Năm 2023, Ukraine đã ký thỏa thuận với Tây Ban Nha về việc cung cấp 250 khẩu súng cối 120 mm cho Hệ thống Công nghệ toàn cầu mới (NTGS). Tuy nhiên vũ khí này hóa ra đã bị lỗi và không thể sử dụng được cho các hoạt động quân sự.
Theo thông báo, 100 khẩu súng cối đầu tiên được gửi đến đơn vị quân đội mang bí số A2007 đã bộc lộ những thiếu sót khiến chúng thực tế trở nên vô dụng. Việc gắn bánh xe vào nòng súng mà không có một điểm cố định chắc chắn nào khiến trong quá trình tác xạ, khung bệ sẽ dao động dọc theo nòng súng.
Sự cố này khiến súng cối không thể nhắm vào mục tiêu và các binh sĩ buộc phải điều chỉnh hướng bắn sau mỗi lần tác xạ. Trong điều kiện chiến đấu, việc dành nhiều thời gian cho điều chỉnh như vậy là rất không thực tế.
Kết quả điều tra cho thấy việc sửa chữa vũ khí này có thể mất khoảng 8 tháng. Các kỹ sư quân sự địa phương đề xuất tạo các rãnh trên nòng súng, từ đó đảm bảo khả năng cố định cần thiết.
Tuy nhiên hóa ra công việc đó không thể thực hiện một cách đơn giản, bởi vì theo thỏa thuận, mọi chỉnh sửa với vũ khí của NATO đều phải phối hợp và Ukraine chưa được phép làm một mình.
Kyiv đang phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan giữa việc sửa chữa, cải tiến vũ khí và gửi lại Tây Ban Nha. Trong khi đó từ góc độ pháp lý, phía Madrid không vi phạm bất kỳ điều khoản nào của thỏa thuận - súng cối hoàn toàn tuân thủ các tiêu chuẩn của Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương.
Cần lưu ý rằng đây không phải lần đầu tiên vũ khí bị lỗi hay quá cũ được gửi đến Ukraine. Điển hình như vào tháng 3, hóa ra Mỹ đã tặng Kyiv tên lửa chống radar AGM-88 đã hết hạn sử dụng từ gần 20 năm trước.
