Tổ chức Bàn tay đen
Để đạt mục tiêu này, đầu tiên, tổ chức này cử người tới ám sát vị Hoàng đế đầu tiên là Franz Josef, rồi tới Thống đốc Bosnia-Herzegovina, Tướng Oskar Potiorek. Cả hai vụ ám sát này đều không thành, nhưng tiếng tăm của tổ chức ngày một lên cao và số thành viên cũng tăng lên đáng kể. Năm 1913, Hoàng đế Franz Joseph lệnh cho hoàng tử Áo Franz Ferdinand chỉ huy cuộc diễn tập quân đội ở Bosnia theo kế hoạch vào tháng 6/1914. Sau cuộc diễn tập, hoàng tử Ferdinand và vợ dự kiến thăm Sarajevo để khai mạc viện bảo tàng quốc gia được mở ở đây. Đi theo chồng, nhưng công chúa Sophia không khỏi lo lắng cho an nguy của vị hoàng tử. Đến lúc này, vị hoàng tử nước Áo đã trở thành mục tiêu tiếp theo của nhóm Bàn tay đen.
Sau khi lập kế hoạch và tiếp cận những đầu mối cần thiết, nhóm Bàn tay đen đã móc nối để có thể tiếp cận vị hoàng tử. Để đảm bảo thành công, có 3 sát thủ nhóm Bàn tay đen đã trà trộn vào đoàn xe tùy tùng của hoàng tử Franz Ferdinand. Sáng 28/6/1914, Franz Ferdinand và đoàn tùy tùng bắt đầu lên xe lửa từ Ilidza tới Sarajevo. Thống đốc Oska Potiorek đã đón tiếp đoàn tại sân ga Sarajevo. 6 chiếc xe hộ tống đang chờ đợi ở đó. Do nhầm lẫn, 6 cảnh sát địa phương đã lên chiếc xe đầu tiên cùng viên chỉ huy an ninh, còn những nhân viên an ninh đặc biệt theo kế hoạch sẽ đi cùng viên chỉ huy này thì lại bị rớt lại. Chiếc xe thứ hai chở Thị trưởng và cảnh sát trưởng Sarajevo. Chiếc thứ 3 là xe thể thao Graf & Stift 28/32, mui lật, chở Franz Ferdinand, Sophie, Thống đốc Oska Potiorek và Đại tá Count Franz von Harrach. Đoàn xe dừng lại ở điểm đầu tiên ở một doanh trại cho một bài phát biểu ngắn. Theo chương trình, lúc 10 giờ, đoàn xe sẽ rời trại lính này tới Tòa thị chính ở Appel Quay. Công tác an ninh ở Sarajevo bị hạn chế. Chỉ huy quân sự địa phương, Tướng Michael von Appel, đề nghị đoàn xe đi thẳng một lượt, nhưng bị phản đối, cho rằng như vậy sẽ làm mếch lòng những người dân trung thành. Việc bảo vệ đoàn xe hoàn toàn được giao cho cảnh sát Sarajevo, với chỉ 60 người được phân công làm nhiệm vụ trong lần này.
Đoàn xe di chuyển qua sát thủ đầu tiên, Mehmedbasic. Thủ lĩnh nhóm Bàn tay đen đã bố trí người này trước vườn quán cà phê Mostar. Mang theo bom, nhưng Mohmedbasic đã không kịp hành động. Sát thủ tiếp theo là Cubrilovic mang theo súng và bom, nhưng cũng không thành công. Dọc theo đường di chuyển của đoàn xe, nhóm Bàn tay đen bố trí Nedeljko Cabrinovic mật phục với một trái bom.
10 giờ 10 phút, xe của Franz Ferdinand tới, Cabrinovic ném bom. Trái bom nảy trên hè và lăn xuống gầm chiếc xe thứ hai trong đoàn rồi nổ tung, làm bị thương khoảng 16 - 20 người. Cabrinovic nuốt viên thuốc cyanide và nhảy xuống sông Miljacka tự vẫn, nhưng không thành công, bởi cyanide chỉ gây nôn ọe, còn sông Miljacka cạn gần hết nước do mùa hè nóng, hạn.
Đoàn xe tiếp tục đi tới Tòa thị chính, bỏ lại chiếc xe bị đánh bom phía sau. Các sát thủ khác của Bàn tay đen được bố trí dọc đường của đoàn xe như Cvjetko Popovic, Gavrilo Princiup và Trifun Grabez cũng đều bó tay không hành động được.
Trong khi các sát thủ được bố trí dọc tuyến đi của đoàn xe thất bại, cuối cùng, vị hoàng tử đã chết dưới tay của Gavrilo Princip khi đoàn xe trên đường trở về.
(Còn tiếp)
