Đột phá đổi mới công tác thi, kiểm tra, đánh giá
Tỷ lệ tốt nghiệp của hệ THPT là 99,02% (tăng 0,05% so với năm 2013), trong đó đỗ loại khá, giỏi đạt 23,33% (tăng 5,48%),
Tỷ lệ tốt nghiệp của hệ GDTX là 89,01% (tăng 10,93% so với năm 2013), trong đó đỗ loại khá, giỏi đạt 3,9% (tăng 0,06%).
Ngành Giáo dục tiếp tục đổi mới công tác tổ chức thi tốt nghiệp THPT theo hướng tăng cường giao quyền chủ động trên cơ sở nâng cao tinh thần tự chủ và chịu trách nhiệm của các sở GD&ĐT; tạo cơ chế giám sát của xã hội đối với các thành viên của Hội đồng coi thi đã triển khai có kết quả ở các năm 2012, 2013, năm 2014.
Bộ GD&ĐT đã thực hiện đổi mới công tác thi tốt nghiệp THPT: Học sinh thi quốc gia 4 môn gồm 2 môn bắt buộc (Toán, Ngữ văn) và 2 môn do học sinh tự chọn trong số các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý và Ngoại ngữ; phối hợp sử dụng kết quả học tập lớp 12 với trọng số 50% và kết quả thi 4 môn với trọng số 50% để xét công nhận tốt nghiệp;
Đề thi tốt nghiệp THPT năm nay tăng cường sử dụng các câu hỏi mở, yêu cầu vận dụng kiến thức tổng hợp; môn Ngữ văn có phần đọc hiểu và làm văn, môn Ngoại ngữ có phần thi viết và trắc nghiệm.
Việc học sinh được tự chọn môn thi cùng với những đổi mới trong cách ra đề thi theo hướng đánh giá năng lực, tăng yêu cầu vận dụng kiến thức gắn với các vấn đề thực tiễn, tạo điều kiện để học sinh thể hiện tình cảm, tư duy riêng đã tạo hứng thú cho học sinh trong học tập và làm bài thi;
Cùng đó, việc sử dụng kết quả học tập lớp 12 để tính điểm công nhận tốt nghiệp đã có tác động dụng khắc phục được tình trạng học đối phó, học lệch. Các vi phạm của thí sinh trong kỳ thi đã giảm rất nhiều. Tỷ lệ các bài thi đạt điểm trung bình trở lên ở các môn thi đạt khoảng 80%.
 |
| Cả 5 học sinh dự thi Olympic Vật lí quốc tế năm 2014 đều đoạt huy chương trong đó có 3 huy chương Vàng và 2 huy chương Bạc |
Dấu ấn học sinh Việt Nam trên đấu trường tri thức thế giới
Năm học vừa qua, giáo dục Việt Nam đã tham gia các chương trình đánh giá quốc tế về kết quả học tập của học sinh. Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) công bố kết quả kỳ thi PISA chu kỳ 2012.
Theo đó, Việt Nam đứng trong nhóm 20 nước có điểm chuẩn các lĩnh vực cao nhất và cao hơn điểm trung bình của OECD (Lĩnh vực toán học, Việt Nam đứng thứ 17/65; lĩnh vực đọc hiểu đứng thứ 19/65; lĩnh vực khoa học đứng thứ 8/65). Kỳ khảo sát thử nghiệm PISA 2015 vào tháng 4/2014 đã diễn ra trên 28 cơ sở giáo dục.
Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo tiếp tục triển khai đổi mới công tác tổ chức tuyển sinh vào trường chuyên với việc bổ sung thêm nội dung đánh giá qua các chỉ số thông minh, chỉ số cảm xúc, chỉ số vượt khó... đã tuyển chọn được những học sinh có năng lực học tập theo học các lớp chuyên; đổi mới mạnh mẽ mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học nên chất lượng giáo dục ở các trường chuyên, khối chuyên được nâng cao.
Công tác bồi dưỡng, thi học sinh giỏi quốc gia và tuyển chọn thi quốc tế tiếp tục được cải tiến nên các đội tuyển học sinh Việt Nam tham gia thi Olympic khu vực và quốc tế năm 2014 các môn tiếp tục đạt thành tích xuất sắc.
Bộ GD&ĐT chủ động phối hợp với các bộ, ngành và các tổ chức quốc tế chuẩn bị chu đáo các điều kiện để tổ chức thành công Olympic Hóa học lần thứ 46 tại Việt Nam năm 2014 (IChO 2014) từ ngày 21-29/7/2014 ở Hà Nội.
Nhà trường được giao quyền, giáo viên được chủ động
Lạng Sơn vận động "Mỗi giáo viên khá, giỏi giúp đỡ ít nhất 1 đồng nghiệp phát triển", "Mỗi giáo viên giúp đỡ ít nhất 2 học sinh tiến bộ"; Thái Nguyên "Mỗi giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục thực hiện một đổi mới trong phương pháp dạy học và quản lý; mỗi trường có một kế hoạch cụ thể về đổi mới phương pháp dạy học"; Lào Cai vận động "Thầy giúp thầy, trò giúp trò, trường giúp trường, phòng giúp phòng".
Bộ GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các sở GD&ĐT giao quyền cho nhà trường và giáo viên chủ động xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng tinh giản nội dung dạy học, xây dựng các chủ đề dạy học tích hợp, liên môn;
Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học tích cực phù hợp với đối tượng và điều kiện dạy học nhằm phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh;
Tăng cường các hoạt động giáo dục giúp học sinh vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết các vấn đề thực tiễn; tiếp tục đổi mới nội dung và hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh.
Các Sở GD&ĐT đã tăng cường chỉ đạo có hiệu quả nhiều giải pháp để tiếp tục giảm tỷ lệ học sinh yếu, tăng tỷ lệ học sinh khá, giỏi.
Bộ GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các sở GD&ĐT hướng dẫn giáo viên tích hợp có hiệu quả các nội dung giáo dục vào các môn học, hoạt động giáo dục.
Giáo dục môi trường, tích hợp nội dung sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, giáo dục về đa dạng sinh học và bảo tồn thiên nhiên, giáo dục kĩ năng sống trong một số môn học và hoạt động ngoài giờ lên lớp, giáo dục hướng nghiệp, Giáo dục về biên giới, biển đảo…
Đồng thời, Bộ giao các Sở GD&ĐT chủ động thực hiện nội dung giáo dục địa phương. Tổ chức lựa chọn, xây dựng chương trình, biên soạn bộ tài liệu về nội dung giáo dục địa phương các môn Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý... bám sát yêu cầu từng giai đoạn phát triển của đất nước.
 |
| Lớp học VNEN tại Trường Tiểu học Đằng Lâm (quận Hải An, Hải Phòng) |
Thúc đẩy đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp học
Về đổi mới phương pháp và hình thức giáo dục/dạy học, năm học vừa qua, Bộ đã tiếp tục chỉ đạo áp dụng chọn lọc các mô hình và phương pháp, hình thức dạy học tiên tiến như:
Mô hình trường học mới (VNEN) được triển khai ở 63/63 tỉnh/thành phố bước đầu đạt kết quả tốt với 1447 trường, năm học này mở rộng áp dụng thêm ở 257 trường;
Triển khai phương pháp “Bàn tay nặn bột” ở 350 trường tiểu học của 63 tỉnh/ thành và 120 trường THCS của 12 tỉnh/thành phố.
Cùng đó, mở rộng sử dụng giải pháp dạy tiếng Việt cho học sinh lớp 1 của Trung tâm Công nghệ giáo dục, đã triển khai thí điểm thành công ở 34 tỉnh với 2.392 trường.
Các địa phương, cơ sở giáo dục đều tăng cường các hình thức, phương pháp giáo dục toàn diện trong và ngoài nhà trường; tạo nhiều sân chơi trí tuệ cho học sinh như: Giải toán trên mạng (Violympic); Tiếng Anh trên mạng (IOE); Tài năng tiếng Anh (OTE); vận dụng kiến thức liên môn giải quyết các vấn đề thực tiễn; Robotic;…
Đặc biệt, việc tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học đạt kết quả tốt, có ý nghĩa và tác dụng thúc đẩy đổi mới hình thức tổ chức và phương pháp dạy học, đã tạo mối liên thông, liên kết giữa giáo dục phổ thông với giáo dục đại học và các cơ sở nghiên cứu.
Tích cực cải thiện các điều kiện đảm bảo chất lượng
Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo các địa phương tăng cường các giải pháp giữ vững kết quả và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi; triển khai các biện pháp tích cực để duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục trung học cơ sở, đảm bảo tính bền vững và chất lượng công tác phổ cập giáo dục;
Có 63/63 tỉnh, thành phố đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi, trong đó có 7 tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi mức độ 2 (Thái Bình, Bắc Ninh, Nam Định, Hải Dương, Hà Nam, Vĩnh Phúc, Hưng yên);
63/63 tỉnh, thành phố (100%), 635/635 (100%) đơn vị cấp huyện và 8970/8981 (99,88%) đơn vị cấp xã duy trì được kết quả phổ cập giáo dục trung học cơ sở.
Kết quả phổ cập THCS có 63/63 tỉnh, 100% đơn vị cấp huyện đạt chuẩn; 99,9% đơn vị cấp cấp xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS, tỉ lệ 15-18 có bằng tốt THCS là 89,5%.
Cùng đó, Bộ GD&ĐT tham mưu với Chính phủ ban hành Nghị định số 20/2014/NĐ-CP ngày 24/3/2014 về Phổ cập giáo dục, xóa mù chữ; hướng dẫn các cơ sở giáo dục triển khai hệ thống thông tin điện tử quản lý phổ cập giáo dục, xóa mù chữ.
Các địa phương đã tích cực cải thiện các điều kiện đảm bảo chất lượng, đặc biệt chất lượng giáo viên, cơ sở vật chất để triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Việc triển khai chương trình Tiếng Anh cho cấp tiểu học và lớp 6 THCS, lớp 10 THPT được thực hiện nghiêm túc, đúng tiến độ. Địa phương làm tốt là Thừa Thiên – Huế, Bến Tre, Long An, Thanh Hóa.
Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia năm 2014:
Có 2.148 thí sinh đoạt giải, đạt tỷ lệ 49,88%. Trong đó, Giải nhất 47; Giải nhì 437; Giải ba 799; Khuyến khích 865.
Kết quả thi học sinh quốc tế:
- Dự thi Olympic Vật lý châu Á: Cả 8 học sinh dự thi đều đạt giải, trong đó 01 Huy chương vàng, 4 Huy chương bạc, 2 Huy chương Đồng và 1 bằng khen;
- Dự thi Olympic Tin học châu Á: Cả 6 học sinh đều đoạt Huy chương Bạc;
- Thi Olympic Toán học Khu vực châu Á - Thái Bình Dương (APMOPS) năm 2014. Kết quả: 3/8 học sinh đạt huy chương Vàng (1 học sinh ở top 10 học sinh xuất sắc nhất và 2 em nằm trong top 40). Đây là lần thứ hai các thí sinh Việt Nam vinh dự có tên trong top 10 của Kỳ thi Olympic Toán học khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.
- Dự kỳ thi Olympic Tiếng Nga quốc tế năm 2014: Kết quả 5/5 học sinh đều đoạt giải có 3 huy chương Vàng và 2 huy chương Bạc.
- Dự Hội thi Khoa học và Kỹ thuật Quốc tế Intel ISEF 2014: đạt 2 giải Tư (chiếm 33% dự án đi dự thi): 01 dự án được giải đặc biệt do tổ chức Open Hearts của Ucraina trao tặng.
