Có thể nói,việc đầu tư vây dựng các trường Phổ thông Dân tộc bán trú (PTDTBT) ở miền núi là chủ trương đúng đắn, có ý nghĩa thiết thực, giúp học sinh vùng khó khăn có điều kiện ăn ở, học tập tại trường. Cùng với đó là sự tận tâm của các thầy cô giáo đã chung tay nâng bước cho học sinh ở vùng sâu, vùng xa đến trường.
Có dịp về thăm trường Trường THPT Trà Bồng, chúng tôi mới thực sự hiểu hết ý nghĩa của câu nói “trường là nhà, thầy cô là cha mẹ”. Sau khi kết thúc buổi học, các em học sinh về nhà bán trú phía sau lớp học. Từng em nhanh nhẹn cất cặp sách rồi cùng nhau vào bếp nấu ăn. Dù không có bố mẹ bên cạnh nhưng dưới sự giúp đỡ của thầy cô giáo, các em vẫn cảm thấy hạnh phúc,ấm cúng như ở nhà.
Em Hồ Thị Nguyễn Dung, học sinh lớp 12, ở thôn Trà Ngon, xã Trà Tân chia sẻ: Nhà cách trường 27km, không thể đi lại trong ngày, hai năm học trước em phải ở trọ, tiền ăn và tiền nhà trọ tốn 1 triệu đồng/tháng. Số tiền ấy là quá lớn với chúng em. Nay em xin được vào ở bán trú trong trường. Không chỉ đỡ được chi phí ăn ở mà còn được gần gũi bạn bè, thầy cô giúp em học tập tốt hơn.
Bữa ăn của các em học sinh bán trú ở miền núi Quảng Ngãi đã được cải thiện đáng kể. |
Trao đổi với chúng tôi, cô Lê Thị Ngộ, giáo viên Trường THPT Trà Bồng cho biết: Khu bán trú của trường có 8 phòng ở, nhà tắm, vệ sinh khép kín và khu bếp là nơi ăn ở, sinh hoạt cho gần 100 học sinh. Đây là những học sinh dân tộc thiểu số, nhà các em ở vùng sâu, vùng xa, vùng hẻo lánh, cách trường vài chục cây số, không thể đi lại trong ngày. “Nhờ ở bán trú của trường, được ăn, ở tại chỗ, không mất thời gian đi lại xa, gần gũi bạn bè, được thầy cô giáo quan tâm, các em chuyên tâm hơn vào việc học”, cô Ngộ cho biết thêm.
Còn tại Trường Tiểu học và THCS Ba Lế (Ba Tơ), sau giờ học buổi sáng,hơn 40 em học sinh bán trú của trường lại tập trung ở nhà ăn phụ giúp nhân viên cấp dưỡng lo bữa cơm trưa. Các em tự giác sắp xếp bàn ăn, chén đũa, bưng bê thức ăn rồi cùng nhau ăn bữa trưa khá vui vẻ. Em Phạm Thị Ngọc Bích, học sinh lớp 5 nói: Cơm trường nấu rất ngon, mỗi bữa lại có món khác nhau. Hôm nào cháu cũng ăn rất no mà không lo thiếu cơm.
Điều đặc biệt là sau mỗi bữa ăn, các em tự rửa chén, dọn dẹp nhà ăn thật sạch rồi mới về phòng nghỉ trưa chuẩn bị cho giờ học buổi chiều. Những căn phòng bán trú tuy cũ nhưng sạch và ngăn nắp cho thấy ý thức tập thể của những học sinh vùng cao. Theo thầy Nguyễn Mậu Hải - Hiệu trưởng nhà trường, Ba Lế là một trong những xã khó khăn nhất của huyện vùng cao Ba Tơ. Với địa hình phức tạp, nhiều sông suối nên đường đến trường của các em vô cùng cách trở, nhiều học sinh phải mất từ 2-3 tiếng đi bộ đến trường.
Điều này dẫn đến tình trạng học sinh đi học không đều hoặc bỏ học. Từ khi những học sinh có nhà xa trường được ở bán trú, được thầy cô chăm lo cho từng bữa ăn, giấc ngủ thì tình trạng đi học không đều hay số học sinh bỏ học đã giảm. Cùng với đó, thầy cô trường Tiểu học và THCS Ba Lế còn tự nguyện kèm cặp, nhắc nhở các em trong việc học tập nên chất lượng việc dạy và học của nhà trường nâng lên rõ rệt.
Tuy đã có nhiều nỗ lực để tạo điều kiện tốt nhất cho học sinh miền núi đến trường, nhưng hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn cần tháo gỡ. Theo kế hoạch, đến năm 2020, toàn tỉnh Quảng Ngãi sẽ thành lập 39 trường PTDTBT. Do khó khăn về kinh phí nên mới chỉ thành lập được 23 trường. Không chỉ khó khăn về kinh phí xây dựng, hiện nay hầu hết cơ sở vật chất của các trường đều cũ nên khu bán trú cũng tạm bợ, nhiều nơi xuống cấp chỉ đáp ứng được từ 30 đến 40% nhu cầu của học sinh. Số còn lại các em phải tá túc, thuê trọ ở nhà dân hoặc về nhà, dù nhà xa đến vài chục cây số.
Thầy Đỗ Ngọc Đức, Hiệu trưởng Trường THPT Trà Bồng cho biết: Ngoài chế độ chính sách cho học sinh bán trú, các em ở bán trú còn được nhà trường trang bị vật dụng cần thiết. Học sinh ăn ở, sinh hoạt tại chỗ nên công tác quản lý của trường cũng thuận tiện hơn. Nhờ vậy, chất lượng dạy và học của trường được nâng lên. Tuy nhiên, nhà bán trú chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu ở bán trú của học sinh lại chưa được đầu tư xây dựng tường rào, cổng ngõ nên nhà trường cũng rất lo ngại tình trạng người ngoài xâm nhập vào khu vực bán trú của học sinh.
Để từng bước giải quyết bài toán về kinh phí đầu tư cho các trường PTDTBT, năm học này, Quảng Ngãi là 1 trong 3 tỉnh được Bộ GD&ĐT hỗ trợ kinh phí để cải thiện cơ sở vật chất và điều kiện ăn ở cho học sinh các trường PTDTBT tại các huyện miền núi trong tỉnh.
Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Ngãi Đỗ Văn Phu cho biết: Tổng kinh phí được hỗ trợ khoảng 35 tỷ đồng, trong đó Bộ GD&ĐT hỗ trợ 26 tỷ đồng, vốn đối ứng của tỉnh gần 9 tỷ đồng. Nguồn vốn này sẽ được đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, mua sắm đồ dùng ăn ở cho học sinh ở bán trú, hạn chế tình trạng bỏ học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở miền núi.