Trong khi Hà Nội chưa công bố phương án thi lớp 10 năm học 2023 - 2024 thì nhiều địa phương quyết định chỉ thi 3 môn, một số địa phương thi 2 môn chính kèm tổ hợp và nơi khác dự kiến xét tuyển.

Thi 4 môn để tránh học tủ, học lệch

Ông Tạ Việt Hùng, Giám đốc Sở GD&ĐT Bắc Giang, cho biết: Theo quy định của UBND tỉnh, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024 trên địa bàn tỉnh có 4 môn thi, gồm Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và môn thứ 4 được công bố vào cuối tháng 3.

Tổ chức môn thi thứ 4 là cần thiết để bảo đảm kiến thức cơ bản, khi lên THPT các em vững vàng tiếp thu kiến thức chuyên sâu hơn. Môn thi thứ 4 không công bố sớm để tránh tình trạng chỉ học môn thi, bỏ các môn còn lại, dẫn đến không bảo đảm chất lượng dạy và học.

Ông Hùng cũng cho biết, thực tế, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 áp lực không phải ở bài thi thứ 4, mà do kỳ thi chỉ tuyển khoảng 60% học sinh lên THPT công lập và phụ huynh luôn muốn con vào trường tốp đầu hoặc trường vượt quá sức của con.

Giải tỏa lo lắng của nhiều học sinh và phụ huynh, Sở GD&ĐT Bắc Giang đã chỉ đạo phòng GD&ĐT các huyện, thành phố yêu cầu cơ sở giáo dục có học sinh lớp 9 triển khai giảng dạy và ôn tập, tạo điều kiện tốt nhất cho các em lĩnh hội đầy đủ kiến thức.

Hiện, toàn tỉnh có 27,2 nghìn học sinh lớp 9. Thời điểm này, các nhà trường thường xuyên kiểm tra, đánh giá học lực của học sinh, kịp thời điều chỉnh phương án ôn luyện, phân công giáo viên phụ đạo cho các em có lực học trung bình, yếu bảo đảm không bị hổng kiến thức.

Trong khi đó, ông Phan Thành Công - Giám đốc Sở GD&ĐT Ninh Bình - cho hay: Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT trên địa bàn tỉnh vẫn giữ ổn định như năm học trước. Thời gian thi dự kiến trong tháng 6. Thí sinh thi 3 bài thi: Toán, Ngữ văn và Bài thi tổ hợp. Bài thi tổ hợp gồm môn Tiếng Anh và 2 môn trong các môn: Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân. Giám đốc Sở GD&ĐT chọn và công bố tổ hợp các môn thi Bài thi tổ hợp chậm nhất vào ngày 15/4.

Tại Hưng Yên, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 sẽ diễn ra vào khoảng tháng 6 với 3 bài thi Toán, Ngữ văn và Bài thi tổng hợp. Bài thi tổ hợp gồm 3 môn: Tiếng Anh, môn Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học hoặc Sinh học), môn Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lý hoặc Giáo dục công dân).

Sở GD&ĐT Hưng Yên chọn ngẫu nhiên 1 môn trong số các môn Khoa học tự nhiên và 1 môn trong số các môn Khoa học xã hội, thông báo cho thí sinh sớm nhất 45 ngày trước khi kết thúc năm học. Như vậy, học sinh sẽ học tất cả môn trước khi kỳ thi diễn ra, tránh tình trạng học tủ, học lệch.

Thí sinh Hà Nội nghe phổ biến Quy chế trong kỳ thi vào lớp 10 năm 2022. Ảnh: Thế Đại

3 môn thi phù hợp với chương trình mới

Các thành phố lớn như TPHCM, Hải Phòng, Cần Thơ đã công bố kế hoạch, thời gian dự kiến thi tuyển vào lớp 10 năm học 2023 - 2024. Kỳ thi của các địa phương diễn ra vào tháng 6 bằng ba môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ.

Ông Trần Tiến Chinh - Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT Hải Phòng - thông tin: Phương án thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024 cơ bản giữ như năm học 2022 - 2023. Riêng môn Ngoại ngữ tuyển sinh vào trường THPT công lập tăng thời gian thi lên 60 phút (trước 45 phút) vì đây là môn thi độc lập so với một phần thi trong môn thi tổ hợp trước đây, đảm bảo phần kiến thức phủ rộng hơn. Thí sinh đăng ký một trong các ngoại ngữ: Tiếng Anh, Nga, Pháp, Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc.

“Đây là năm thứ 4 liên tiếp Hải Phòng quyết định bỏ môn thi thứ 4 trong kỳ thi vào lớp 10. Việc thi vào lớp 10 bằng 3 môn nhận được sự đồng thuận cao từ giáo viên, phụ huynh và học sinh trong các năm”, ông Trần Tiến Chinh chia sẻ đồng thời thông tin: Trước đây, Hải Phòng lựa chọn thi 4 môn để tránh tình trạng học sinh học lệch, tạo độ cạnh tranh công bằng khi thi tuyển. Nhưng khi Chương trình giáo dục phổ thông mới bậc THPT đang dần chuyển hướng sang định hướng nghề nghiệp thì việc thi môn thứ 4 không còn cần thiết.

Lên THPT, các em sẽ lựa chọn học một trong hai khối kiến thức Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội, có sự phân hóa rõ ràng, không nhất thiết học những mảng kiến thức nặng, không phải sở trường. Bớt môn thi thứ 4 giúp các em giảm căng thẳng, áp lực thi cử mà vẫn đảm bảo chất lượng đào tạo cho bậc THPT.

Còn tại TPHCM, UBND TP cũng công bố kỳ thi vào lớp 10 THPT giữ ổn định như năm học trước, với 3 môn thi là Toán, Văn, Ngoại ngữ. Là một trong những địa phương có số lượng học sinh các cấp học từ mầm non đến THPT đông nhất cả nước với hơn 1,7 triệu em, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 ở TPHCM hàng năm đều có tính cạnh tranh cao, nhận sự quan tâm lớn từ xã hội.

Trước lo lắng thi 3 môn khó đảm bảo tính cạnh tranh và công bằng giữa các thí sinh, ông Võ Thiện Cang - Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục, Sở GD&ĐT TPHCM - khẳng định, từ khi thành phố bỏ môn thi thứ 4 vào lớp 10, chất lượng học tập bậc THPT không bị ảnh hưởng.

Để phân loại thí sinh, sở tăng độ khó của đề thi 3 môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ nhằm phân hóa mạnh hơn các thí sinh năng lực giỏi, khá, trung bình để làm nguồn tuyển tin cậy cho các trường THPT.

Giảm áp lực, tốn kém bằng xét tuyển

Như năm học trước, Đồng Tháp công bố phương thức xét tuyển để tuyển sinh vào lớp 10. Việc xét tuyển dựa vào kết quả rèn luyện, học tập trong 4 năm bậc THCS của học sinh. Theo đó, điểm xét tuyển được tính bằng điểm trung bình các môn học năm lớp 6, 7, 8, 9, trong đó lớp 9 được nhân đôi, cộng điểm ưu tiên (nếu có).

Năm học tới, Sở GD&ĐT Đồng Tháp xét tuyển 70% học sinh vào THPT công lập, 30% còn lại sẽ học nghề, Trung tâm GDNN-GDTX. Về điểm xét tuyển, hội đồng xét tuyển kết quả trúng tuyển theo nguyện vọng 1 trước, chỉ xét nguyện vọng 2 khi không trúng tuyển nguyện vọng 1.

Lý giải về việc không thi tuyển để tuyển sinh lớp 10, đại diện Sở GD&ĐT Đồng Tháp cho rằng, phương thức này sẽ giảm chi phí, áp lực cho phụ huynh, học sinh mà vẫn đảm bảo chất lượng. Trước khi thực hiện phương thức xét tuyển học sinh vào lớp 10, ngành Giáo dục đã lấy ý kiến và tư vấn cho phụ huynh.

Tuy chưa công bố phương án chính thức nhưng một số Sở GD&ĐT Đắk Nông, Hà Giang, Lai Châu, Lâm Đồng, Quảng Nam dự kiến giữ ổn định phương thức tuyển sinh như năm trước là xét tuyển vào các trường THPT công lập không chuyên và thi tuyển vào trường THPT chuyên. Việc không tổ chức thi vẫn đảm bảo được chất lượng học sinh mà không phát sinh quá nhiều chi phí.