Tã chéo, tã vuông
Chăm nuôi bọn trẻ sơ sinh bây giờ sướng. Đầy đủ các loại tiện nghi chi tiết, cách thức thì hiện đại. Mình bế cháu nội, lúc nào nó cũng tỏa mùi thơm phưng phức vì được bao bọc chặt kín trong bỉm, vô cùng thuận lợi, tiện dụng cả cho bé lẫn bà, mẹ của bé hay người hỗ trợ. Nhưng cũng tiếc. Thỉnh thoảng mới được ngắm con cu của nó, khi bà nội thay tã hay khi bà ngoại tắm cho nó. Chả bù cho hồi nuôi bố nó, thích ngắm lúc nào cũng được. Có lúc hứng lên, còn thơm vào con cu của bố nó. Thơm vào làm kích thích cơn buồn tè, nên thơm xong, đang à ừ nói chuyện, thì nó vọt lên cho một dòng nóng hôi hổi vào cằm, vào cổ và ngực mình. Thằng này đúng là “dòng dõi con nhà”, đái cũng hùng dũng, hoành tráng…
Ngày xưa, cứ canh chừng con cu của bố nó, nếu thấy hơi ngong ngỏng lên thì phải xi đái. Thường là trúng phóc! Xi ị thì canh theo giờ, nhìn dái nó hơi săn lại, thì xi. Cũng chuẩn! Nếu có gửi con cho ai bế, thì bảo, vừa xi cháu đái rồi, cứ yên tâm mà bế, hay là dặn, tí nữa nhìn cu cháu như thế, như thế, thì xi, là chắc ăn.
Thời này, chả bố mẹ trẻ nào còn biết chuyện xi con đái, xi con ị nữa.
Ngày xưa dùng tã chéo, tã vuông, tã xô bọc con. Giờ biệt tăm các loại tã ấy.
Tã chéo thì thường có độ hơn chục cái. Cái cũ thì đi xin lấy khước con nhà ai đó đã lớn hoặc cắt gạn ra từ cái quần, cái áo cũ nào đó. Cái mới, có ít thôi, cắt từ tấm vải màu mới mua. Tã chéo như hình cái khăn quàng đỏ thiếu niên nhưng to dài, đủ quấn được hai, ba vòng quanh thân bé. Tã vuông thì hình vuông, diện tích hơn gấp đôi tã chéo. Tã xô thì cắt từ cái màn xô cũ, dùng để quấn trong cùng cho bé, vì mềm mại nhất. Ngoài tã xô mới quấn tã chéo. Nếu mùa đông rét, thì ngoài cùng quấn thêm tã vuông. Bé tè, bé ị thì “anh” tã xô hứng trọn phần lớn, rồi mới thấm ra tã chéo, tã vuông. Có khi chỉ cần thay tã xô là bé đã khô ráo thoải mái rồi.
Ngày nuôi con, mình chuyên làm nhiệm vụ giặt tã. Mình là loại nhạy cảm với mùi, cứ uẹ oặc suốt. Mình phân loại riêng ra để giặt. Tã chéo, tã vuông thì không vấn đề. Tã xô thì cho vào cái chậu nhôm Liên Xô, xả nước vào, ngồi xổm, tay cầm cái que, xoay mặt đi, tay bụm miệng, tay ngoáy, rồi đứng lên, lấy chân nghiêng chậu cho nước chảy đi. Làm vài lần như thế thì mới cho xà phòng bột vào, dùng tay vò giặt. Nhưng cũng có mấy lần thằng cu ị bãi to quá, mình lẳng lặng vơ cái tã xô vứt biến đi. Một thời gian sau, vợ cứ cằn nhằn: “Cái đám tã xô của con, cứ đi đằng nào hết cả ấy anh ạ”. Mình bảo: “Phơi ngoài dây, nó bay lên trời đấy!”.
Hồi còn dùng tã chéo, tã vuông, nhà nào có trẻ con mới đẻ là biết ngay. Cứ nhìn vào cái dây phơi trên hàng hiên, tã phơi như một hàng cờ đuôi nheo, hàng cờ vuông, bay phấp phới trong nắng sớm, vui mắt lắm…
Đêm con đái làm ướt chiếu, ướt giường. Mẹ dậy thay tã xong, lại chọn chỗ khô mà đặt con. Nó đái vài lần thì ướt gần hết, thành ra, mẹ đành nằm chỗ ướt, để chỗ khô cho con nằm. Thế mới sinh ra thành ngữ: “Chỗ ướt mẹ nằm, chỗ ráo con lăn”. Thế mới sinh ra ca dao: “Mẹ nằm chỗ ướt phơi sương/Chỗ khô lót tiếng ru nhường cho con”.
Thời dùng bỉm này, chả thấy sinh ra được thành ngữ, ca dao, dân ca gì cả!
Còn chuyện này nữa. Ngày xưa, thằng bé quấn tã, nằm phơi cả con cu ra, ngủ thì tay chân dạng thoải mái, cu cũng bày ra thoải mái. Các bà, các bác ở quê lên thăm, ngắm nghía, bình phẩm, bô lô ba la: “Thằng này buồi to không lo chết đói”, “Thằng này buồi dài dái trễ, dễ làm ăn”. Có người hay chữ, còn nói dài hơn: “Dáng vóc giống cha, làn da giống mẹ, buồi dài dái trễ, hiếu đễ đủ đường!”. Đấy cũng là những câu bà đỡ ngày xưa nhận xét khi đỡ đẻ trẻ trai, lau rửa tắm táp cho trẻ xong, thong thả nhai trầu bỏm bẻm, rồi thư thái nhìn ngắm con cu bé, mà nhận xét như vậy. Nó tao nhã, trong sáng và văn hóa lắm. Ngày xưa nói những nhận xét ấy là ý nói thằng bé này khỏe mạnh, có sức vóc, lớn lên sẽ sống dễ, sống tốt, không lo gì đời hèn kém cả. Chứ có đâu như thời nay, nói buồi to, buồi dài là liên tưởng tới chuyện chim gái nuôi mồm. Thật là tha hóa, thiếu văn hóa và có phần tục tĩu!
Còn hơn báo Tiệp
“Tin về nửa đêm
Hỏa tốc hỏa tốc
Ngựa bay lên dốc
Đuốc chạy sáng rừng
Chuông reo tin mừng
Loa kêu từng cửa…”
Đấy là mấy câu mở đầu báo tin thắng trận trong bài thơ “Hoan hô chiến sỹ Điện Biên”.
Cụ Hồ thì làm bài thơ chữ Hán “Báo tiệp” (Tin thắng trận). Bài thơ quen thuộc với nhiều người “Trăng vào cửa sổ đòi thơ/Việc quân đang bận, xin chờ hôm sau”, có hai câu kết là: “Sơn lâu chung hưởng kinh thu mộng/Chính thị Liên khu báo tiệp thì” (Bỗng tiếng chuông ở lầu trên núi khua tỉnh giấc mộng đêm thu/Vừa hay là lúc có tin thắng trận ở Liên khu báo về).
Hồi thắng trận Điện Biên, mình chưa được sinh ra, không được chứng kiến cái không khí khi nghe tin thắng trận của thời ấy. Nhưng đọc nhiều bài thơ, trang văn, thì hình dung ra nó náo nức, phấn khởi, dào dạt lắm…
Nhưng, chắc cũng chỉ bằng tin dồn dập đến mình hôm vừa rồi, báo cáo “thắng lợi” mới của thằng đích tôn nhà mình mà thôi.
Tết này, hai vợ chồng chỉ tranh thủ về quê rồi lên ngay trong ngày, hai lần, vào dịp trước Tết và sau Tết dịp hóa vàng, còn thì dành thời gian ở nhà. Hai vợ chồng anh trưởng bố trí cho ba ngày Tết mang cháu về ở với ông bà nội. Tết ôm cháu, bế cháu, chơi với cháu… Sướng lắm! Bế nó nhanh mỏi tay, thì đổi tay, rồi vác vai, rồi bày trò này trò nọ. Nó cứ nhoẻn cười, có lúc bật lên khanh khách với ông bà nội.
Thằng bé bốn tháng tuổi đã biết ngồi hóng, nhìn vào màn hình máy tính của bố. Đói, đưa bình sữa, thì với ngay hai tay ôm lấy cho vào miệng ăn chùn chụt. Rồi gắt ngủ, rồi hờn lẫy, nhưng khi được hiểu, được đáp ứng đúng nhu cầu thì im thin thít, mặt tươi hơn hớn.
Lạ một điều, “ba tháng biết lẫy, bảy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi”, sao thằng này bốn tháng hơn rồi mà không chịu lẫy? Bà nội bảo, nó “trốn lẫy” đấy. Mình vặc lại vợ, cái gì, làm sao có chuyện cháu tôi trốn cái gì được. Cứ yên tâm, một hai hôm nữa là nó… lẫy cho mà xem.
Hết thời hạn phân cho ông bà nội trông, thằng cháu về bên ngoại, mà vẫn chưa lẫy. Mình mấy ngày Tết ở mãi nhà, liền lập tức lên đường giao du bạn bè. Tối ấy rượu ngon, thức nhắm lạ, vui tưng bừng ở nhà sếp trẻ Toan. Cả đám xúm vào gây bàn tá lả, nuôi con gà, để xem vận hạn năm tới đen đỏ ra sao. Đến nửa đêm rồi, con gà đã kha khá mà khó hy vọng ai bắt được. Đành giao hẹn, thôi hết chầu này giải tán. Thì bỗng mình có cơ hội. Các nhà đã ngả bài ra cả rồi. Mình chờ mỗi cây lọt khe, cây cuối cùng chưa lật. Mình hồi hộp... Bỗng điện thoại reo vang. Vợ mình gọi, chuông đổ rất dài lúc nửa đêm. Thôi nghe đã, rồi bốc sau, vội gì, cây cuối cùng là của mình mà. Vợ reo lên trong máy, còn hơn tin báo tiệp: “Anh ơi, thằng Totti lẫy rồi. Lẫy rồi nhé!”. Mình hỏi lại, sao em biết? Vợ bảo: “Mẹ nó vừa gửi mấy đoạn clip nó lẫy qua viber cho em”. “Chuyển tiếp ngay sang cho anh để anh xem”. Mình tắt máy, với tay bốc con bài. Trời ạ, đúng phoóc khe hẹp nhé, gà to nhé. Mình ngả người, mãn nguyện, bảo, nhờ các ông đếm hộ con gà, rồi thu dọn giúp tôi, để tôi xem cái clip cháu tôi lẫy đã. Xem, còn sướng hơn bắt được gà to…
Sáng sớm hôm sau đến Hội Nhà văn, ngồi với Phó Chủ tịch Thiều bàn mấy kế hoạch, muốn ông bạn ấy cùng hợp tác. Mình vừa nói xong, thì điện thoại reo. Trong máy hiện lên danh bạ “Ông ngoại Totti”. Mình nói với Thiều, ông ngoại gọi. Thiều bảo, ông nghe đi, chắc chuyện quan trọng đấy.
Ông ngoại, hơn tháng trước đây, bị cơn tai biến, giờ vẫn đang điều trị tích cực, thế mà gọi điện thoại cho mình là phải có chuyện quan trọng rồi. Mình nghe máy, tiếng ông ngoại rổn rảng: “Ông nội ơi, Đại ca lẫy được rồi nhé, lúc gần nửa đêm hôm qua đấy”. Mình quên chuyện đang bàn với VIP Thiều, để nói chuyện một thôi dài với ông ngoại Totti về chuyện nó biết lẫy đã…
Với nhà mình, chỉ là chuyện cháu nội biết lẫy thôi, thế mà còn hơn cả tin báo tiệp quốc gia đấy!
Con hơn cha rồi
Bà nội nhận được cuộc gọi của con dâu, nghe chuyện xong rồi gọi ngay, thông tin với ông nội: “Totti bắt đầu đi lớp học rồi nhé. Totti ngoan lắm! Thích đi học lắm”.
Mình làm việc, họp hành, cố thu xếp để về sớm, nghe bà nội kể chi tiết hơn.
Bà nội kể: Lớp có anh gần hai tuổi, gọi là Putin (chả nhớ anh ấy tên khai sinh là gì, nhưng chắc bố mẹ anh ấy mê chính trị gia này nên chọn tên thường gọi của con là như thế). Putin tranh suất nằm cạnh và ôm lấy bạn mới Totti, trò chuyện, âu yếm. Anh ấy là chính trị gia nổi tiếng, vừa tái đắc cử, sẽ làm nguyên thủ ít nhất là một phần tư thế kỷ, yêu quý ngôi sao bóng đá, lành và đúng quá rồi.
Một anh khác, tên Bình (chắc bắp là Tập Cận Bình, mới chỉ đạo sửa hiến pháp, chắc sẽ làm Chủ tịch nước trọn đời) thì cứ xun xoe cạnh Putin và Totti.
Buổi sáng, Bình thấy Totti vào lớp, thì reo lên: “Đại ca đến rồi!”. Chiều, vừa thoáng bóng mẹ Totti đến đón, thì hô: “Mẹ Đại ca đến rồi!”.
Totti đi lớp lúc 4 tháng rưỡi. Thế nghĩa là lập nên kỷ lục mới, con hơn cha thế nào cũng phúc lớn, vì bố Ti của Totti đi lớp lúc 9 tháng, chú Gấu của Totti đi lớp lúc 10 tháng tuổi.
Chủ nhật, ông nội và Totti thành đôi bạn tâm tình, cùng nằm tâm đắc đọc và chia sẻ “trước tác” về thế giới quanh ta, về mối quan hệ vừa thân ái vừa cạnh tranh khốc liệt giữa các loài vật trong rừng xanh…
Đấy là triết học cuộc đời nhập môn cho Totti đó!
Bé Totti
