Tướng Valery Zaluzhny từng là Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine từ năm 2021 cho đến tháng 2 năm nay, trước khi ông bị Tổng thống Vladimir Zelensky sa thải trên thực tế.
Mối quan hệ giữa Tổng thống Ukraine và cựu Tổng Tư lệnh được đồn đoán là không tốt đẹp từ lâu.
Nhưng động cơ chính của việc Tổng thống Ukraine sa thải tướng Zaluzhny là nỗ lực muộn màng nhằm hạ gục một đối thủ tiềm năng rất nguy hiểm.
Tuy nhiên, việc tướng Zaluzhny bị sa thải không giống như việc ông được cử làm Đại sứ Ukraine ở London.
Theo Ngoại trưởng Ukraine Dmitry Kuleba, một trong những lý do Tổng thống Zelensky chọn London làm nơi điều tướng Zaluzhny là bởi vì thủ đô của Anh có nhiều đại diện ngoại giao của Nam bán cầu, nơi nhìn chung không đứng về phía phương Tây và Ukraine, và phe cực hữu Ukraine, mà ông Zaluzhny đôi khi tỏ ra có thiện cảm và lòng nhân từ, bao gồm cả những người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng.
Tuy nhiên, tướng Zaluzhny đến thời điểm này vẫn chưa đến Vương quốc Anh.
Có những tin đồn không có căn cứ rằng, trên thực tế, ông đang bị quản thúc tại gia dưới một hình thức nào đó.
Một nguồn tin từ văn phòng tổng thống cho biết, cựu Tổng tư lệnh Các lực lượng vũ trang đã bị Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) bắt giữ.
Theo nguồn tin, vụ bắt giữ liên quan đến tình hình an ninh trong nước vì văn phòng tổng thống lo ngại có thể xảy ra một cuộc đảo chính.
Chánh văn phòng Tổng thống - Andriy Ermak được cho là đã yêu cầu SBU buộc ông Zaluzhny phải công khai đồng ý việc được bổ nhiệm làm đại sứ Ukraine tại Anh để ngăn chặn những tham vọng chính trị có thể có trong tương lai.
Mọi người có thể không bao giờ biết tại sao chính xác lại mất nhiều thời gian đến vậy để tiễn tướng Zaluzhny.
Một số nhà quan sát đã suy đoán rằng, phương Tây đang gây sức ép Tổng thống Zelensky: Đầu tiên, Kiev thông qua luật huy động mới để đưa thêm bia đỡ đạn của Ukraine vào cuộc chiến ủy nhiệm, sau đó Mỹ sẽ cấp 61 tỷ USD viện trợ, và để ông Zelensky đưa “kẻ thù” của mình đến London. Đây chỉ là tin đồn vào thời điểm này.
Tuy nhiên, mọi người đều biết một điều khác: Chưa đầy một tháng trước, Politico đã xuất bản một bài báo dài dựa trên những tuyên bố của các sĩ quan Ukraine ẩn danh thân cận với cựu tổng tư lệnh.
Điểm mấu chốt của chúng là tình hình quân sự của Ukraine đang rất tuyệt vọng và ngay cả việc giải phóng gói viện trợ của Mỹ - khi đó đang sa lầy ở Đồi Capitol và đối mặt với một tương lai không chắc chắn - cũng sẽ không xoay chuyển được tình thế.
Như một trong số họ đã nói, “không có gì có thể giúp Ukraine bây giờ vì không có công nghệ thực sự nào có thể bù đắp cho Ukraine về số lượng quân lớn mà Nga có thể sẽ tấn công chúng tôi. Chúng tôi không có những công nghệ đó và phương Tây cũng không có đủ số lượng”.
Những người khác thừa nhận sự tinh vi và khả năng thích ứng của Nga, và nói rõ rằng, cuộc khủng hoảng ở Ukraine không chỉ mang tính quân sự mà còn cả chính trị.
Vào thời điểm đó, việc nhấn mạnh đến nỗi đau khổ của Ukraine tất nhiên được nhìn nhận ở khắp đất nước, vì nó giúp thuyết phục Mỹ và các nước khác tiếp tục viện trợ thêm.
Vậy bài báo Politico đó thực sự nói về cái gì?
Trong mọi trường hợp, bài báo đã tiết lộ là hai điều quan trọng: Tướng Zaluzhny không những không suy sụp mà ông ấy còn có nhiều bạn. Và bạn của ông ấy vẫn có mối quan hệ tốt ở phương Tây. Có lẽ đó là ý nghĩa thực sự?
Và theo các chuyên gia, điểm mấu chốt cuối cùng: Tổng thống Zelensky không có cách nào thực sự ngăn chặn tham vọng của tướng Zaluzhny. Ông Zaluzhny rất đáng gờm ở Ukraine và bất cứ nơi nào khác.
Tổng thống có thể cố gắng gạt ông ta ra ngoài, nhưng ngay cả khi ông Zelensky làm vậy, vị tướng đầy tham vọng và được lòng dân vẫn có vai trò rất lớn.