Thầy tâm niệm: Để có được “trái ngọt” cần làm việc hết mình, cống hiến hết mình, đối xử công bằng với học sinh và tin tưởng vào học trò của mình.
Kể chuyện khi dạy Toán
Với bất kỳ một giáo viên nào cũng vậy, khi được học sinh yêu quý thì đó là niềm hạnh phúc lớn lao nhất. Mỗi học sinh có một hoàn cảnh và tâm lí khác nhau vì thế giáo viên cần tìm hiểu kỹ để có phương pháp giáo dục phù hợp” - thầy Trần Quang Vinh
Nhân vật mà chúng tôi muốn nói tới chính là thầy giáo Trần Quang Vinh – Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn (Bà Rịa- Vũng Tàu) – người trực tiếp hướng dẫn học tập, nghiên cứu cho em Hoàng Hữu Quốc Huy - Huy chương Vàng Olympic Toán quốc tế năm 2017.
Sinh ra và lớn lên ở TP Vũng Tàu, thầy Trần Quang Vinh từng là cựu học sinh Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn. Sau khi tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh, năm 2005 thầy quyết định về ngôi trường mình đã từng theo học hồi phổ thông để kế tục sự nghiệp trồng người.
Qua tìm hiểu được biết, năm học lớp 12 thầy Trần Quang Vinh từng đoạt giải Nhì môn Toán - Kỳ thi học sinh giỏi Quốc gia. Sau đó thầy đăng kí tuyển thẳng vào Sư phạm Toán của Trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh.
Thầy Trần Quang Vinh tâm sự: “Tôi muốn nối nghiệp các thầy, cô giáo của mình – những người luôn tâm huyết và hết lòng với sự nghiệp trồng người.
Hơn nữa, hồi còn nhỏ, tôi thấy mình phù hợp với công việc giảng bài. Hồi đó, tôi hay giảng bài cho mấy đứa bạn chơi chung trong xóm và khi đi học cũng hay chỉ bài cho bạn bè.
Ngày ấy, chúng tôi hay lập thành các nhóm học tập và thường học vào các buổi chiều; vừa học, vừa chơi và ôn lại bài học của buổi sáng ở trên lớp chứ không có đi học thêm.
Sau này trở thành giáo viên rồi, tôi càng thấm thía: phương pháp giảng dạy của người thầy quan trọng như thế nào đối với kết quả học tập của học sinh”.
Theo thầy Trần Quang Vinh, chương trình giảng dạy thường xuyên thay đổi nên giáo viên cũng cần chủ động, linh hoạt, sáng tạo và trau dồi kiến thức để đem đến cho các em những bài học hay.
“Mỗi người có những cách bổ sung kiến thức khác nhau, còn tôi thường tham khảo các tài liệu trên mạng, qua sách báo và tự mày mò thêm để công việc dạy học được tốt hơn.
Tôi cũng là người cầu thị và cầu toàn nên sau mỗi bài giảng tôi sẽ tự kiểm tra, đánh giá lại xem mình còn yếu ở điểm nào, chỗ nào dạy chưa hay, chưa tốt, để từ đó rút kinh nghiệm lần sau lên lớp giảng bài được tốt hơn” – thầy Trần Quang Vinh bộc bạch.
Cũng theo thầy Trần Quang Vinh, để hấp dẫn được học sinh trong từng bài giảng, điều quan trọng nhất là cách thức tổ chức cho học sinh tiếp cận kiến thức như thế nào của giáo viên. Theo kinh nghiệm của thầy Trần Quang Vinh, thì cách giảng dạy tự nhiên, không áp đặt kiến thức cho học sinh sẽ mang lại hiệu quả cao.
“Thường thì khi giảng về một vấn đề nào đó trong Toán học, tôi hay kể về một câu chuyện của nhà bác học, vì lí do gì mà nhà bác học lại nghĩ ra kiến thức ấy và điều đó phục vụ gì cho công việc; kiến thức được học sẽ giải quyết được vấn đề gì trong thực tế …
Khi học sinh nhìn nhận và cảm thụ được kiến thức mình được học có ứng dụng thiết thực trong cuộc sống thì các em sẽ hào hứng học tập hơn” – thầy Trần Quang Vinh bật mí.
Lập nhóm học tập cho học sinh
Chia sẻ về kinh nghiệm về bồi dưỡng học sinh giỏi, thầy Trần Quang Vinh – trao đổi: Để bồi dưỡng học sinh giỏi đạt kết quả cao, việc đầu tiên là phải chọn đúng đối tượng học sinh. Thực tế cho thấy, vào học ở trường chuyên, các em đã là những học sinh giỏi.
Và để được là học sinh của trường chuyên thì các em cũng phải trải qua kỳ thi tuyển sinh đầy khó khăn và căng thẳng. Do vậy chuyện các em học hành, luyện thi là không tránh khỏi.
Tuy vậy có thể có những em không có điều kiện hoặc ở xa trung tâm nên không được ôn luyện nhiều nên kết quả đầu vào thấp hơn. Vì thế để chọn học sinh có tư chất, không chỉ dựa vào điểm đầu vào mà còn thông qua kiến thức nền đầu năm lớp 10, chủ yếu đánh giá về khả năng tư duy của các em mà không cần dùng nhiều công cụ.
“Tôi hay đặt những câu hỏi hoặc đưa ra những vấn đề không nằm trong sách vở để thử phản xạ của học sinh và qua đó phát hiện được những em có tố chất. Trường hợp của em Hoàng Hữu Quốc Huy cũng được phát hiện theo cách như vậy. Kết quả chúng tôi đã bồi dưỡng thành công với việc em đoạt Huy chương Vàng Olympic Toán quốc tế năm 2017” - thầy Trần Quang Vinh trao đổi.
Ngoài ra, theo thầy Trần Quang Vinh, sau khi chọn được đối tượng học sinh rồi, việc tiếp theo là cách tổ chức để các em học hiệu quả. Quan trọng nhất là hướng dẫn làm sao để các em tự học, tự đọc tài liệu và tự sáng tạo. Chỉ khi nào học sinh tự chủ được trong việc học thì mới thành công được.
Theo kinh nghiệm của thầy, giáo viên nên chọn và giới thiệu tài liệu tham khảo, một số trang diễn đàn về Toán uy tín để các em tham gia tự học và trao đổi với bạn bè các nơi. Hoặc có thể cho học sinh lập thành các nhóm học tập.
Sau đó, giáo viên giao đề tài cho nhóm nghiên cứu, đồng thời hướng dẫn các em viết thu hoạch kết quả thành những chuyên đề nhỏ của nhóm. Cuối cùng các nhóm lên thuyết trình trước lớp.
“Riêng đội tuyển học sinh giỏi của trường tôi thường xuyên phải học nhóm để trao đổi với nhau. Giáo viên phải chọn lọc đề tài để các em nghiên cứu và thảo luận” - thầy Trần Quang Vinh cho biết.
Cũng theo thầy Trần Quang Vinh, bộ môn Toán có thuận lợi vì Viện nghiên cứu cao cấp về Toán hay tổ chức những lớp học dành cho học sinh cả khu vực. Qua đó, học sinh vừa học, vừa chơi và giao lưu trao đổi với nhau trong khoảng thời gian vài ngày.
“Chúng tôi cũng hay tổ chức cho học sinh của trường tham gia trải nghiệm các hoạt động của Viện. Thiết nghĩ các trường khác cũng có thể tổ chức cho học sinh tham gia để các em được tiếp cận với nhiều kiến thức bổ ích, từ đó bổ sung thêm nhiều kiến thức hay cho mình” - thầy Trần Quang Vinh chia sẻ.
