Việc mất A-50 AWACS là điều rất nhạy cảm đối với Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga, bởi vì số lượng máy bay loại này có số lượng ít, trong khi bản thân chúng rất hữu ích và đang có nhu cầu.
Do vậy, Moskva cần phải nhanh chóng xây dựng các mẫu phi cơ tương tự về chức năng.
Nhưng Nga sẽ không thể tăng nhanh số lượng A-50/A-50U từ những chiếc hiện đang được cất giữ vì một số lý do kỹ thuật và tổ chức.
Việc sản xuất hàng loạt đối với A-100 Premier đầy hứa hẹn (dựa trên Il-76MD-90A với động cơ PS-90A-76) cũng đang được đề cập, khi một mẫu thử đã được sản xuất và đang thử nghiệm.
Nhu cầu về AWACS trong đội hình chiến đấu của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga là cần thiết ngay bây giờ, chứ không phải trong vài thập kỷ nữa, các chuyên gia Nga thậm chí còn đề xuất sử dụng UAV AWACS cách đây một năm.
Những chiếc máy bay như vậy có thể đảm nhận chức năng của một "radar bay", mặc dù khả năng hạn chế nhưng với số lượng lớn và được chế tạo trong một khoảng thời gian ngắn, chúng sẽ giúp "lấp đầy" chiến trường. Đáng tiếc là dự án vẫn chỉ nằm trong kế hoạch.
Thậm chí còn có đề xuất huy động những chiếc An-12 (thời gian bay 6 tiếng) và Tu-154 (thời gian bay 8 tiếng) đang được sử dụng hoặc cất giữ, và trang bị cho chúng radar hàng không Irbis (được cài đặt trên tiêm kích Su-35).
Tuy nhiên các biện pháp như vậy có một nhược điểm lớn - radar cảnh báo của chúng không thể được đặt trong một "đĩa phẳng" phía trên thân chiếc A-50, và thậm chí kích thước của chóp mũi tăng lên sẽ để lại một "vùng chết" đáng kể.
Nếu vậy, cần phải lắp đặt 2 radar vốn cài đặt trên máy bay chiến đấu (cái thứ hai ở phần đuôi), nhưng trong mọi trường hợp, đây chỉ là giải pháp tình thế, không mang lại hiệu quả cao.
 |
| Máy bay AWACS do Trung Quốc sản xuất có thể phục vụ trong Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga? |
Trong lúc này, báo chí Nga nhắc tới giải pháp thay thế - mua một chiếc máy bay AWACS từ nước ngoài. Ví dụ, Trung Quốc đang sản xuất hàng loạt chiếc Shaanxi KJ-500, được tạo ra trên cơ sở An-12, và PLA đã nhận được hơn 30 phi cơ chỉ trong một thập kỷ.
Để tạm thời giải quyết tình trạng thiếu máy bay AWACS trong vùng phòng không, Y-9W/KJ-500 (GX-10) của Trung Quốc với khả năng làm việc liên tục 5 giờ trên không (được trang bị phiên bản hạng nhẹ của radar KJ-2000 AESA) tỏ ra khá hiệu quả và thích hợp.
Mặc dù vậy, khả năng Trung Quốc cung cấp cho Nga một phương tiện tác chiến chuyên dụng và có độ nhạy cảm cao như máy bay AWACS là rất khó xảy ra, bởi vậy bài toán mà Moskva cần giải vẫn rất khó.
| Máy bay cảnh báo sớm trên hạm KJ-600 do Trung Quốc chế tạo. |
