Đua nhau khuyến mãi
Những tháng cuối năm được coi là “mùa kinh doanh” của các doanh nghiệp và cá nhân, do vậy nhu cầu vay vốn ngân hàng cũng tăng lên. Thời điểm này các ngân hàng thương mại buộc phải điều chỉnh tăng lãi suất huy động nhằm có thêm nguồn vốn để giải tỏa áp lực, cũng như giữ chân người gửi. Vì vậy, hiện các ngân hàng “đua nhau” tung ra chiêu khuyến mãi như: Tăng lãi suất ở tất cả kỳ hạn, hay gửi tiền nhận quà… nhằm hút khách hàng.
Khảo sát thị trường cho thấy, các ngân hàng đang cạnh tranh rất quyết liệt, đặc biệt là ngân hàng nhỏ, vốn kém yếu thế hơn trong việc cạnh tranh huy động tiết kiệm. Lãi suất huy động của hầu hết các ngân hàng đang tăng từ 0,2 – 0,3%/năm, đưa mức lãi suất trần lên 6,6 – 7,3% thậm chí là 8%/năm.
Cụ thể, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đang tăng lãi suất lên 0,2%/năm đối với một số kỳ hạn như: 4,3%/năm cho kỳ hạn 1 – 2 tháng; 6 tháng lên 5,5%/năm; 1 năm trở lên là 6,6%. Các kỳ hạn 3 – 9 tháng giữ nguyên ở mức 4,6% và 5,5%/năm. Còn Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank), lãi suất huy động kỳ hạn 1 – 2 tháng được điều chỉnh lên 0,2%/năm – so với trước lên 4,5%/năm. Ngoài ra, VietinBank cũng tăng ở một số kỳ hạn khác, 6 tháng 5,5%/năm; 3 tháng lên 4,8%/năm.
Nhiều ngân hàng khác cũng không đứng ngoài cuộc khi đồng loạt thay đổi biểu lãi suất huy động của mình, cùng các chương trình ưu đãi hấp dẫn cho khách hàng gửi tiền. Trong đó, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) tăng lãi suất kỳ hạn 12 – 36 từ 6,4%/năm lên 6,8%/năm. Ngân hàng TMCP Quốc tế (VIB) áp dụng lãi suất lên tới 7,3%/năm cho kỳ hạn 24 tháng. Ngoài ra, VIB còn “tung chiêu” khuyến mãi khi khách hàng gửi tiền từ 100 triệu đồng trở lên với kỳ hạn 6 tháng, sẽ được nhân đôi lãi suất tháng đầu. Hiện lãi suất tiền gửi của VIB 6 - 8 tháng từ 7,2 đến 7,3%/năm; 7,7%/năm cho kỳ hạn 36 tháng. Thậm chí, Ngân hàng TMCP Quốc dân (NCB) tăng mức lãi suất rất cao cho kỳ hạn 1 năm lên tới 8%...
Lãi suất cho vay có tăng?
Việc các ngân hàng “đua nhau” tăng lãi suất tiền gửi khiến nhiều người lo ngại về khả năng lãi suất cho vay sẽ sớm có một mặt bằng mới. TS Nguyễn Trí Hiếu - Chuyên gia tài chính – ngân hàng cho rằng, lãi suất tiền gửi tăng, khách hàng gửi tiền được hưởng lợi. Nhưng ngược lại, các doanh nghiệp đi vay sẽ gặp bất lợi, bởi lãi suất tiền gửi tăng, chắc lãi suất cho vay cũng sẽ phải tăng lên, khi đó càng tăng thêm gánh nặng cho họ.
Lãi suất huy động đang có nhiều biến động khiến không ít doanh nghiệp lo ngại các ngân hàng sẽ đẩy lãi suất cho vay lên và khi đó sẽ họ sẽ phải chịu thêm gánh nặng. Bởi một khi lãi suất huy động tăng sẽ gây áp lực lên lãi suất cho vay. Hiện tại vẫn chưa ngân hàng nào có dấu hiệu điều chỉnh tăng lãi suất cho vay, nhưng các chuyên gia cho rằng, có thể thời gian tới mặt bằng lãi suất cho vay sẽ thiết lập mốc mới.
Một lý do khác cũng đang tác động mạnh đến lãi suất của các ngân hàng hiện nay, chính là quy định trong Thông tư 06 của Ngân hàng Nhà nước. Theo đó, từ 1/1/2019 tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn sẽ giảm về còn 40% thay vì mức 45% như hiện nay, do đó các ngân hàng sẽ buộc phải tăng lãi suất ở các kỳ hạn này.
TS Hiếu cho rằng, 5% chênh lệch là tỷ trọng không nhỏ, do đó nguồn vốn cho vay trung và dài hạn sẽ bị hạn chế, đặc biệt là cho vay lĩnh bất động sản, chứng khoán, tiêu dùng… Đây cũng chính là lý do các ngân hàng phải đẩy lãi suất tiền gửi lên nhằm cơ cấu lại nguồn vốn để đáp ứng nhu cầu thanh khoản, đặc biệt là vào dịp cuối năm.
Ngoài ra, yếu tố tỷ giá cũng đang gây áp lực mạnh lên lãi suất cho vay. Tỷ giá đang tăng khá cao. Hơn nữa, việc Cục Dữ trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể sẽ tiếp tục điều chỉnh tăng lãi suất USD, khi đó lãi xuất VNĐ cũng phải tăng ở mức tương ứng để duy trì chênh lệch lãi suất giữa USD và VNĐ. Bởi khi tỷ giá tăng cao, lãi suất huy động lại không tăng ở mức hấp dẫn, có thể mọi người sẽ rút hết VNĐ để mua USD, khi đó các ngân hàng sẽ gặp khó khăn…
