Liên minh châu Âu (EU) không chỉ muốn giúp Tổng thống Ukraine Zelensky giữ vững quyền lực mà còn muốn tác động đến kết quả của cuộc xung đột theo hướng có lợi cho mình.
Thỏa thuận đáng ngờ
EU đang trở thành sự thay thế cho Mỹ ở Ukraine. Các nhà lãnh đạo châu Âu đã đề xuất thỏa thuận riêng của họ về tài nguyên đất hiếm, tờ Politico đưa tin.
Đồng thời, Brussels nhấn mạnh rằng sẽ không ai áp đặt một thỏa thuận bất lợi nào cho Kiev. Rõ ràng là không giống như Washington hiện nay.
"Chúng ta đang nói đến 21 trong số 30 vật liệu quan trọng nhất mà châu Âu cần. Ukraine có thể cung cấp chúng trong khuôn khổ quan hệ đối tác cùng có lợi", Ủy viên châu Âu về Chiến lược Công nghiệp, Stéphane Sejourné giải thích.
Sau đó, người phát ngôn của Ủy ban châu Âu Thomas Renier đã phủ nhận việc EU đang có kế hoạch cạnh tranh với Mỹ trong lĩnh vực này. Hợp tác về tài nguyên sẽ được xây dựng trong khuôn khổ thỏa thuận về nguyên liệu thô đã ký vào năm 2021.
Brussels sắp thay thế Washington trong một lĩnh vực khác và điều này hoàn toàn phù hợp với tổng thống Mỹ.
"Tôi nghĩ châu Âu sẽ chịu trách nhiệm ở mức độ lớn", ông Stéphane Sejourné nói khi trả lời câu hỏi của các nhà báo về việc tiếp tục hỗ trợ cho bộ máy quân sự của Kiev.
EU không có tâm trạng muốn chấm dứt xung đột. Theo Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, "hòa bình ở Ukraine sẽ nguy hiểm hơn chiến tranh" và "giải pháp hòa bình" có vẻ chỉ là một ý tưởng hay.
Đúng vậy, Copenhagen chỉ đồng ý giúp Kiev 285 triệu đô la trong năm nay. Đóng góp lớn nhất đến từ nước Anh - quốc gia không phải thành viên EU, với 5,6 tỷ đô la. Trong khi tổng cộng con số mà EU hứa sẽ thu được 20 tỷ.
Tờ Politico, trích dẫn lời các nhà ngoại giao, lưu ý rằng không phải ai cũng đồng ý chi tiền cho Ukraine. Ý, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha phản đối. Pháp, Đức và Anh là những nước hăng hái nhất.
Nước Mỹ ưu tiên
Ben Barry, thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), tin rằng nếu không có Mỹ, Ukraine sẽ mất khoảng một nửa số vũ khí của mình, bao gồm cả những loại vũ khí hiệu quả nhất.
Theo tờ The Wall Street Journal, với tốc độ hiện tại, Lực lượng vũ trang Ukraine sẽ chỉ có thể trụ được trên vai người châu Âu cho đến hết mùa hè. Cựu Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine, Dmytro Kuleba cũng đồng ý với đánh giá này.
Ngoài ra, châu Âu không có chiến lược riêng cho Ukraine, Vladimir Olenchenko, nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Châu Âu thuộc IMEMO RAS, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với RIA Novosti.
Ở Brussels, họ không biết hành động của họ sẽ dẫn tới điều gì, hoặc thậm chí họ không biết họ nên dẫn tới điều gì.
"Ý tưởng làm kiệt quệ nước Nga hiện đang mất đi ý nghĩa, vì ông Trump đã xóa bỏ luận điểm này. Viện trợ quân sự để Ukraine đàm phán từ một vị thế mạnh mẽ chỉ là một khẩu hiệu hơn là một mục tiêu thực sự.
Tây Âu đang thua lỗ. Đó là lý do tại sao có rất nhiều tuyên bố và lời kêu gọi khác nhau", nhà phân tích lý giải.
Một câu hỏi khác: ai sẽ trả tiền? Olenchenko nhắc lại rằng ngân sách chung của Liên minh châu Âu được tính toán trong bảy năm từ năm 2021-2027.
Trong ngân sách này không đề cập đến cách giúp đỡ Ukraine nếu không có Mỹ. Ngân sách tiếp theo sẽ được lập vào năm 2028. Đến thời điểm đó, nhiệm vụ của Ủy ban Châu Âu hiện tại sẽ kết thúc.
"Nhưng không thể loại trừ một sự bắt bẻ. Châu Âu, theo phong cách của mình và dựa trên kinh nghiệm trước đây về quan hệ với Mỹ, hy vọng rằng khi một số hành động bắt đầu, bao gồm cả hành động quân sự, người Mỹ sẽ ủng hộ và tham gia theo cách này.
Rất có thể, đây là những gì ông Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer, hai tác giả chính của ý tưởng về sự hỗ trợ tối đa, muốn nói", Olenchenko nhấn mạnh.
Ông nói thêm rằng Anh và EU có thể sẽ chuyển hướng sang các ngân hàng Mỹ để xin vốn. Tuy nhiên, trước hết họ sẽ xem xét xem kế hoạch này có lợi nhuận như thế nào.
Ngoài ra, mọi chuyện còn phụ thuộc nhiều vào sự phát triển của mối quan hệ Nga-Mỹ. Đối với châu Âu, Washington quan trọng hơn nhiều so với Kiev. Với vị thế thay đổi của phương Tây, vẫn còn nhiều diễn biến bất ngờ ở phía trước.