Mặc dù giảm mạnh, nhưng nhiều chuyên gia vẫn lo ngại rằng, con số này có thể tăng lên bất cứ lúc nào, đặc biệt là dịp cuối năm nhiều dự án sẽ được hoàn thành và đưa vào sử dụng.
Chính sách vĩ mô đang phát huy tác dụng
Thời gian qua, Nhà nước đã có rất nhiều chính sách, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về nhà ở và thị trường BĐS tiếp tục được hoàn thiện, tạo lập hành lang pháp lý tương đối hoàn chỉnh để kiểm soát, điều tiết các hoạt động của thị trường. Bên cạnh đó, các quy định mới của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS và các văn bản hướng dẫn thực hiện đã tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi hơn để thu hút các nguồn lực trong và ngoài nước tham gia đầu tư phát triển thị trường BĐS, nhà ở. Đồng thời đảm bảo yêu cầu tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước nhằm kiểm soát thị trường phát triển ổn định, lành mạnh hơn.
Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có nhiều chính sách về vốn, tác động không nhỏ đến nguồn cầu. Khách hàng mua dự án được hưởng nhiều chính sách ưu đãi từ các gói hỗ trợ nhà ở, thuận tiện và dễ dàng hơn trong vấn đề vay vốn mua sản phẩm BĐS... Chính các quy định mới này đã đi vào cuộc sống và phát huy tác dụng tích cực, được các cơ quan Nhà nước, cộng đồng xã hội, doanh nghiệp (DN), người dân đồng tình ủng hộ và đánh giá cao.
Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố trên, dù lượng tồn kho BĐS đã giảm nhưng theo đánh giá của giới chuyên gia câu chuyện tồn kho BĐS sẽ tiếp tục là mối lo của thị trường BĐS khi nguồn cung trong thời gian tới được dự báo sẽ tăng mạnh mẽ hơn so với thời điểm vừa qua.
Còn đó những nỗi lo
Theo báo cáo của một số sàn giao dịch BĐS, 9 tháng năm 2017, Hà Nội có khoảng 10.550 giao dịch thành công (giảm 7,5% so với cùng kỳ năm trước); tại TPHCM có khoảng 11.320 giao dịch thành công (tăng 3,4% so với cùng kỳ năm trước). Tính đến 20/9/2017, tổng giá trị tồn kho BĐS còn khoảng 26.294 tỷ đồng, so với tháng 12/2016 giảm 4.279 tỷ đồng (giảm 15,24%); so với 20/8/2017 giảm 450 tỷ đồng.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng hàng tồn kho giảm nhưng cần xem xét dưới những góc độ khác nhau, đó là giảm về số lượng song giá trị có thực sự giảm, bởi vì với số lượng, cần xác định sản phẩm được bán đi là những dự án đã hoàn thiện về căn hộ, hay là những dự án đang trong quá trình xây dựng.
Bởi bán căn hộ đang xây dựng là chỉ mới bán sản phẩm mà không thể nói đó là hàng tồn kho. Ví dụ, một công trình mới xây móng xong, chưa xây được căn hộ nào mà bán được sẽ không phải là giảm hàng tồn kho. Hoặc một chung cư xây dựng dở dang tới tầng 5, tầng 7 đã bán, khi ấy mới chỉ là bán nửa thành phẩm mà chưa gọi là thành phẩm...
Theo ông Nguyễn Văn Ngọc - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư Nhà Phát, thời gian gần đây, hoạt động mua bán và sáp nhập trong lĩnh vực BĐS diễn ra khá sôi động. Nhiều dự án mới hoàn thành về pháp lý nhưng chưa được xây dựng, sau đó được chuyển nhượng cho DN khác thì không thể nói đó là sản phẩm mới vì số lượng vẫn được giữ nguyên, chỉ là sự vận động của thị trường thay đổi, hoặc được DN khác đứng tên thay thế.
“Với giá trị hàng tồn kho, phải đánh giá ở góc độ khác, nói đúng hơn là giá trị tồn kho BĐS phải tăng lên mà không phải giảm đi, vì một dự án phải có sự trao đổi dòng tiền mới có sự mua bán sản phẩm đó. Tuy nhiên, ở đây thì ngược lại, dù không thể bỏ tiền vào được nữa và cũng không bán được song vẫn phải trả lãi. Các DN không thể lấy số lãi đó kê khai vào lỗ mà phải đưa vào vốn” - ông Ngọc nói.
Những nhận định trên cho thấy, việc giảm hàng tồn kho trong giai đoạn hiện nay chưa hẳn là thông tin đáng mừng đối với DN và khách hàng. Bởi để hạn chế hàng tồn kho mới, theo ông Ngọc, cần có biện pháp giúp ổn định sự cân bằng giữa các phân khúc. Tập trung phát triển những phân khúc đang có nhu cầu khách hàng mà không nên chạy theo tâm lý khách hàng.