Theo dự thảo Luật, đây là tập hợp dữ liệu về cơ sở giáo dục, nhà giáo, người học và các dữ liệu hành chính được hình thành trong quá trình tổ chức, hoạt động của hệ thống giáo dục quốc dân.
Thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục - đào tạo có giá trị pháp lý như văn bản giấy khi được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác thực điện tử theo quy định của Luật Giao dịch điện tử. Dự thảo Luật cũng quy định cụ thể trách nhiệm của Bộ GD&ĐT và các Bộ, cơ quan ngang Bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc này.
Có thể nói, đây là nhiệm vụ quan trọng của ngành Giáo dục thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục - đào tạo góp phần thúc đẩy chuyển đổi số toàn ngành, từ đó nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước.
Khi dữ liệu về quá trình học tập, học bạ, bằng cấp, chứng chỉ của người dạy và học được số hoá, lưu trữ, bảo vệ dưới hình thức thông tin bảo mật cá nhân, chắc chắn chất lượng các dịch vụ công trực tuyến được nâng cao; giảm thiểu tối đa hồ sơ, giấy tờ cho người dân khi thực hiện các dịch vụ công.
Thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW cũng được Bộ GD&ĐT xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2025. Triển khai nhiệm vụ này, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong giáo dục tiếp tục được đẩy mạnh. Cùng với đó là nỗ lực hoàn thiện cơ sở dữ liệu, kết nối liên thông trong ngành Giáo dục, với cơ sở dữ liệu quốc gia; triển khai thí điểm học bạ số, văn bằng số năm 2025...
Theo một báo cáo trong tháng 2/2025, Bộ GD&ĐT đã thực hiện số hóa gần 24,55 triệu hồ sơ giáo viên, cán bộ quản lý, học sinh. Cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục kết nối thành công với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (do Bộ Công an quản lý), cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm (do Bảo hiểm xã hội Việt Nam quản lý), cơ sở dữ liệu quốc gia về công chức, viên chức (do Bộ Nội vụ quản lý).
Bộ GD&ĐT cũng hoàn thành triển khai thí điểm học bạ số cấp tiểu học với 11.400 trên tổng số 14.663 trường tiểu học (đạt tỷ lệ 77,75%); mở rộng triển khai học bạ số với giáo dục phổ thông; triển khai thí điểm văn bằng số... Đặc biệt, nhiệm vụ đăng ký thi tốt nghiệp THPT, đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học, thanh toán lệ phí xét tuyển, xác nhận nhập học theo hình thức trực tuyến… được thực hiện và thành công ngay từ năm đầu tiên (năm 2022); mỗi năm có khoảng 1 triệu thí sinh tham gia...
Nhận định của nhiều nhà giáo, chuyên gia giáo dục, việc xác lập cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục - đào tạo như nền tảng “xương sống” của ngành trong chuyển đổi số rất cần thiết. Hệ thống này có thể giúp quản lý thông tin giáo dục một cách đồng bộ, hỗ trợ công tác giám sát, đánh giá và hoạch định chính sách dựa trên dữ liệu thực tế. Tuy nhiên, để đảm bảo tính khả thi, cần có cơ chế bảo mật chặt chẽ, tránh rủi ro về dữ liệu cá nhân và đảm bảo quyền riêng tư của người học.
Đồng thời, cần giải pháp khắc phục khó khăn trong nguồn lực và đầu tư trang bị hạ tầng công nghệ thông tin; đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về ứng dụng công nghệ số trong giảng dạy, quản lý; tích hợp hệ thống văn bằng số với các nền tảng xác thực quốc gia để đảm bảo tính minh bạch, thuận tiện trong sử dụng.
Việc kết nối liên thông các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu phục vụ quản lý chuyên ngành với cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục - đào tạo để cập nhật, chia sẻ, khai thác, sử dụng thông tin hiệu quả, an toàn cần được quan tâm thực hiện.
