Cả nước thành lập 465 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh tại 34 tỉnh, thành phố; 9.916 phòng chuyên môn cấp xã đã được thành lập tại 3.321 xã, phường, đặc khu. Hầu hết các cơ quan, tổ chức, đơn vị đã được bố trí đầy đủ cán bộ, công chức điều hành hoạt động, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Ngay sau khi kiện toàn tổ chức bộ máy, các cơ quan, đơn vị đã khẩn trương đi vào hoạt động, không có độ trễ, không làm gián đoạn công việc.
Các trung tâm phục vụ hành chính công hoạt động thông suốt. Hầu hết các địa phương đều đã vận hành hệ thống phần mềm giải quyết thủ tục hành chính và thực hiện thành công việc kết nối, liên thông Cổng Dịch vụ công quốc gia, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính...
Về giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức sau sắp xếp đơn vị hành chính, tính đến ngày 25/7, tổng số người đã có quyết định nghỉ việc là hơn 85 nghìn người; số người đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí là hơn 54 nghìn người, trong đó số người đã được nhận tiền là gần 42 nghìn người.
Mặc dù đạt được kết quả quan trọng, cơ bản, nhưng theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục ngay và những công việc cần tiếp tục làm liên quan hệ thống thể chế, pháp luật về tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.
Còn có tình trạng vừa thiếu vừa thừa; phân cấp, phân quyền vẫn còn giao thoa, vướng mắc. Cơ chế tài chính, ngân sách chưa thực sự thông suốt, nhiều địa phương phản ánh ngân sách cấp xã còn hạn hẹp, trong khi phải quản lý địa bàn rộng hơn trước. Các điều kiện bảo đảm cho hoạt động của chính quyền còn có bất cập, nhất là hạ tầng công nghệ thông tin…
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế này, theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, trước tiên cần quán triệt quan điểm phải nỗ lực, cố gắng, quyết tâm cao hơn nữa; hành động quyết liệt, hiệu quả hơn nữa, làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó, phân công “6 rõ”, “không nói không, không nói có, không nói khó mà không làm”.
Tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp. Kiện toàn tổ chức, bộ máy; thực hiện phân cấp, phân quyền hợp lý, hiệu quả đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát.
Đặc biệt, trong giai đoạn đầu vận hành mô hình mới, các bộ cần chú trọng hướng dẫn thủ tục hành chính, quản lý ngân sách, tổ chức bộ máy và quản lý nhân lực cho cấp tỉnh, xã... theo đúng thẩm quyền từng cấp.
Song song với trao quyền, phải tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, tránh tình trạng địa phương hiểu chưa đúng hoặc thực hiện chưa nghiêm. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế tài chính phù hợp với mô hình chính quyền, đảm bảo nguồn lực cho địa phương hoạt động hiệu quả.
Đối với các tỉnh, thành phố mới hình thành trên cơ sở sáp nhập nhiều đơn vị hành chính cũ, cần tính toán cơ chế hỗ trợ, điều hòa nguồn lực hợp lý - Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Có thể thấy, những tồn tại, hạn chế trong thời gian đầu vận hành bộ máy chính quyền 2 cấp là khó tránh. Tuy nhiên, điều này chắc chắn sẽ được và phải khắc phục trong thời gian tới. Bởi như phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII của Tổng Bí thư Tô Lâm thì chúng ta đã chuyển trạng thái từ “vừa chạy vừa xếp hàng” sang “hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến” vươn tới tương lai.
