Nội dung chương trình không đi theo lối mòn với giáo viên là thần đồng nổi tiếng người Mexico.
Hướng đi cho những thiên tài nhí
Nhắc đến Trường Đào tạo thần đồng Mexico (The Centro Educativo para Altas Capacidades, gọi tắt là Cepac), mọi người sẽ nhớ đến thần đồng Dafne Almazán, sinh năm 2002. Em là một trong những học viên đầu tiên tại trường Cepac và là người tiên phong giảng dạy chương trình dành riêng cho các thần đồng Mexico.
Năm 10 tuổi, Dafne Almazán theo học ngành Tâm lý học tại Học viện Công nghệ và Giáo dục Đại học Monterrey (ITESM). Sau 3 năm, em tốt nghiệp đại học và trở thành nhà tâm lý học trẻ nhất thế giới. Dafne được Forbes bình chọn là một trong những người phụ nữ quyền lực nhất Mexico.
Năm 2016, em lấy bằng thạc sĩ về giáo dục. Sang năm 2017, khi Cepac được thành lập, Dafne đăng ký theo học, là khoá học sinh đầu tiên của trường. Em tốt nghiệp 1 năm sau đó và trúng tuyển vào chương trình thạc sĩ tại Trường Đại học Harvard. Hoàn thành chương trình thạc sĩ trong thời gian ngắn, từ năm 2019, Dafne trở lại ngôi trường từng theo học để giảng dạy môn Tâm lý học.
Được thành lập tại miền Tây Mexico, Cepac cung cấp môi trường dành riêng cho những thiên tài nhí vớ chỉ số thông minh nằm ở mức cao. Các em có thể học hỏi bạn bè và phát triển tài năng cá nhân thông qua phương pháp giảng dạy khác thường.
Không giống như phần lớn trường phổ thông tại Mexico, chương trình học tại Cepac được thiết kế có tính thử thách, khả năng kích thích học tập dành riêng cho từng đối tượng học sinh. Julian Betancourt, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: “Mỗi học sinh cần một “dòng chảy” riêng, đưa các em đến những không gian tri thức rộng lớn hơn. Các em có thể kết nối với các trường đại học, người cố vấn xuất sắc”.
Cepac không có các phòng học, nơi học sinh được tập trung lại và ngồi gần như toàn bộ thời gian trong không gian này để nghe giảng. Thay vào đó, trường xây dựng nhiều phòng thí nghiệm, tổ chức các hội thảo về Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học và Nghệ thuật, dưới sự hỗ trợ của công nghệ. Học sinh sẽ tự trải nghiệm, tìm tòi và thu nạp kiến thức. Khi gặp vấn đề thực sự không thể giải quyết, các em sẽ nhờ đến sự trợ giúp của giáo viên.
Sau 5 năm hoạt động, Cepac đã liên kết với một số trường đại học và công cụ giáo dục Google for Education, thuộc tập đoàn Google, để đưa công nghệ vào lớp học. Nhờ có nền tảng trong lĩnh vực STEAM, học sinh của Cepac tiếp thu với tốc độ nhanh hơn bạn bè đồng trang lứa.
Tính đến năm 2019, Cepac đã giành được 50 giải thưởng trong các cuộc thi về Công nghệ, Toán học và Sáng tạo cấp quốc gia và quốc tế. Hơn 100 trẻ em và thanh, thiếu niên theo học tại trường có chỉ số IQ vượt mức trung bình.
Dù sở hữu thành tích đặc biệt ấn tượng, phần lớn trẻ tài năng có xu hướng bị cô lập, bị coi là khác thường hoặc lệch chuẩn. Hiệu trưởng Betancourt giải thích, chương trình giảng dạy cấp phổ thông dành cho số đông, là học sinh có trình độ học vấn ngang nhau và ở mức trung bình.
Trẻ tài năng, sở hữu trí thông minh cao hơn, học và ghi nhớ nhanh hơn nên cần được đầu tư nhiều hơn. Nếu không được kích thích bởi những kiến thức khó hơn, phần lớn sẽ cảm thấy bực bội hoặc mất hứng thú nhưng bè bạn, thầy cô lại tưởng rằng các em “khác người”.
Nhiều giáo viên có thể nhận biết trẻ tài năng giữa một lớp hơn 30 học sinh. Nhưng hệ thống giáo dục phổ thông không dành riêng cho nhóm này nên thầy cô khó có thể đáp ứng đủ nhu cầu kiến thức phát triển các dạng tài năng khác nhau. Ngược lại, Cepac được thành lập để giải quyết những rào cản này.
Cánh cửa mang theo hy vọng
Tại Mexico, theo số liệu thống kê của Cepac, trong 100 trẻ em, thanh thiếu niên thì có 3 trẻ sở hữu IQ cao, được gọi là có năng khiếu trí tuệ. Trong 10.000 trẻ tài năng, chỉ 15 em được theo học các cơ sở giáo dục dành riêng cho trẻ tài năng. Số còn lại có thể mãi mãi không thể phát huy khả năng của bản thân trong môi trường giáo dục phổ thông.
Milo Rodriguez, 14 tuổi, đang theo học chương trình lớp 12 tại Mexico do có năng khiếu thiên bẩm. Em có thể sử dụng thành thạo tiếng Đức, tiếng Trung, tiếng Nhật và tiếng Anh.
Trước năm 2017, em theo học tại một ngôi trường cấp 2 địa phương. Tại đây, em thường xuyên bị giáo viên khiển trách vì đặt quá nhiều câu hỏi mang tính chất vấn về tài liệu học. Điều này khiến em chán nản, căng thẳng và mệt mỏi.
Rodriguez bày tỏ: Mọi chuyện dần thay đổi khi em được xác định là có năng khiếu và theo học tại Cepac. Thầy cô không xem em như một đứa trẻ mà là người trưởng thành trong mối quan hệ bình đẳng. Giáo viên không phải là người truyền đạt kiến thức mà chỉ là người chia sẻ, trao đổi và khuyến khích học sinh khám phá cuộc sống.
Giáo viên Juan Francisco Flores nhận xét, chìa khoá để giảng dạy trẻ năng khiếu là khuyến khích học tập và tôn trọng mọi ý tưởng cũng như hành động của các em. Khi gặp một bài toán khó, thầy cô không đưa ra đáp án mà đặt câu hỏi gợi ý để học sinh tự tìm ra câu trả lời.
Một lớp học tại Cepac thường có 1 - 3 trẻ năng khiếu. Phụ huynh phải cùng tham gia với nhà trường để giám sát, đánh giá việc học tập của con, từ đó cùng nhau thảo luận những phương pháp giảng dạy phù hợp.
