Nhiều chiêu trò quảng cáo nhắm vào giới trẻ
Thuốc lá điện tử với nhiều mẫu mã nhỏ gọn, bắt mắt, mùi hương hấp dẫn, giá thành lại không quá cao đã đánh trúng vào tâm lý thích thể hiện cái tôi của “tuổi mới lớn”. Theo bác sĩ Đinh Thị Hải Yến, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC), thuốc lá điện tử không hề kém độc so với thuốc lá thông thường.
Các công ty sản xuất thuốc lá điện tử đã có những chiêu trò quảng cáo rất tinh vi để thu hút người mua. Đặc biệt, các công ty này chi khoản tiền khổng lồ cho việc nghiên cứu kỹ lưỡng, từ việc thiết kế sản phẩm thuốc lá điện tử hấp dẫn cho đến các chiến dịch quảng cáo, tiếp thị nhằm thu hút giới trẻ.
Bác sĩ Đinh Thị Hải Yến thông tin, sản phẩm thuốc lá điện tử với nhiều kiểu dáng thiết kế “sành điệu”, kết hợp nhiều tính năng sử dụng tiện lợi, hương vị mới lạ làm cho giới trẻ coi nhẹ các rủi ro đối với sức khỏe.
Mặt khác các công ty còn quảng cáo sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) là sản phẩm thay thế ít tác hại hơn so với các loại thuốc lá thông thường.
Đồng thời các công ty cũng tài trợ cho người nổi tiếng, người có ảnh hưởng trên mạng xã hội để giới thiệu sản phẩm thuốc lá mới cho thanh niên, thậm chí còn tiếp thị gián tiếp trong các tác phẩm điện ảnh với các thông điệp tinh vi…
“Những chiêu trò tinh vi trên khiến người trẻ nghĩ thuốc lá điện tử là hàng công nghệ với thiết kế thời trang đầy sức hấp dẫn, thay thế an toàn cho thuốc lá truyền thống, vì chứa ít nicotine, ít chất độc, có mùi hương dễ chịu, không hôi, không ám mùi... Nhưng sự thật là với thuốc lá điện tử, người hút thuốc dễ bị gây nghiện và tăng nguy cơ bắt đầu sử dụng thuốc lá thông thường”, bác sĩ Đinh Thị Hải Yến khẳng định.
Còn theo bác sĩ Trần Thị Thúy Tường, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp - Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, các hoạt động mua bán thuốc lá điện tử ngày nay vẫn chưa được cơ quan kiểm duyệt quan tâm đúng mức nên người bán vẫn có thể pha trộn tùy thích.
Trong khi đó ở lứa tuổi học sinh, do thể chất đang phát triển nên khả năng gây tác hại của thuốc lá điện tử còn nhiều hơn so với người trưởng thành. Nguy hiểm hơn, lứa tuổi này lại có tâm lý thích khám phá những điều mới lạ, hay tò mò nên càng dễ bị sa lầy.
Nếu hút trong thời gian dài, các em sẽ giảm đi sự chú ý, thay đổi tính cách và có nhiều hành động thất thường, trong đó ảnh hưởng nhiều nhất chính là suy giảm khả năng học tập.
Nhiều trang Facebook quảng cáo về sản phẩm thuốc lá điện tử với nhiều mẫu mã. |
Nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi
Hiện nay, việc học sinh có trong tay một sản phẩm thuốc lá điện tử không khó, khi các trang mạng quảng bá rầm rộ với giá thành lại rất rẻ. Tại TPHCM, thời gian qua các trường phổ thông luôn quan tâm đến công tác tuyên truyền phòng chống tác hại của thuốc lá nói chung, thuốc lá thế hệ mới nói riêng nhằm nâng cao nhận thức cho học sinh. Đặc biệt, cùng với việc nâng cao nhận thức cho học sinh, các trường đều có những quy định xử lý nghiêm nếu các em vi phạm.
Theo hiệu trưởng một trường THPT tại Quận 11, TPHCM, bộ phận giám thị cũng như hệ thống camera luôn giám sát chặt chẽ hoạt động của học sinh trong trường.
Ngoài ra nhà trường đã phối hợp với lực lượng công an tuyên truyền đến toàn thể học sinh về tác hại của thuốc lá điện tử, đồng thời đưa ra các quy định trừ điểm thi đua, tuy nhiên vẫn có học sinh cố tình vi phạm.
Từ đầu năm học đến nay, các thầy cô đã phát hiện 4 trường hợp vi phạm hút thuốc lá và thuốc lá điện tử. Với những em này nhà trường đã trừ điểm thi đua theo quy định, đồng thời ban giám hiệu đã mời phụ huynh lên làm việc và yêu cầu học sinh viết bản cam kết không vi phạm.
“Thực tế, trong nhà trường, chúng tôi làm mọi biện pháp ngăn chặn học sinh hút thuốc lá điện tử. Nhưng bước ra khỏi cổng trường thì các em vẫn thản nhiên sử dụng. Vì vậy để ngăn chặn học sinh hút thuốc lá và thuốc lá điện tử cần có sự phối hợp của gia đình cũng như sự vào cuộc đồng bộ của các cơ quan chức năng”, vị hiệu trưởng này bày tỏ.
Ở góc độ quản lý, ông Dương Trí Dũng - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM cho hay, hiện nay, trong các chương trình giáo dục chính khóa cũng như ngoại khóa, các trường đã và đang làm rất tốt công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử trong trường học. Từ đó đã giúp người dạy và người học nhận thấy được những hệ lụy khôn lường khi người trẻ sử dụng các sản phẩm này.
Bà Cao Thị Thiên Phúc, Trưởng phòng Chính trị tư tưởng (Sở GD&ĐT TPHCM) cho biết, từ ngày 22/11 đến 11/12/2023, sở phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM tổ chức tập huấn về công tác phòng, chống thuốc lá trong trường học trên địa bàn.
Theo đó đối tượng được tập huấn gồm có 500 giáo viên và 2.400 học sinh, học viên các trường THPT, Trung tâm Giáo dục thường xuyên, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên.
Bà Phúc chia sẻ: “Điểm mới của năm nay là đối tượng tham gia tập huấn không chỉ có các cán bộ quản lý, đội ngũ các thầy, cô giáo mà còn mở rộng tới học sinh. Sự tương tác trực tiếp sẽ giúp các em biết, hiểu và tự phòng tránh. Tôi mong rằng các em tham dự tập huấn sẽ là nhân tố nòng cốt trong việc tuyên truyền đối với bạn bè về việc phòng chống tác hại của thuốc lá nói chung và thuốc lá thế hệ mới nói riêng”.
Em Trần Quang Minh, học sinh lớp 10 - Trường THPT Lê Quý Đôn (Quận 3, TPHCM) chia sẻ: “Tham gia các hoạt động tuyên truyền về phòng, chống thuốc lá và cũng như tiếp nhận sự quan tâm, giáo dục của thầy cô, em ý thức được việc hút thuốc lá là hành vi không tốt.
Thực tế hút thuốc lá điện tử không chứng minh được đẳng cấp mà sẽ hủy diệt chính sức khỏe của mình. Vì vậy chúng ta cần có sự hiểu biết đúng đắn để không sử dụng, tạo nên trường học an toàn, không khói thuốc”.
“Thuốc lá điện tử có 15.000 loại hương vị. Các chất độc được tìm thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói. Vì vậy, thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh. Đến nay, đã có 32 quốc gia cấm thuốc lá điện tử, 79 quốc gia quy định quản lý thuốc lá điện tử rất chặt chẽ và 16 quốc gia cấm thuốc lá nung nóng. Tại Đông Nam Á, có 5 quốc gia đã cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng”, bác sĩ Đinh Thị Hải Yến thông tin.