Người dân vùng biển Thanh Hóa vào mùa thu hoạch sứa biển. Ảnh: coto
Về Thanh Hóa những ngày cuối tháng 3 mới thấy hết không khí khẩn trương, nhộn nhịp mỗi khi tàu, thuyền về bến bởi đây là thời điểm “chính vụ” đánh bắt sứa – loại hải sản mà bà con nơi này ưu ái gọi tên là “vàng trắng”, là “lộc biển”.
Mỗi vụ sứa có thể đem về cho ngư dân Thanh Hóa hàng trăm triệu đồng. Nghề khai thác sứa đang trở thành nghề chính của ngư dân các địa phương ven biển ở xứ Thanh.
Khoảng hơn chục năm về trước, mùa sứa nổi (khoảng từ sau Tết nguyên đán đến cuối tháng 3 âm lịch hàng năm) là mùa buồn của bà con ngư dân, bởi sứa nổi đồng nghĩa với việc lượng cá đánh bắt được ít đi.
Nhưng chục năm trở lại đây, mùa sứa nổi lại chính là thời điểm ngư dân Thanh Hóa chuẩn bị ngư lưới cụ, vươn khơi bám biển để thu hoạch sứa.
Không như các loại hải sản khác phải đánh bắt xa bờ, đánh sứa chỉ cần đánh ven bờ, việc đầu tư ngư lưới cụ đánh bắt sứa lại đơn giản, ít tốn kém hơn so với các nghề chài lưới khác nhưng mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Hiện, ngư dân các vùng biển Thanh Hóa thường ra biển đánh bắt sứa trên những chiếc bè mảng được kết bằng luồng và xốp, chạy máy công suất từ 30 - 90CV. Mỗi bè đi đánh sứa thường có 2-3 người, bình quân mỗi ngày, một bè mảng đánh bắt được khoảng 300 - 800 con sứa, có thuyền đánh được 1.000 con.
Với giá sứa tươi trên thị trường trung bình khoảng 12.000-15.000đồng/con, mỗi ngày mỗi bè mảng có thể thu về từ 4-10 triệu đồng.
Nhờ hiệu quả mang lại từ con sứa, nhiều ngư dân đã đầu tư tàu công suất lớn, vươn khơi khai thác sứa tại các vùng biển Vân Đồn (Quảng Ninh), Cô Tô (Hải Phòng)... sứa khai thác được bán luôn trên biển cho đội tàu dịch vụ của tỉnh bạn.
Do vậy, nhiều tàu lớn ở các địa phương ven biển Thanh Hóa có những chuyến vươn khơi cả tháng trời, mang về thu nhập hàng trăm triệu đồng từ nghề khai thác sứa.
Anh Nguyễn Văn Trình (xã Hải Hòa, huyện Tĩnh Gia) cho biết: “Đang là chính vụ nên sứa rất to, có con nặng 20-25kg, đêm đến, sứa thường nổi lên mặt biển để kiếm thức ăn nên đây chính là thời khắc vàng để khai thác sứa. Chúng tôi chỉ cần tìm đúng luồng sứa đi ăn, thả lưới 2-3 tiếng đồng hồ là có thể thu lưới để vớt sứa lên thuyền, để mỗi chuyến thuyền về lại ăm ắp quà của biển".
Ngoài đánh bắt, nghề thu mua chế biến sứa biển đang dần trở thành nghề hái ra tiền của rất nhiều người dân ở các vùng biển Thanh Hóa.
Tại xã Hoằng Trường (huyện Hoằng Hóa), nơi thu mua, chế biến sứa biển xuất khẩu lớn nhất tỉnh Thanh Hóa hiện có 11 cơ sở chế biến sứa được đầu tư quy mô lớn và hàng chục cơ sở chế biến có quy mô nhỏ hơn đang tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương.
Anh Lê Phạm Thảo, chủ cơ sở thu mua, chế biến sứa biển ở xã Hoằng Trường, Hoằng Hóa cho biết: “Mỗi ngày gia đình tôi thu mua khoảng trên 20 tấn sứa. Cơ sở chế biến sứa của gia đình tôi có khoảng 15-20 nhân công làm việc, mức lương 5-6 triệu đồng/tháng/người. Nếu trừ hết các khoản chi phí, thuê nhân công, mỗi mùa sứa kéo dài 3-4 tháng, gia đình thu về bình quân 300 triệu đồng.”
Mấy năm nay, sứa biển được giá, vì thế ngư dân Thanh Hóa tạm gác lại nỗi lo không có đầu ra cho các sản phẩm từ sứa.
Các sản phẩm chế biến từ sứa đang dần trở thành món ẩm thực đặc trưng của xứ Thanh mỗi mùa du lịch. Sứa vùng biển Thanh Hóa còn được đóng gói ghi nhãn, thương hiệu, xuất đi các nước như: Trung Quốc, Lào, Thái Lan…
Hiện nay, để khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản này, ngành thủy sản Thanh Hóa đã phối hợp với chính quyền các địa phương ven biển khuyến cáo ngư dân và các cơ sở chế biến giữ gìn vệ sinh môi trường trong thu hoạch, chế biến sứa, tránh gây ô nhiễm môi trường, nhất là đối với các bãi biển phục vụ khách du lịch như Hải Tiến (Hoằng Hóa), Hải Hòa (Tĩnh Gia), Sầm Sơn (Thị xã Sầm Sơn)...