Luật giáo dục nghề nghiệp sửa đổi được kỳ vọng cải thiện vị thế của đào tạo nghề và nhấn mạnh tầm quan trọng của ngành này so với giáo dục phổ thông.
Đây được coi là lần cải cách lớn nhất đầu tiên trong 25 năm kể từ khi luật được xây dựng và ban hành vào năm 1996. Theo quy định mới, học sinh tốt nghiệp các trường đào tạo nghề được hưởng cơ hội việc làm và phát triển nghề nghiệp tương đương với học sinh tốt nghiệp trường chính quy cùng trình độ.
Giáo dục nghề nghiệp sẽ tích hợp với giáo dục phổ thông, từ đó tạo điều kiện cho học sinh các trường đào tạo nghề theo đuổi trình độ học vấn cao hơn. Trường nghề phải nhận học sinh khuyết tật, tăng cường xây dựng cơ sở vật chất và trợ giúp cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của các em.
Chính quyền các cấp phải tạo môi trường việc làm bình đẳng cho sinh viên tốt nghiệp trường nghề và cấm các doanh nghiệp đưa ra yêu cầu tuyển dụng cản trở cơ hội việc làm của học sinh trường nghề.
Bà Song Fang, quan chức thuộc Ủy ban Thường vụ Lập pháp Trung Quốc, nhận định việc thực thi luật mới có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển giáo dục nghề nghiệp chất lượng cao. Luật mới sẽ thúc đẩy cơ hội việc làm, cơ hội khởi nghiệp và đội ngũ chuyên gia kỹ thuật.
“Để nâng cao vị thế của đào tạo nghề, luật sửa đổi mới nhấn mạnh giáo dục nghề nghiệp có tầm quan trọng như giáo dục phổ thông. Do đó, tôi hy vọng chính quyền các cấp sẽ tăng cường tài trợ cho giáo dục nghề nghiệp. Tăng cường bồi dưỡng, quản lý giáo viên, học sinh nhằm xây dựng môi trường học tập tốt hơn”, bà Song Fang cho biết.
Ông Zhang Tao, quan chức thuộc Ủy ban Thường vụ Lập pháp Trung Quốc, đánh giá luật sửa đổi khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào quá trình đào tạo nghề để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
“Các doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo công nhân lành nghề và thúc đẩy việc làm sẽ được khen thưởng. Luật mới cũng khuyến khích các doanh nghiệp thành lập cơ sở đào tạo cho học sinh học nghề, tham gia biên soạn sách giáo dục nghề nghiệp và đào tạo giáo viên dạy nghề”, ông Zhang cho biết.
Còn ông Lin Yu, quan chức Bộ Giáo dục, nhận định luật sửa đổi mới đã đặt nền tảng vững chắc cho sự phát triển của giáo dục nghề nghiệp.
Một mặt, nó tạo nên sự đồng thuận và nâng cao nhận thức về giá trị của giáo dục nghề nghiệp trong toàn xã hội. Mặt khác, nó thúc đẩy sự hỗ trợ và tham gia nhiều hơn của các cấp, các doanh nghiệp vào giáo dục nghề nghiệp và hướng tới cải cách sâu rộng các trường dạy nghề. Mục tiêu cuối cùng là đưa giáo dục phát triển đa dạng.
Theo ông Lin, Bộ Giáo dục Trung Quốc sẽ thúc đẩy việc hướng nghiệp cho học sinh phổ thông các cấp; tổ chức kỳ thi tuyển sinh độc lập cho các trường đại học, cao đẳng nghề.
Bộ dự kiến xây dựng hàng loạt trường cao đẳng nghề chất lượng cao đào tạo trình độ cử nhân theo Kế hoạch 5 năm (2021 - 2025) để đào tạo nhân lực có trình độ cao. Các trường đại học, cao đẳng nghề được yêu cầu dành một tỷ lệ chỉ tiêu tuyển sinh nhất định cho thí sinh tốt nghiệp trung cấp nghề.
Giáo dục nghề tại Trung Quốc từ lâu đã bị xem nhẹ so với bằng cấp truyền thống do quan niệm học sinh trường nghề học yếu hơn bạn bè đồng trang lứa. Dù luật đã được sửa đổi, nhiều chuyên gia nhận định học sinh tốt nghiệp trường nghề vẫn phải đối mặt với nhiều rào cản về nghề nghiệp, đánh giá từ mọi người xung quanh. Điều này đòi hỏi thay đổi suy nghĩ của xã hội, song không hề dễ dàng.