá tăng từ 90 tới mức 70,3 rúp cho mỗi đô la?

Lời giải thích đơn giản nhất, nhưng nhìn chung khá chính xác về lý do tại sao đồng rúp yếu đi hoặc mạnh lên so với ngoại tệ là như sau: nhu cầu về nó trong nền kinh tế Nga liên tục thay đổi.

Đồng rúp bắt đầu yếu đi vào ngày 30 tháng 11, khi kết thúc kỳ tính thuế. Các nhà xuất khẩu không còn phải bán thêm lượng tiền tệ để nộp thuế bằng đồng rúp và các chi phí khác dưới dạng tiền lương, thuế thu nhập cá nhân và đóng góp xã hội.

Đồng thời, yếu tố mùa vụ cũng có thể đóng một vai trò nào đó: theo truyền thống vào tháng 12, các công ty nhập khẩu sẽ mua nhiều hàng hóa cho năm tiếp theo, nhưng không chỉ có hai trường hợp này.

Nhà phân tích tài chính Sergei Drozdov cho biết: “Thật tồi tệ khi đồng tiền của chúng ta đạt đến mức suy yếu mới, ngay cả khi nó không ở đó lâu”.

"Sớm muộn gì đồng rúp cũng quay lại mức thấp, ra hiệu các doanh nhân dán bảng giá trong các cửa hàng nhằm truyền thông điệp tới người dân hãy 'quen dần đi'! Theo đó mọi nhận định tỷ giá không ảnh hưởng đến lạm phát đều là chuyện cổ tích".

Nếu đồng rúp quay trở lại mức 92,2 đổi mỗi đô la, thì tương lai gần sẽ là 95. Bằng cách tăng lãi suất cơ bản, tức là hành động đơn giản nhất có thể, các cơ quan tiền tệ chỉ hạ giá trong sổ ghi chép của họ chứ không phải trên giá bán lẻ.

Đã có lúc Ngân hàng Trung ương Nga xác định giới hạn trên cho sự suy yếu của đồng rúp ở mức 102 đổi một đô la, nhưng điều này sẽ không có tác dụng với giới hạn dưới; nó sẽ được thị trường “ấn định” chứ không phải nhà nước.

Bây giờ có rất nhiều cuộc thảo luận về việc làm thế nào nước Nga có được đồng rúp mạnh trước cuộc bầu cử vào tháng 3/2024. Đây là một điều tốt, nhưng cũng có sức mạnh của thói quen.

Chuyên gia Drozdov tổng kết rằng người dân, nhà nước và doanh nghiệp nói chung đã thích ứng với tỷ giá hối đoái hiện tại và có khả năng cao là sẽ không thấy bất kỳ mức 80 - 85 rúp đổi một đô la nào trong những tháng tới.

Tỷ giá đồng rúp so với đô la Mỹ gắn liền với "sức khỏe" nền kinh tế Nga.

Ông Valery Tumin, giám đốc thị trường Nga và các quốc gia SNG cho biết: “Tình trạng suy yếu mới là do một số trường hợp: thứ nhất, kỳ tính thuế đã kết thúc ở Nga và thứ hai, thị trường dầu mỏ toàn cầu đang có động lực yếu”.

"Các nước OPEC+ không thể gây tác động đáng kể đến giá cả và sản lượng kỷ lục ở Hoa Kỳ đã loại bỏ mối đe dọa thiếu nguyên liệu thô trên toàn cầu".

"Ngoài ra tháng 12 không phải là thời điểm tốt nhất cho đồng rúp do nhu cầu ngoại tệ của khách du lịch và nhà nhập khẩu tăng cao.

Tuy nhiên khó có khả năng trong điều kiện chính sách tiền tệ nghiêm ngặt của Ngân hàng Trung ương Nga, sự mạnh lên của đồng đô la và đồng euro sẽ phát triển thành xu hướng dài hạn”.

Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kết cấu tại Học viện Hành chính công và Kinh tế quốc dân - ông Alexey Vedev vẫn tin rằng đồng rúp sẽ mạnh lên mức 85 và những gì đang diễn ra hiện nay sẽ không kéo dài lâu, bởi nó gắn liền với các yếu tố thị trường.

Cụ thể trong tháng 11, giá dầu Brent giảm so với cùng kỳ, đến tháng 9 - 10 giảm 10%, xuống còn 80 USD/thùng. Theo đó, doanh số bán ngoại tệ của các nhà xuất khẩu cũng giảm.

Đối với các biện pháp tiềm năng nhằm tác động đến tỷ giá hối đoái của nhà nước, chúng chỉ có thể được thực hiện sau khi đồng đô la vượt qua mốc 95 rúp, nhà phân tích kết luận.

Đồng rúp Nga giảm xuống mức thấp kỷ lục vào tháng 6/2023.