Từ cái sai này nảy sinh ra cái sai khác
Đó là chia sẻ của ông Võ Văn Hoan - Phó chủ tịch UBND TPHCM với hơn 100 cơ quan báo chí có mặt tại buổi họp báotriển khai kế hoạch của UBND TPHCM thực hiện kết luận 1037/KL-TTCP ngày 26/6/2019 của Thanh tra Chính phủ về KĐTMTT.
Chia sẻ với báo chí về các vấn đề nóng, được TTCP kết luận có sai phạm thời gian qua trong công tác quy hoạch và xây dựng cơ bản tại KĐTM TT, ông Võ Văn Hoan cho biết, ngay từ đầu TP đã sai.
Cái sai của TP thời gian đó là do nôn nóng muốn thu hút các nhà đầu tư tham gia vào xây dựng KĐTMTT. Nên khi triển khai các dự án BT trong khu đô thị đã có hai cái sai nghiêm trọng. Một là TP vừa ký dự án BT vừa ký hợp đồng thanh toán BT cùng lúc. Hai là đã đưa các khoản đầu tư có lợi cho doanh nghiệp.
“Về nguyên tắc các dự án BT phải qua 5 khâu gồm: đề xuất dự án, nghiên cứu tiền khả thi, nghiên cứu khả thi và sau đó tổ chức thi công rồi mới đến thanh toán, quyết toán. Tuy nhiên, TP lại đưa các thỏa thuận vào nhập 1, khi vừa ký dự án BT vừa ký hợp đồng thanh toán BT cùng lúc. Điều đó dẫn đến việc đưa các khoản đầu tư có lợi cho nhà đầu tư, vì thực tế lúc đó không có nhiều nhà đầu tư tham gia.
Đáng lẽ về nguyên tắc, sau khi hoàn thành dự án thì thanh toán, quyết toán ra bằng tiền tươi rồi mới thanh toán BT cho doanh nghiệp. Đây chính cái sai lớn của TP bởi khi người doanh nghiệp mở đường thì giá trị 10 đồng đã lên tới 100 đồng rồi. Giá trị thay thế được cộng thêm đấy là rất rõ nhưng TP không nhận được”- ông Hoan nói.
Riêng về kết luận của TTCP về việc chỉ định giao đất, giao đất không qua đấu giá, gây thiệt hại cho Nhà nước, theo ông Võ Văn Hoan thật ra việc tính chi phí đầu tư bình quân từng mét vuông đất ban đầu tại KĐTMTT TP không sai.
Theo ông Hoan, chi phí đầu tư bình quân hiểu ngắn gọn là tất cả những gì bỏ ra cho KĐTMTT. Khi có tổng chi phí thì mới chia ra theo các hệ số để có mức đầu tư bình quân, để giao đất, cho doanh nghiệp thuê đất. Tuy nhiên, chúng ta phải hiểu việc này là một quá trình kéo dài.
“Ngay từ đầu là TP xác định đúng (thời điểm 2010-2011), các lãnh đạo UBND TP thời đó, với mong muốn thu hút nhà đầu tư đã xem xét lại các loại hình dự án đầu tư công - Nhà nước phải làm như: công viên, cầu đường, trường học, bệnh viện…cần được đưa ra ngoài cách tính chi phí đầu tư bình quân.
Từ việc tính chi phí đầu tư bình quân theo hướng như vậy dẫn đến việc định giá cho thuê đất, giao đất (bằng hình thức đấu giá, hay chỉ định) đều bị vướng mắc theo. Hiện TP đang làm rõ lại, cái nào của công, nhà nước phải đầu tư thì bỏ ra, cái nào của Thủ Thiêm thì đưa vào làm cơ sở xác lập giá chi phí đầu tư bình quân đúng nhất” - ông Hoan thông tin.
Hơn 26.000 tỉ đồng là tiền TP dùng bồi thường, tái định cư
Rất đông phóng viên báo đài trung ương và TPHCM đã tham gia họp báo. |
Trả lời về các khoản tiền mà TTCP yêu cầu TP phải gấp rút thu hồi, ông Võ Văn Hoan cho biết, với khoản tiền hơn 26 ngàn tỉ đồng là khoản TP dùng để xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho KĐTMTT được thông qua bởi 2 quyết định (1 của UBND TPHCM, 1 của Sở KH-ĐT) với tổng mức đầu tư là hơn 38.000 tỉ đồng.
"Cái sai của TP ở đây mà TTCP chỉ ra là TP không có thẩm quyền để ban hành các quyết định trên. Thực tế, khoản tiền 38 ngàn tỉ đồng ấy TP vay của ngân hàngđể làm công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng (tất nhiên phải trả lãi cho việc vay nợ cho công tác bổi thường, vì thời gian kéo dài).
Thực tế, việc TP tạm ứng 26 ngàn tỉ đồng ngân sách mà không tất toán ngân sách hàng năm thì vi phạm Luật ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, mục tiêu của việc tạm ứng này là để bồi thường, giải phóng mặt bằng chứ không hề có tư túi hay lợi ích nhóm gì ở đây” ông Hoan khẳng định.
Với khoản tiền hơn 10.000 tỉ đồng còn lại TTCP kiến nghị xem có tính lãi hay không, ông Hoan cho biết đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ. Nếu Thủ tướng Chính phủ thuận tình với tình hình của TPHCM thì chúng ta sẽ giải quyết được bài toán 26 ngàn tỉ và 10 ngàn tỉ đồng bằng cách của TP.
Riêng khoản 1.800 tỉ đồng Chính phủ yêu cầu thu hồi, ông Hoan cho biết đây là sai sót của lãnh đạo TP khi doanh nghiệp triển khai, kết dư 1.800 tỉ đồng đáng ra phải trả lại cho TP nhưng TP lại cho tạm giữ với ý định tiếp tục giao thêm một số việc sẽ làm (có dự án Quảng trường lớn của TP).
Ông Hoan chia sẻ việc làm trên hiểu nôm na là hình thức mua bán kiểu “gối- đầu”. Tuy nhiên, hình thức này cũng dẫn đến tiêu cực là doanh nghiệp nghiễm nhiên lại tiếp tục có thêm dự án để làm. Đây là điều TP đã nghiêm túc nhìn nhận. Kết luận của Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu phải khắc phục thu hồi và TP đã làm việc với doanh nghiệp Đại Quang Minh để thu hồi khoản tiền trên” ông Hoan cho biết.