Chúng ta chính là người quyết định cuộc sống của bản thân mình, đó chính là điều mà nhà văn Stephen Covey - một trong 25 người Mỹ có ảnh hưởng nhất của tạp chí Time khẳng định trong quy tắc 90/10.
Ông là người đã dành cả cuộc đời để chứng minh con người hoàn toàn có thể kiểm soát vận mệnh đời mình bằng những thay đổi đơn giản.
Nguyên tắc 90/10 là gì?
10% cuộc sống của bạn được tạo hình thành bởi những điều đang xảy ra với bạn. Chúng ta không thể ngăn cánh cửa bị hỏng, tắc đường hay xe thủng xăm vì đi phải đinh. Đó là những việc xảy ra ngẫu nhiên trong cuộc đời mà chúng ta không thể kiểm soát được.
90% cuộc sống được quyết định bởi cách bạn phản ứng trước các tình huống trên. Cách bạn xử lý vấn đề sẽ quyết định 90% còn lại.
Hãy hiểu một cách đơn giản thông qua ví dụ này:
Bạn đang cùng gia đình ăn sáng. Con gái bạn bỗng làm đổ tách cà phê vào chiếc áo sơ mi mà bạn đang mặc. Bạn không thể kiểm soát điều vừa mới xảy ra. Chuyện xảy ra tiếp theo được quyết định bởi cách bạn phản ứng, xử lý tình huống.
Bạn tức giận, quát con gái và mắng vợ vì đã bất cẩn khi để cốc cà phê quá gần mép bàn. Bạn vội vàng vào thay chiếc áo khác và khi quay lại bàn ăn, bạn nhận ra con gái vẫn đang khóc và chưa ăn sáng xong, sách vở cũng chưa sẵn sàng để đi học.
Kết quả là, con gái bạn không kịp chuyến xe bus đi học. Vợ vội đi làm cho kịp giờ và bạn phải đưa con đến trường. Bạn cũng muộn giờ làm dù đã lái xe rất vội.
Ngày làm việc của bạn bắt đầu một cách thật tệ và cứ thế tiếp diễn, càng lúc càng có vẻ tồi tệ hơn. Bạn mong cho mau đến hết giờ làm và khi về đến nhà, bạn cảm thấy có điều gì đó xa cách trong mối quan hệ của bạn với vợ và con gái.
Vì sao ngày của bạn lại trở nên tồi tệ vậy?
A. Vì con gái bạn làm đổ cà phê.
B. Vì con gái bạn lỡ chuyến xe bus nên bạn phải đưa con đi học.
C. Vì tắc đường nên bạn muộn giờ làm.
D. Cách bạn phản ứng khi con gái làm đổ cà phê đã dẫn đến hàng loạt sự việc khó chịu tiếp theo.
Câu trả lời chính xác là D. Chính bạn đã khiến ngày của mình trở nên tệ hại. Việc con gái làm đổ cà phê bạn không thể ngăn lại nhưng bạn hoàn toàn có thể thay đổi cách phản ứng sau đó.
Mọi chuyện sẽ khác nếu như...
Khi cà phê làm bẩn áo sơ mi của bạn và con gái sắp khóc, bạn có thể nói một cách nhẹ nhàng: "Không sao đâu con. Lần sau con nhớ cẩn thận hơn nhé". Bạn lấy khăn lau đi chỗ bẩn, vào phòng ngủ để thay chiếc áo khác và chuẩn bị những giấy tờ cần thiết cho công việc rồi quay lại phòng ăn.
Qua cửa sổ, bạn nhìn con gái đã lên xe bus đến trường. Bạn hôn vợ trước khi đi làm rồi lên xe và chẳng gặp phải tắc đường. Bạn thậm chí còn đến công ty sớm hơn 5 phút.
Hai diễn biến khác nhau cho cùng một câu chuyện. Giờ thì bạn đã hiểu cách phản ứng của bạn ảnh hưởng thế nào đến những sự việc xảy ra trong cuộc sống.
Tất nhiên, ai cũng có thể đổ lỗi cho người khác về những rắc rối mà họ gặp phải, nhưng phàn nàn về mọi thứ liệu có ích gì?
Hai diễn biến khác nhau cho cùng một sự việc. Hãy nhớ rằng, cách bạn phản ứng với 10% sự việc xảy ra ngẫu nhiên sẽ quyết định 90% các sự việc còn lại trong cuộc sống của bạn.
Chuyến bay bị hoãn, lịch trình của bạn bỗng phải thay đổi, thậm chí có việc phải hủy. Điều này không phải lỗi của nhân viên sân bay và thay vì bực bội, bạn có thể sử dụng quãng thời gian chờ đợi để đọc sách hay trò chuyện với những hành khách khác.
Bạn đang đi trên cao tốc và có ai đó muốn vượt lên? Hãy để họ vượt vì nhanh chậm vài giây không có ý nghĩa gì.
Nguyên tắc 90/10 sẽ giúp bạn vượt qua mọi biến cố trong cuộc sống và nhận ra rằng, mọi chuyện không tệ như ta vẫn tưởng.