Đây là nhận định của Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan tại Hội thảo quốc tế “Đào tạo nhân lực chất lượng cao phục vụ chiến lược phát triển đô thị thông minh: Kinh nghiệm quốc tế, tiềm năng hợp tác, giải pháp triển khai”, diễn ra tại TPHCM chiều 4/11.
TPHCM quyết liệt chuyển đổi số
Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cho hay, thời gian qua TPHCM đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong việc phát triển kinh tế, đặc biệt là các ngành công nghiệp, CNTT. Hiện nay TP là nơi hội tụ rất nhiều DN lớn trong nước và quốc tế, trong đó có một số lượng lớn DN công nghệ số đang hoạt động và đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của TP.
Đặc biệt, thực hiện Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội TPHCM đến 2030 và tầm nhìn đến 2050, mục tiêu của TP đến 2030 phải nỗ lực xây dựng TP thành một đô thị văn minh, hiện đại nghĩa tình, năng động sáng tạo, có chất lượng sống tốt và là TP dịch vụ, công nghiệp hiện đại, dẫn đầu về kinh tế số - xã hội số. Trở thành trung tâm tài chính - thương mại - văn hóa - giáo dục - khoa học công nghệ và hội nhập sâu rộng với quốc tế.
“Để thực hiện tầm nhìn này, TPHCM phải nỗ lực phấn đấu để đạt mức tăng trưởng bình quân từ 8 -8,5%/năm, GRDP bình quân đầu người khoảng 14.500 USD; trong đó kinh tế số đóng góp 40% trở lên vào GRDP, đây là những mục tiêu rất tham vọng và phải nỗ lực lớn mới trở thành hiện thực” - ông Hoan nói.
Vì vậy, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan nhấn mạnh, TPHCM phải có nguồn nhân lực sản xuất mới gọi là ‘nhân lực số, công nghệ số’. Phải hình thành thành được những yếu tố sản xuất mới như là dữ liệu số và một động lực mới là ‘đổi mới sáng tạo số’. Do đó, TPHCM rất quan tâm đến sự kết nối, hợp tác, hỗ trợ của các tổ chức trong và ngoài nước.
“TP rất mong muốn Tổ chức Đại học Pháp ngữ cùng các tổ chức quốc tế khác đồng hành cùng TP mở ra thêm nhiều cơ hội hợp tác với nhiều tổ chức, các doanh nghiệp, đối tác trong và ngoài nước để phát triển, triển khai các dự án công nghệ mang tính đột phá trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, giao thông, đô thị và môi trường… nhằm tạo ra những giá trị mới cho cộng đồng” - ông Hoan nói và khẳng định, TP cam kết quyết tâm và nỗ lực xây dựng Chính quyền số, xây dựng nền tảng số, cải thiện chất lượng dịch vụ công trực tuyến cho người dân và doanh nghiệp.
Ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở TT-TT TPHCM cho biết, tăng trưởng kinh tế TPHCM giai đoạn mới phải dựa vào khoa học công nghệ, công nghệ số, kinh tế số. Vấn đề đặt ra không chỉ là định hướng mà tìm ra lời giải cụ thể làm được định hướng này.
Thông tin về một số mục tiêu chương trình Chuyển đổi số của TPHCM, ông Thắng cho biết TPHCM đặt mục tiêu đến năm 2025 thuộc 5 địa phương đứng đầu về chính phủ điện tử, kinh tế số chiếm 25% GRDP. Đến năm 2030, TPHCM sẽ hình thành đầy đủ nền tảng dữ liệu của đô thị thông minh phục vụ phát triển chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, dữ liệu được chia sẻ rộng khắp toàn xã hội.
Trong ngắn hạn, TPHCM đặt mục tiêu sẽ đưa toàn bộ nền hành chính vận hành trên các nền tảng số trong năm 2025, hướng tới mục tiêu chuyển đổi số toàn diện về chính quyền số.
“Không chỉ về mặt chủ trương, TPHCM đồng thời dành tới 1,22% ngân sách chi cho CNTT, chuyển đổi số. Đồng thời cũng có các chính sách miễn giảm phí, lệ phí cho các dịch vụ công trực tuyến; chính sách thu hút chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng về CNTT và chuyển đổi số” - ông Thắng nói thêm.
Đào tạo nhân lực số thế nào?
Tại Hội thảo, GS Gayo Diallo - ĐH Bordeaux (Pháp), Chánh Văn phòng Hiệp hội Trí tuệ Nhân tạo Pháp (AFIA) và GS Robert Laurini - Chủ tịch danh dự Hội UDMS (Urban Data Management Society), đồng sáng lập viên Hội thảo quốc tế Smart Data - Smart Cities, đã công bố báo cáo tư vấn về Dự án "Hỗ trợ củng cố chiến lược phát triển đô thị thông minh tại TPHCM".
Theo các chuyên gia quốc tế này, việc thiết yếu cần làm là xây dựng một chương trình đào tạo giảng viên đủ khả năng đào tạo các cán bộ phụ trách trong từng lĩnh vực ưu tiên của Đề án Đô thị thông minh.
Cụ thể, có hai giải pháp, trong đó giải pháp đầu tiên là đào tạo trong nước, nhưng liệu Việt Nam có đủ chuyên gia về đô thị thông minh đủ để đào tạo một lực lượng giảng viên cần thiết? Giải pháp này có vẻ như kém khả thi, dẫn đến việc xem xét giải pháp thứ hai, đó là kêu gọi nguồn lực chuyên gia nước ngoài, đặc biệt là trong khối Pháp ngữ, theo một trong hai phương thức bổ trợ nhau.
Cụ thể, mời các chuyên gia nước ngoài có kinh nghiệm thành công về đô thị thông minh; họ có thể đến đảm trách các chương trình đào tạo ngắn hạn trong vòng vài tuần lễ để giúp hình thành một nhóm giảng viên bản địa về sau.
Hoặc, cử học viên Việt Nam ra nước ngoài học tập, có thể theo các chương trình đào tạo ngắn hạn hay dài hạn, thậm chí đến bậc tiến sĩ.
Đối với mỗi khả năng, vấn đề đặt ra không chỉ là tài chính, mà còn là sự sẵn sàng của người học. Khi người học sẵn sàng, có thể tìm kiếm các nguồn tài trợ du học đủ để trang trải các chi phí đi lại và lưu trú cần thiết, đặc biệt là từ ngân sách Nhà nước, từ AUF hay cả các doanh nghiệp như Viettel, VNPT...
"Đây là điểm then chốt để thành công, và cần cấp tốc chọn ngay nhiều ứng viên thích hợp để gửi ra nước ngoài đào tạo" - GS Gayo Diallo, khuyến nghị.
Ngoài ra, đối tượng học có thể mở rộng ra cả cho cán bộ đang công tác tại các cơ quan Nhà nước, bằng cách bố trí thời gian biểu ngoài giờ hành chính hoặc áp dụng phương thức đào tạo trực tuyến.
"Học viên của chương trình này có thể là người đã tốt nghiệp đại học trong các ngành CNTT, quản lí đô thị, quản lí công,... và tuỳ theo kinh nghiệm đầu vào mà học viên có thể có các khóa học bổ túc để bù các kiến thức còn thiếu trước khi bắt đầu học chính thức", GS Gayo Diallo nói thêm.
“TPHCM cũng mong các DN sẽ nỗ lực chuyển đổi số, tiếp tục triển khai và đưa vào hoạt động sản xuất kinh doanh trên môi trường số, cung cấp sản phẩm dịch vụ số hóa để phục vụ nhu cầu đời sống xã hội. Tiến tới mục tiêu hỗ trợ người dân được tiếp cận, hướng dẫn sử dụng các sản phẩm dịch vụ số với những ưu đãi phù hợp. Đặc biệt, TPHCM cam kết tăng cường hoạt động tư vấn, cung cấp thông tin thị trường cho cộng đồng DN, tạo động lực thúc đẩy cho DN chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo vì sự phát triển của DN” - ông Võ Văn Hoan, khẳng định.