Nhạc Lam Phương có sức lan toả rộng rãi tới khắp mọi tầng lớp trong xã hội vì ông hay viết về thân phận con người, những tầng lớp cùng khổ, về tình yêu, tình mẫu tử và quê hương. Một trong những ca khúc đánh dấu bước ngoặt lớn trong sự nghiệp của Lam Phương, đó là Kiếp nghèo.
Tác phẩm được viết vào thời gian đầu trong sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ Lam Phương. Bài hát được sáng tác vào giữa năm 1954, những cơn mưa Sài Gòn trĩu nặng phủ kín phố phường.
Cố nhạc sĩ Lam Phương từng nói, những bài hát đầu đời được ông sáng tác khi “tâm hồn còn trong trắng”, trong số đó, bài Kiếp nghèo được sáng tác từ tâm thế của cậu học sinh nhà nghèo, viết nhạc để kiếm tiền đi học.
Tuy nhiên, điều bất ngờ là bài Kiếp nghèo lại giúp ông kiếm được tiền cho một cuộc sống “dễ thở” hơn.
Vào năm 1954, Lam Phương lúc đó đang ở Sài Gòn cùng với bác ruột ở đường Đinh Công Tráng, khi hay tin mẹ cùng các em bán đất ở quê lên sống cùng, ông đã quyết định nhanh chóng thuê một căn nhà nhỏ tồi tàn ở hẻm Vạn Chài thông ra đường Paul Bert (Nay là Trần Quang Khải).
Thời đó, khu Đakao, Vạn Chài nơi ông thuê trọ là xóm ngụ cư của dân biển tứ xứ, được nhắc đến như một xóm ổ chuột phức tạp...
Một lần, khu Đakao bị ngập úng nặng nề, khi ấy Lam Phương phờ phạc người, đạp xe về xóm trọ, thấy trước hiên nhà, má mình đang loay hoay hứng nước mưa. Căn gác ọp ẹp hiện ra trước mắt những người nhạc sĩ trẻ tuổi như một cảnh sống tối tăm của những phần đời mong manh, trôi nổi.
Ca khúc Kiếp Nghèo cũng được ra đời từ đó: “Đường về đêm nay vắng tanh/Rạt rào hạt mưa rớt nhanh/Lạnh lùng mưa xuyên áo tơi/Mưa chẳng yêu kiếp sống mong manh…”.
“Kiếp Nghèo” cũng chính là tiếng lòng thật sự của nhạc sĩ Lam Phương thời điểm đó. Ông sáng tác bài này năm ông 17 tuổi vẫn còn đi học và thiếu thốn rất nhiều, nên đã cố gắng viết nhạc để kiếm tiền trang trải cho việc học.
Ca khúc Kiếp Nghèo cũng chính là dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp âm nhạc đề từ đó cho ra đời hàng loạt những tình ca bất hủ và cũng là ca khúc đã giúp ông “dễ thở” hơn trong hoàn cảnh nghèo túng trước đó.
Tại Việt Nam, đã có nhiều ca sĩ nổi tiếng chọn ca khúc này để thể hiện trên sân khấu như: Anh Thơ, Như Quỳnh, Lệ Quyên, Thanh Tuyền,…
Như Quỳnh hát "Kiếp nghèo"; sáng tác: Lam Phương. Nguồn video: Youtube.
