Tỷ lệ tử vong do tai nạn của trẻ em Việt Nam ngày càng gia tăng. |
Báo cáo cho thấy, số lượng các vụ tai nạn thương tích trẻ em ngày càng tăng và đang trở thành một vấn đề y tế công cộng, nhất là từ năm 1986. Tác động của quá trình phát triển và những thay đổi về kinh tế - xã hội ở Việt Nam có mối liên quan rõ rệt với tình trạng tai nạn giao thông, với số vụ tăng gấp 4 lần trong vòng 10 năm.
Tai nạn thương tích là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 18 tuổi. Chỉ riêng trong năm 2007 đã có 7.894 trẻ em và người chưa thành niên từ 0 – 19 tuổi bị tử vong do tai nạn thương tích. Nguyên nhân gây tử vong hàng đầu là đuối nước, tai nạn giao thông, ngộ độc, ngã, bỏng và động vật cắn. Các nguyên nhân tai nạn thương tích không gây tử vong chủ yếu bao gồm: Ngã, tai nạn giao thông, động vật cắn, tai nạn thương tích do vật sắc nhọn và bỏng.
Báo cáo cho rằng, cũng như các nước có thu nhập thấp và trung bình khác, yếu tố nguy cơ của tai nạn thương tích trẻ em là tuổi, giới tính, môi trường nguy hiểm, tình trạng kinh tế - xã hội thấp kém, các yếu tố thường liên quan đến thiếu kiến thức về nguy cơ tai nạn thương tích và giám sát trẻ, thiếu tiếp cận với chăm sóc y tế phù hợp, đặc biệt là cấp cứu và chăm sóc trước khi đưa đến bệnh viện.
Các bằng chứng trên thế giới chỉ ra tất cả các loại tai nạn thương tích ở trẻ em đều có thể phòng chống được và chi phí cho các chương trình can thiệp là phù hợp so với chi phí của các trường hợp tử vong hay tàn tật do tai nạn thương tích. Trên bình diện quốc tế, các can thiệp phòng chống tai nạn thương tích không chủ định ở trẻ em chủ yếu dựa vào giáo dục, thực thi luật pháp và kỹ thuật (thay đổi sản phẩm và môi trường).
Ở Việt Nam, các chương trình truyền thông, giáo dục sức khoẻ cộng đồng đã được tập trung, đây là một chiến lược quan trọng ở một đất nước mà nhận thức về nguy cơ và gánh nặng tai nạn thương tích trẻ em vẫn còn nhiều hạn chế.
Tuy nhiên, nhiều chương trình về thay đổi môi trường, thiết kế để xây dựng ngôi nhà, trường học và cộng đồng an toàn hơn cho trẻ em, mới chỉ được triển khai ở một số tỉnh thành; và các quy định liên quan đến tai nạn thương tích trẻ em vẫn còn thiếu hoặc chưa được thực thi một cách triệt để.
Những chuyến đò như thế này luôn tiềm ẩn nhiều hiểm họa. |
Bà Nguyễn Thị Kim Ngân, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, tình hình tai nạn thương tích trẻ em đến nay vẫn chưa giảm. Trong đó tai nạn giao thông và đuối nước là nguyên nhân chính gây tử vong ở lứa tuổi sơ sinh cho đến vị thành niên, vượt xa những nguyên nhân khác. Đây thực sự là một vấn đề bức xúc của xã hội, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự sống còn và phát triển của trẻ em. Báo cáo Tổng hợp về phòng chống tai nạn thương tích trẻ em ở Việt Nam sẽ hỗ trợ một cách hữu hiệu cho các nhà quản lý, các bộ, ngành, đoàn thể và các tổ chức quốc tế có bức tranh tổng thể về những can thiệp của Việt Nam đối với hoạt động phòng chống tai nạn thương tích trẻ em trong giai đoạn vừa qua và xác định các ưu tiên cho giai đoạn tới.
Theo Phó đại diện Quỹ Nhi đồng liên hợp quốc tại Việt Nam Jean Dupraz, Việt Nam cần xây dựng một kế hoạch hành động toàn diện về phòng chống tai nạn thương tích bao gồm những thay đổi về lập pháp, hành pháp và môi trường để trợ giúp cho các chiến dịch giáo dục và nâng cao nhận thức hiện tại; tăng cường công tác điều phối liên ngành về phòng chống tai nạn thương tích trẻ em ở tất cả các cấp; củng cố kiến thức và cơ sở thực tiễn để giải quyết vấn đề tai nạn thương tích trẻ em một cách hiệu quả và hoàn thiện việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là sơ cấp cứu và các dịch vụ cứu chữa ban đầu.
Quang Anh